TP Hạ Long: Nỗi lo sạt lở đất đá từ các dự án xây dựng trên đồi cao

Đến nay đã gần 1 năm sau đợt mưa lụt lịch sử cuối tháng 7, đầu tháng 8 năm 2015, với nhiều người dân TP Hạ Long vẫn chưa hết bàng hoàng... Trận mưa lụt đã khiến gần 5.000 hộ dân bị ảnh hưởng, khoảng 800 hộ dân phải di dời, nhiều vị trí ngập lụt; có gia đình 9 người ở nhà thì 8 người tử vong do mưa lớn, gây sạt lở, đất đá vùi lấp… Mùa mưa bão năm 2016 lại sắp đến, nỗi lo về sạt lở đất đá tiếp tục gia tăng ở TP Hạ Long khi hiện có khá nhiều vị trí có nguy cơ sạt lở, nhất là tại các dự án thi công “trên đầu người dân”.

Dự án Quần thể du lịch nghỉ dưỡng FLC Hạ Long đang được đào đắp đất tạo mặt bằng. Tuy nhiên, việc tổ chức bốc xúc đất đá khá nham nhở, các vạt đồi liền kề với hộ dân phía dưới vẫn còn những khối đá lớn nằm vắt vẻo.

Với nhiều giải pháp hiệu quả trong thu hút đầu tư, thời gian qua TP Hạ Long đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của các nhà đầu tư. Hiện thành phố có gần chục dự án triển khai phía đồi, như: Công viên Đại Dương; Cầu vượt bàn cờ Cái Lân; Khu dân cư đồi Ngân hàng; Quần thể du lịch nghỉ dưỡng FLC Hạ Long; Khu đô thị Việt - Mỹ; Hạ Long Monaco Resort... Hầu hết, các dự án đang được triển khai khá tích cực, hứa hẹn sẽ đem lại diện mạo mới khang trang, bề thế hơn cho thành phố du lịch.

Có điều, các dự án này được quy hoạch xây dựng trên các quả đồi, phía dưới có khá đông hộ dân sinh sống. Trong quá trình tổ chức thi công, các giải pháp đảm bảo an toàn, phòng chống sạt lở chưa thực sự được làm tốt. Cụ thể, vẫn còn những khối đá lớn nằm chênh vênh trên các vạt đồi trong quá trình thực hiện dự án, có thể lăn xuống phía dưới bất cứ lúc nào; những mái taluy đắp mới, đất đá vương vãi, trôi xuống các hộ dân trong ngày mưa… Điều này, đã gây không ít lo lắng, hoang mang cho người dân sống liền kề dự án, nhất là khi mùa mưa bão đang đến gần, dự báo sẽ diễn biến phức tạp.

Nhà thầu thi công dự án Khu dân cư đồi Ngân hàng đã đào đất đến sát nhà dân, lấn sâu chân kè, tạo thành bức tường đất chênh vênh.

Bà Vũ Thị Hải Diện (tổ 1, khu 1B, phường Hồng Hải, TP Hạ Long), cho biết: Nhà bà liền kề dự án Khu dân cư đồi Ngân hàng, hiện đơn vị thi công đang bốc xúc đất đá để tạo mặt bằng triển khai dự án. Tuy nhiên, việc tổ chức thi công còn nhiều bất cập. Nhà thầu thi công cả ngày lẫn đêm, đất đá rơi vãi ra đường, xe cộ đi lại kéo theo bụi, bẩn. Đơn vị thi công bốc xúc đất sát ngay nhà dân mà không hề có biện pháp che chắn. Chỉ một trận mưa nhỏ, đất trôi ngập vào nhà, nếu mưa lớn, nguy cơ sạt lở từ các mái taluy đang đào đắp, gây đổ nhà sẽ rất cao. Điều này, khiến người dân ở đây rất lo lắng, cuộc sống gia đình bị đảo lộn.

Dù đã thông báo với người dân thời gian thi công từ 20 giờ hôm trước đến sáng hôm sau; tuy nhiên, theo ghi nhận của chúng tôi, dự án Khu dân cư đồi Ngân hàng tại phường Hồng Hải thi công cả ban ngày. Đúng như những gì người dân phản ánh, nhà thầu tổ chức đào đất đến sát lưng nhà dân mà không hề cho biện pháp che chắn. Dãy nhà cao tầng liền kề dự án bám Quốc lộ 18 trước đây được gia cố bằng hệ thống kè, thì nay, đơn vị thi công đã đào đất lấn sâu chân kè, tạo thành bức tường chênh vênh, cao gần chục mét. Mưa lớn, nước trên đồi đổ xuống, nguy cơ đổ bức kè rất cao.

Vị trí đồi thuộc tổ 4, khu 3, phường Hồng Hải, người dân cải tạo đồi để xây dựng nhà, nguy cơ sạt lở đất xuống các hộ gia đình sống phía dưới.

Cũng tại phường Hồng Hải, dự án Quần thể du lịch nghỉ dưỡng FLC Hạ Long đã bắt đầu được triển khai trên quy hoạch rộng 224ha. Dự án kỳ vọng sẽ là quần thể nghỉ dưỡng cao cấp, làm đa dạng, phong phú thêm chuỗi sản phẩm du lịch độc đáo, ấn tượng của TP Hạ Long. Có điều, do vị trí xây dựng dự án rộng lớn, lại nằm trên đồi cao, để triển khai, nhà thầu đã phải tổ chức cắt tầng, đào đắp đất tạo mặt bằng thi công trên diện rộng. Theo quan sát của chúng tôi, các giải pháp thi công, ngăn chặn đất đá trôi, đảm bảo an toàn cho hàng nghìn hộ dân sống phía dưới vẫn chưa được làm tốt. Việc tổ chức bốc xúc đất đá khá nham nhở, tại các vạt đồi liền kề với hộ dân phía dưới vẫn còn những khối đá lớn nằm chờ lăn…

Một dự án đã gần 2 năm, 6 hộ dân sống tại đây luôn nơm nớp lo, mong muốn có đường về nhà và an toàn trong những ngày mưa, là dự án Cầu vượt bàn cờ Cái Lân (đoạn qua tổ 2, khu 10, phường Bãi Cháy). Hơn 70m taluy có độ cao gần chục mét của đường dẫn cầu vượt bị sạt lở, kéo theo cả con đường dân sinh của 6 hộ dân biến mất. Nguy hiểm hơn, tại vị trí nhà của người dân đang xuất hiện nhiều vết lún nứt dọc, có vết rộng đến hơn 50cm. Dù 2 năm nay, cứ mỗi trận bão, ngày mưa lớn, TP Hạ Long đều có phương án di dời để đảm bảo an toàn cho các hộ dân. Tuy nhiên, không thể cứ kéo dài tình trạng này.

Anh Trần Văn Cường, một trong 6 hộ gia đình kể trên, cho biết: Taluy bị sạt lở đã làm cho 6 gia đình không còn đường để đi, phải rào cổng, phá tường, mở lối đi nhờ qua nhà nhau. Phần đất phía hồi nhà xuất hiện nhiều vết lún nứt chạy dài, có nguy cơ cuốn bay những nhà đang nằm trên mái taluy. Mỗi khi mưa bão, TP Hạ Long đều tổ chức di dời đến nơi an toàn, sau mưa bão lại về nhà cũ. Mỗi lần như thế, đồ đạc, tài sản lại bị thất lạc, hư hỏng. Do đó, người dân rất ngại phải di dời nhiều. Mong các cấp chính quyền, đơn vị liên quan sớm khắc phục, để các gia đình ổn định cuộc sống.

Mái ta luy đường dẫn dự án Cầu vượt bàn cờ Cái Lân sạt lở đã gần 2 năm nay, ảnh hưởng đến 6 ngôi nhà phía trên. Tuy nhiên đến nay, chủ đầu tư dự án vẫn chưa tổ chức khắc phục.

Ngoài các dự án đang được san lấp mặt bằng, TP Hạ Long còn khá nhiều vị trí có nguy cơ sạt lở do người dân cải tạo đồi để xây dựng nhà cửa. Nhiều hộ san đất đồi lấy mặt bằng làm nhà, nhưng không xây kè xung quanh. “Mục sở thị” tại đồi thuộc tổ 4, khu 3, phường Hồng Hải, nơi đợt mưa lũ lịch sử cuối tháng 7-2015 làm gia đình anh Cao Tiến Vỹ mất đi 8 người, vẫn thấy rõ những nguy cơ hiển hiện khi mùa mưa đến. Để cải tạo đồi làm nhà, các hộ dân nơi đây đã đào đắp đất, tuy nhiên, hệ thống kè chắn lại chưa được xây dựng kịp thời, mỗi trận mưa, đất tràn xuống nhiều hộ dân sống phía dưới. Trao đổi với chúng tôi, một số hộ dân đã bày tỏ lo lắng, bất an, những mái taluy mới được đào đắp, cải tạo liệu có an toàn khi chỉ cách mái nhà liền kề chưa đầy 2m?

Các dự án trọng điểm trên địa bàn TP Hạ Long được người dân đón nhận, ủng hộ cao; tạo điều kiện, khắc phục khó khăn để các dự án sớm hoàn thành. Tuy nhiên, việc thiếu các giải pháp đảm bảo an toàn trong thi công lại đang làm khó các hộ dân. Để tránh những thiệt hại đáng tiếc, chủ đầu tư các dự án, chính quyền TP Hạ Long cần tổ chức ra soát, kiểm tra, khắc phục những bất cập trong quá trình thực hiện, sớm có các biện pháp ứng phó kịp thời với các vị trí mất an toàn khi mùa mưa bão đang cận kề. TP Hạ Long cũng cần nâng cao công tác quy hoạch và quản lý xây dựng, kiểm soát chặt chẽ các vị trí người dân cải tạo đồi để xây dựng nhà… Có như vậy, việc giảm thiểu thiệt hại sau mỗi trận mưa bão mới mong đạt kết quả.

Đỗ Phương