Thanh tra chuyên đề bảo hiểm xã hội: Ngành LĐ-TB&XH tích cực vào cuộc

Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội (BHXH) tỉnh, tính đến 30-11, toàn tỉnh có 178 đơn vị nợ đọng BHXH, bảo hiểm y tế (BHYT), bảo hiểm thất nghiệp (BHTN). Trong đó, có 111 đơn vị nợ dưới 6 tháng; 40 đơn vị nợ từ 6-12 tháng và 27 đơn vị nợ trên 12 tháng. Điển hình như Công ty CP Sản xuất vật liệu xây dựng Kim Sơn (phường Mạo Khê, Đông Triều) nợ trên 61 tháng với số nợ gần 8 tỷ đồng; Công ty CP May Quảng Ninh (phường Hồng Hải, TP Hạ Long) nợ trên 10 tháng với trên 4,3 tỷ đồng; Trung tâm KHKT và Sản xuất giống thuỷ sản (phường Đông Mai, TX Quảng Yên) nợ trên 14 tháng, số tiền trên 1 tỷ đồng...

Chế độ BHXH, BHYT đảm bảo giúp người lao động gắn bó lâu dài với doanh nghiệp. Trong ảnh: Đóng gói sản phẩm tại Công ty CP Gốm Đất Việt.

Về khách quan, việc chậm nộp và nợ đọng BHXH là do một số doanh nghiệp khó khăn thực sự trong hoạt động sản xuất kinh doanh, phá sản hoặc ngừng hoạt động. Tuy nhiên, bên cạnh đó là do ý thức của chủ sử dụng lao động trong việc tham gia BHXH, BHYT đảm bảo quyền lợi cho người lao động còn hạn chế.
Ông Lê Văn Sử, Chánh thanh tra Sở LĐ-TB&XH, cho biết: Việc chậm nộp, nợ đọng BHXH, BHYT ảnh hưởng trực tiếp tới quyền lợi của người lao động và là vấn đề được nhiều cử tri quan tâm. Trước thực trạng trên, thời gian qua, thực hiện chức năng tham mưu quản lý nhà nước về BHXH, Sở đã tham mưu lãnh đạo tỉnh có các văn bản chỉ đạo các doanh nghiệp, đơn vị, địa phương thực hiện đóng BHXH, BHYT cho người lao động theo quy định. Đồng thời, tăng cường phối hợp với cơ quan liên quan thực hiện thanh tra chính sách pháp luật lao động, BHXH.

Theo đó, năm 2016, Thanh tra Sở LĐ-TB&XH đã chủ trì, phối hợp với Ban Quản lý khu kinh tế, phòng LĐ-TB&XH các địa phương thanh tra chính sách pháp luật lao động, BHXH tại 14 đơn vị. Qua thanh tra đã yêu cầu các đơn vị thực hiện 116 kiến nghị. Đồng thời chủ trì, phối hợp với BHXH tỉnh thanh tra chính sách BHXH tại 4 đơn vị, doanh nghiệp; kiểm tra việc thực hiện chính sách BHXH tại 10 đơn vị trên địa bàn TP Hạ Long có số tiền nợ BHXH cao, thời gian nợ kéo dài. Qua kiểm tra đã yêu cầu các đơn vị thực hiện nhiều kiến nghị và các đơn vị cũng đã nộp ngay gần 2 tỷ đồng tiền nợ vào quỹ BHXH. Đặc biệt, trong tháng 8 và tháng 9-2016, Sở LĐ-TB&XH chủ trì, phối hợp cùng LĐLĐ và BHXH tỉnh tiến hành thanh tra tại 15 đơn vị nợ tiền BHXH kéo dài gồm 13 đơn vị, doanh nghiệp tại TP Hạ Long và 2 đơn vị, doanh nghiệp tại TX Đông Triều, song có 3 doanh nghiệp trong kế hoạch thanh tra đã chuyển trụ sở ra khỏi địa bàn. Nội dung cuộc thanh tra tập trung vào việc thực hiện quy định pháp luật lao động về tiền lương, tình hình tham gia BHXH bắt buộc, số tiền nợ và giải pháp khắc phục đối với số tiền nợ BHXH của các đơn vị, doanh nghiệp. Theo kết quả thanh tra đợt này, đã có 10/12 đơn vị được thanh tra chưa điều chỉnh mức tiền lương tham gia BHXH theo mức lương tối thiểu vùng và không có phát sinh cũng như thanh toán chế độ ốm đau, thai sản năm 2015 và 6 tháng đầu năm 2016. Các chế độ đối với người lao động tại các đơn vị được thanh tra chưa được giải quyết đầy đủ, cụ thể: Người lao động không có thẻ BHYT, chưa chốt được thời gian tham gia BHXH khi chấm dứt hợp đồng lao động. Tại thời điểm thanh tra, còn trên 107 trường hợp người lao động ốm đau, thai sản chưa được thanh toán kịp thời các chế độ; có 7 đơn vị chưa chốt được thời gian tham gia BHXH và chưa trả được 123 sổ BHXH cho người lao động. Từ kết quả trên, Đoàn thanh tra đã lập biên bản vi phạm hành chính về BHXH đối với 9 đơn vị; ra quyết định xử phạt vi phạm hành chính 75 triệu đồng đối với Công ty CP Đầu tư xây dựng Thành Thắng về hành vi chậm đóng BHXH bắt buộc, BHTN. Đồng thời yêu cầu các đơn vị thực hiện 114 kiến nghị của Đoàn. Đáng chú ý là sau khi tiến hành thanh tra, đã có 7 đơn vị nộp vào quỹ BHXH với số tiền gần 600 triệu đồng, riêng Công ty CP Đầu tư xây dựng Đồng Tâm đã nộp đủ 100% số tiền nợ.

Với sự chỉ đạo quyết liệt của tỉnh trong công tác xử lý nợ đọng BHXH và sự vào cuộc tích cực của các cơ quan quản lý nhà nước liên quan trong đó có Sở LĐ-TB&XH, nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN trên địa bàn tỉnh đã giảm đáng kể từ trên 117 tỷ đồng trong quý I-2016 đến nay còn trên 88 tỷ đồng. Tuy nhiên, để xử lý nợ đọng BHXH, BHYT, BHTN được rốt ráo, BHXH tỉnh cần tăng cường hơn công tác nắm địa bàn, tình hình hoạt động của doanh nghiệp, đơn vị. Đồng thời rà soát, đánh giá trong số nợ có bao nhiêu phần trăm là nợ khó do hoạt động sản xuất kinh doanh khó khăn, bao nhiêu đơn vị chây ỳ để có giải pháp xử lý phù hợp với từng trường hợp, đảm bảo quyền lợi cho người lao động.

Phương Thúy