Tập đoàn Indevco "giải vây" cho vùng lụt Quang Hanh như thế nào?

Sau đợt mưa lụt lịch sử kéo dài từ ngày 26 đến 30-7-2015, nhiều người dân ở phường Quang Hanh không khỏi lo lắng khi mà thông tin dự báo thời tiết liên tục cảnh báo những ngày tiếp sau đó (từ 1 đến 4-8) Quảng Ninh vẫn là tâm điểm của những trận mưa rất to. Bởi lẽ, đất cũng đã “ngậm” đủ nước, chỉ cần một trận mưa nữa, các khu dân cư sẽ lại chìm trong biển nước... Kéo theo đó, giao thông lại ách tắc, ngừng trệ, cuộc sống của người dân thêm một lần khốn khó, cùng cực. Tuy nhiên, những lo lắng đó đã không xảy ra, khi cửa hang thoát nước cho một số khu vực dân cư của phường Quang Hanh ở phía khu 5 thuộc phường Hà Phong (TP Hạ Long) được Tập đoàn Indevco tìm thấy và khai thông kịp thời.

Qua kiểm tra, khảo sát, Tập đoàn Indevco và các cơ quan chức năng của tỉnh đã xác định được vị trí cửa hang thoát nước đã bị tắc do khai thác đá vùi lấp.

Đi tìm nguồn cơn ngập úng

Ngay trận mưa đầu tiên diễn ra từ ngày 26-7, nhiều khu dân cư của phường Quang Hanh, TP Cẩm Phả đã bắt đầu có hiện tượng ngập úng. Đặc biệt, trên tuyến QL18A đoạn Km15, qua Nghĩa trang An Lạc Viên của Tập đoàn Indevco mức nước cũng dâng cao, có lúc, có chỗ tới gần 3m khiến cho giao thông bị ách tắc nhiều ngày. Theo nhiều hộ dân sống ở các khu dân cư 3a, 3b, 4a, 4b, 5, 6, 7a, 7b, 9b, 10a, 10b của phường Quang Hanh, họ chưa bao giờ thấy cảnh ngập lụt ghê gớm và kinh khủng như đợt mưa vừa rồi gây ra cho các hộ dân trên địa bàn. Bà Đồng Thị Nhát, tổ 6, khu 10b, phường Quang Hanh chưa hết sửng sốt, bàng hoàng, cho biết: “Tôi sống ở đây gần trọn đời người, chưa bao giờ chứng kiến đường sá, nhà cửa lại ngập chìm trong mức nước cao đến vậy”.

Trận mưa lụt ấy cũng làm ngập toàn bộ hệ thống lò thiêu, các phương tiện, thiết bị chuyên dùng, trạm biến áp 400kVA, máy phát điện 250kVA cùng nhiều loại vật tư, hàng hoá khác tại Đài hoá thân An Lạc Viên và nhiều khu mộ, lăng mộ ở nghĩa trang Km15 do Tập đoàn Indevco đầu tư, quản lý.

Nguyên nhân gây ra trận ngập lụt có một không hai trong lịch sử này cũng đã được nhiều người dân mang ra bàn thảo. Ông Nguyễn Cúc, tổ 2, khu 10A, phường Quang Hanh cho rằng, một phần nguyên nhân là do mưa to, lượng mưa lớn nhưng nguyên nhân chủ yếu vẫn là do hệ thống cống, mương thoát nước tại các khu vực dân cư quá bé, lại nông. Rãnh thoát nước hai bên đường quốc lộ bị đất cát lấp đầy mà không được nạo vét. Lại thêm, cửa thoát nước ra biển đã bị vùi lấp mà không được khơi thông. Ý kiến khác lại cho rằng, ở phía cửa cống thoát nước ra biển phía bên khu vực phường Hà Phong hình như có một hộ xây nhà đè lên miệng cống... Còn hộ dân ở khu 10b, nằm cách đoạn ngập lụt của Km15 không xa thì lại bức xúc bảo: “Tại ông Trung con xây đài hoá thân...”.

Giám đốc Hành chính Tập đoàn Indevco Nguyễn Văn Đồng kể: “Đài hoá thân An Lạc Viên được xây dựng và đưa vào sử dụng từ năm 2007. Từ đó đến thời điểm trước khi xảy ra trận mưa lớn vừa qua, khu vực Km15 cũng như nhiều khu vực dân cư của phường Quang Hanh chưa năm nào bị ngập lụt. Việc tìm nguyên nhân ngập lụt cũng khiến lãnh đạo Tập đoàn phải đau đầu. Qua nghe ngóng thông tin người dân bàn tán, lãnh đạo Tập đoàn đã cử người đi kiểm tra nhưng cũng không tìm ra được nguyên nhân chính xác. May là có một anh cán bộ của Tập đoàn sống ở phường Hà Phong cung cấp thông tin là hệ thống thoát nước ở khu vực Km15 và một số khu dân cư của phường Quang Hanh là cửa hang thoát nước tại khu vực đất do Công CP Xi măng Hà Tu quản lý, hiện tại cửa hang này đang bị vùi lấp”.

Từ nguồn tin trên, lãnh đạo Tập đoàn đã cùng một số cơ quan chức năng và phường Hà Phong (TP Hạ Long) tiến hành kiểm tra, xác định: Trên địa bàn phường Quang Hanh, khu vực dân cư Km15 được thoát nước qua các khe núi, chảy xuống suối ngầm rồi qua hang đá Các tơ. Khu vực dân cư Km13, Km14 thì thoát nước qua mỏ đá Ngân Sơn. Các khu vực dân cư khác sẽ theo hệ thống cống thoát nước, chảy đến các cửa hang ở khu vực núi đá vôi nằm dọc theo chiều dài của phường. Tất cả các hướng thoát nước trên đều đổ xuống cuối nguồn nằm phía bên phường Hà Phong. Qua kiểm tra, phía Tập đoàn cũng xác định, cửa hang thoát nước đã bị doanh nghiệp khai thác đá Phương Mai (đơn vị khai thác đá thuê cho Công ty CP Xi măng Hà Tu) làm lấp cửa hang. Hơn nữa, ở khu vực này còn có rất nhiều bãi xít được đổ để tôn tạo mặt bằng xây dựng khu đô thị... Đây chính là nguyên nhân chính gây nên ngập lụt cao, kéo dài ngày ở khu vực Km15 và một số khu dân cư phường Quang Hanh.

Khi “nút thắt” được tháo gỡ

Sau khi xác định được vị trí cửa hang bị tắc, ngay tối ngày 29-7, Tập đoàn Indevco đã huy động máy xúc, máy gạt và nhân lực tập trung móc hàng trăm m3 đá lấp kín cửa hang. Ông Triệu Minh Hiền, Khu trưởng khu 5, phường Hà Phong (TP Hạ Long), người trực tiếp tham gia và chứng kiến quá trình khai thông cửa hang cho biết: “Từ 20 giờ ngày 29-7, phía Tập đoàn Indevco đã tổ chức máy móc và lực lượng để khai thông hệ thống thoát nước tại cửa hang. Một máy xúc đào từ trong ra, một máy xúc xúc từ ngoài vào. Một khối lượng đất đá rất lớn ước chừng trên 15.000m3 đã được bốc xúc. Khi cửa hang vừa khơi thông thì một cột nước rất cao đã phun lên. Lực lượng bốc xúc lại phải tiếp tục đào thêm 2,3km mương thoát nước từ cửa hang ra đến mương thoát nước chính. Theo dòng nước chảy, chúng tôi thấy xuất hiện cả váng dầu nên càng củng cố thêm khẳng định, chắc chắn là phía Tập đoàn Indevco đã xác định đúng điểm tắc nghẽn gây nên ngập lụt”.

Từ cửa hang thoát nước, Tập đoàn Indevco đã phải đào một đoạn mương dài 2,3km để thoát nước từ cửa hang ra đến mương thoát nước chính. Ảnh: Nguyễn Duy

Cũng theo quan sát của người dân sống quanh khu vực Km15, ngay sáng ngày 30-7, mực nước ngập úng ở khu vực Km15 đã giảm rõ rệt, khoảng 6 phân nước/giờ. Đến chiều ngày 30-7 chỗ nước ngập sâu nhất ở Km15 chỉ còn khoảng 80 phân. Và đến 3 giờ 15 phút ngày 31-7, đoạn qua Km15 đã được giải toả hoàn toàn, tuyến quốc lộ đã được thông suốt. Đài hoá thân An Lạc Viên cũng thoát khỏi cảnh ngập lụt. Đặc biệt, nhờ khơi thông được hệ thống thoát nước mà trận mưa lớn sau đó (từ ngày 1 đến 4-8), đoạn Km15 hoàn toàn khô ráo và các khu vực dân cư của phường Quang Hanh cũng không còn bị ngập lụt.

Không chỉ bị thiệt hại ở khu vực Đài hoá thân An Lạc Viên Km15 mà Dự án Công viên nghĩa trang An Lạc tại Hoành Bồ của Tập đoàn cũng bị ảnh hưởng nặng nề. Mưa lũ đã làm sạt lở nhiều hệ thống hạ tầng thoát nước, giao thông, kè nghĩa trang hung táng và cát táng; hư hại nhiều công trình xây dựng, cây xanh thảm cỏ… “Tổng thiệt hại của doanh nghiệp vào khoảng 20 tỷ đồng. Nhưng quan trọng hơn là điều đó sẽ làm chậm tiến độ thi công dự án cũng như hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp sẽ bị đình trệ” - ông Nguyễn Văn Đồng chia sẻ thêm.

Vừa chủ động khắc phục hậu quả của mưa lụt, phía Tập đoàn Indevco còn tích cực tham gia hỗ trợ các khu vực dân cư của các địa phương: Hạ Long, Cẩm Phả, Hoành Bồ. Ngay khi mưa lớn xảy ra, Tập đoàn đã chỉ đạo các đơn vị trực thuộc tập trung huy động phương tiện, thiết bị đào đắp hàng ngàn m3 đất đá để gia cố bờ bao tại dự án Công viên An Lạc. Đảm bảo không để xảy ra sạt lở trôi lấp đất đá và nước tràn xuống khu dân cư gần ranh giới dự án; đồng thời, đưa phương tiện, thiết bị hỗ trợ ngành giao thông xúc dọn hàng trăm m3 đất đá sạt lở tại tuyến đường tránh phía Bắc TP Hạ Long, góp phần đảm bảo giao thông thông suốt từ Hạ Long đi Móng Cái và ngược lại khi khu vực Đèo Bụt (Km15) bị tắc do ngập lụt. Phía Công ty Môi trường đô thị Indevco những ngày gần đây, khi những đợt mưa ngớt dần, đã huy động hàng chục phương tiện, thiết bị và hàng ngàn công lao động tập trung tham gia san gạt, bốc xúc, vận chuyển trên 3.000m3 đất đá trôi lấp tại Hạ Long, Cẩm Phả, dọc tuyến QL18A và tại các khu dân cư.

Hưởng ứng lời kêu gọi của tỉnh Quảng Ninh và nhằm hỗ trợ khó khăn cho nhân dân do mưa lũ, từ ngày 29-7, Tập đoàn đã tiếp nhận việc hung táng ở Công viên nghĩa trang An Lạc tại Hoành Bồ và hỗ trợ toàn bộ kinh phí các dịch vụ như: Áo quan, xe tang lễ, phần mộ và việc chôn cất đối với những người mất do bất kỳ lý do gì thuộc địa bàn Hạ Long, Cẩm Phả, Hoành Bồ. Ngày 1-8, Tập đoàn đã phối hợp với xã Thống Nhất, huyện Hoành Bồ tổ chức an táng cho một thi thể trôi dạt vào địa phương. Ngày 3-8 tiếp nhận và an táng cho 3 người mất của TP Cẩm Phả theo đúng cam kết trên. Ngay sau khi nước rút Tập đoàn đã tập trung khắc phục sự cố để đưa Đài hoá thân An Lạc Viên hoạt động trở lại. Và theo thông tin chúng tôi mới nhận được thì An Lạc Viên sẽ tiếp nhận hoả táng từ ngày 7-8-2015, nhằm giảm bớt khó khăn và kinh phí đi lại cho nhân dân trên địa bàn khi phải đưa người thân bị mất về tận Hải Phòng để hoả táng.

Cẩm Nang