Việt Nam tiêu tốn khoảng 60 nghìn tỷ đồng cho rượu, bia mỗi năm

Việt Nam phải bỏ ra khoảng 60 nghìn tỷ đồng trong một năm để chi phí trực tiếp cho rượu, bia. Tổn thất về kinh tế do sử dụng rượu, bia chiếm gần 3% tổng số thu ngân sách của cả nước.

Đó là những thông tin được TS Trương Đình Bắc, Cục Phó Cục Y tế dự phòng thông tin trong Hội thảo cung cấp thông tin cho báo chí về phòng, chống tác hại của rượu, bia. Hội thảo diễn ra chiều nay, 27-12 do Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) và Văn phòng Tổ chức Y tế thế giới tại Việt Nam (WHO) tổ chức.

TS Trương Đình Bắc, Cục Phó Cục Y tế dự phòng phát biểu tại Hội thảo.

Rượu, bia gây thiệt hại 250 tỷ đồng mỗi ngày

Sử dụng rượu, bia ở Việt Nam đang ở mức báo động, xét trên bình diện lượng cồn nguyên chất tiêu thụ hàng năm, Việt Nam đứng thứ hai trong số 11 quốc gia khu vực Đông - Nam Á, đứng thứ 10 trong số 57 quốc gia châu Á và đứng thứ 29 trong số 192 quốc gia thuộc Liên hợp quốc.

Tại Hội thảo, TS Trương Đình Bắc, Phó Cục trưởng Cục Y tế dự phòng thông tin, sản lượng rượu, bia được sản xuất và tiêu dùng ở Việt Nam gia tăng nhanh chóng, từ 2.400 triệu lít bia, 59 triệu lít rượu công nghiệp năm 2010 tăng lên 3.400 triệu lít bia, 70 triệu lít rượu công nghiệp và khoảng 200 triệu lít rượu tự nấu năm 2015.

Rượu, bia là nguyên nhân trực tiếp gây ra 30 loại bệnh đồng thời cũng là nguyên nhân gián tiếp gây ra 200 loại bệnh tật khác nhau. Tỷ lệ hộ nghèo do sử dụng rượu, bia chiếm 4,5% trong số hộ nghèo trong cả nước do chi phí mua rượu, bia.

Theo báo cáo của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia vào tháng 6-2016, rượu, bia là nguyên nhân gây ra 70% số vụ tai nạn giao thông. Rượu, bia gây thiệt hại 250 tỷ đồng mỗi ngày và 2,9% GDP mỗi năm vì tai nạn giao thông. Ước tính cả nước có hơn 10 nghìn người tử vong do tai nạn giao thông một năm thì có đến hơn bảy nghìn người chết có nguyên nhân do lái xe sử dụng rượu, bia. Tỷ lệ người điều khiển phương tiện giao thông trong vòng hai giờ sau khi uống rượu, bia là 45%.

Trong năm 2015, Việt Nam đã tổ chức hai cuộc điều tra các yếu tố nguy cơ bệnh không lây nhiễm (STEPs 2010) và STEPs 2015 thì nhóm người trong độ tuổi từ 25 đến 64 hiện đang sử dụng rượu, bia tăng từ 37% lên 44,8% vào năm 2015.

Ông Nguyễn Phương Nam (WHO Việt Nam) và TS Trương Đình Bắc (bên trái).

Theo kết quả điều tra STEPs năm 2015, có khoảng 77,3% số nam giới và 11% nữ giới trong độ tuổi từ 18 đến 69 hiện tại đang sử dụng rượu, bia. Số đơn vị cồn trong mỗi lần uống trung bình là 2,7 đơn vị đối với nữ và 5,5 đơn vị đối với nam, gấp đôi số đơn vị cồn theo khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới.

Trong một điều tra gần nhất với tổng số 3.758 người thì tỷ lệ người uống rượu, bia ở mức nguy hại (uống từ 6 đơn vị cồn trở lên) chiếm đến 22,4%. Trong đó, nam giới chiếm 44,2% (tổng số nghiên cứu là 1.676 người) và nữ giới là 1,2% (tổng số nghiên cứu là 2.082 nữ giới).

Cục phó Trương Đình Bắc bày tỏ, ngoài những tác hại rượu bia có thể nhìn thấy được, ảnh hưởng đến kinh tế, sức khỏe, bệnh tật, tai nạn giao thông... thì hiện nay chất lượng rượu, bia, đặc biệt là rượu tự nấu, rượu lậu chưa được kiểm soát chất lượng. Các trường hợp ngộ độc do rượu, bia ngày càng gia tăng, nhất là vào dịp Tết.

Ông Trương Đình Bắc cũng chia sẻ, không ở đâu mua rượu dễ như ở Việt Nam. Rượu bán ở mọi nơi, không có nguồn gốc rõ ràng như rượu tự nấu, rượu lậu lại rất phổ biến. Không kiểm soát được độ tuổi mua rượu, hầu như mọi đối tượng có nhu cầu sẽ mua được rượu dễ dàng.

Tại Hội thảo, ông Nguyễn Phương Nam, đại diện của WHO Việt Nam và bác sĩ Trần Quốc Bảo (Cục Y tế dự phòng) cũng chia sẻ cụ thể về thực trạng, tác hại của sử dụng rượu bia và khuyến nghị phòng chống tác hại rượu, bia tại Việt Nam.

Kiến nghị tăng giá rượu, bia lên 25-30%

Hiện nay, Bộ Y tế đang xây dựng Dự thảo Luật phòng chống tác hại rượu, bia. Trong đó, tập trung vào các nội dung như chính sách thuế, giá; kiểm soát quảng cáo cả rượu, bia; kiểm soát tiếp cận với rượu, bia (điểm bán, giờ bán)...; kiểm soát sử dụng rượu bia ở trẻ em như quy định độ tuổi hoặc địa điểm cấm bán/uống...; phòng chống uống rượu bia và lái xe; quản lý rượu tự nấu/rượu thủ công.

Bác sĩ Trần Quốc Bảo (Cục Y tế dự phòng) khuyến nghị, để giảm thiểu nguy cơ đối với sức khỏe và xã hội, không nên uống quá hai đơn vị cồn/ngày với nam và một đơn vị cồn/ngày với nữ và không uống quá 5 ngày/tuần. Người dân không sử dụng rượu, bia trong khi điều khiển phương tiện xe cơ giới, vận hành máy móc, có thai, điều trị thuốc có phản ứng với cồn, có tình trạng bệnh lý mà rượu, bia làm cho nặng lên. Đặc biệt, trẻ em và vị thành niên không nên uống rượu, bia.

Mạnh mẽ hơn, đại diện cho WHO tại Việt Nam, ông Nguyễn Phương Nam đề nghị cần phải tăng giá rượu, bia lên 25-30%. Cần kiểm soát chặt chẽ quảng cáo, khuyến mại rượu, bia và đồ uống có cồn khác. Kiểm soát hiệu quả sự sẵn có của rượu, bia. Đặc biệt là cần thực thi nghiêm quy định ngăn ngừa lái xe sử dụng rượu, bia.

Theo Thiên Lam/Nhandan.com.vn