"Bữa cơm gia đình chính là ngọn lửa duy trì hạnh phúc..."

(Bà Phạm Thị Hải Yến, Trưởng phòng Xây dựng Nếp sống Văn hóa và Gia đình, Sở VH-TT&DL trao đổi với PV Báo Quảng Ninh, nhân Ngày Gia đình Việt Nam 28-6)

Chủ đề của Ngày Gia đình Việt Nam 28-6 năm 2014 là “Bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương”. Và chủ đề này lại một lần nữa được Bộ VH-TT&DL tiếp tục lựa chọn cho Ngày Gia đình Việt Nam năm nay, 28-6-2015. Điều đó cho thấy đây là vấn đề rất đáng quan tâm trong thời hội nhập này...

Cuộc trao đổi của PV Báo Quảng Ninh với bà Phạm Thị Hải Yến, Trưởng phòng Xây dựng Nếp sống Văn hóa và Gia đình (Sở VH-TT&DL Quảng Ninh) phần nào giúp bạn hiểu sâu hơn về điều này.

- Thưa bà, bà có nghĩ việc Bộ VH-TT&DL tiếp tục chọn chủ đề “Bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương” làm khẩu hiệu cho Ngày Gia đình Việt Nam năm nay là có một ý nghĩa rất đặc biệt không?

+ Chắc chắn là thế! Chúng ta đều biết, một bữa cơm gia đình ấm cúng là mong muốn của tất cả mọi người, mọi gia đình. Vì thế hãy trân trọng những giây phút sum họp gia đình, hãy dành thời gian để ăn cùng nhau một bữa cơm với sự có mặt của đông đủ các thành viên trong gia đình. Nếu điều này trước đây là chuyện bình thường thì trong thời đại ngày nay, không phải gia đình nào cũng làm được. Trong khi đó, tác dụng của “bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương” thì ai cũng thấy. Qua bữa cơm gia đình có thể truyền tải những thông điệp về sự yêu thương, chia sẻ, tình cảm của ông bà, cha mẹ, con cháu, vợ chồng, anh em, sự quan tâm chia sẻ và gắn kết tình cảm giữa các thành viên để cùng nhau xây dựng gia đình tiến bộ, hạnh phúc…

- Bà vừa nói không phải gia đình nào cũng duy trì thường xuyên được bữa cơm gia đình. Bà có thể nói rõ hơn được không?

+ Theo một thống kê mới đây, tại các đô thị lớn Việt Nam có đến 30-40% các gia đình đang sống theo kiểu “cơm hàng cháo chợ”. Cũng dễ hiểu thôi, trong những năm gần đây, do cuộc sống bận rộn, không ít gia đình thường có thói quen để các thành viên tự đi nhà hàng ăn uống cho giản tiện. Xu hướng thích nghi với fastfood (món ăn nhanh) trở nên phổ biến ở nhiều đô thị. Nhiều gia đình thậm chí cả tuần có khi chẳng có bữa cơm nào đông đủ các thành viên. Mà không chỉ riêng khu vực thành thị, ở nông thôn cũng đang thấy có hiện tượng này. Bố mẹ đi làm ăn xa do phải vất vả mưu sinh ngoài thành phố, thậm chí lưu lạc kiếm sống ở nước ngoài nữa, nên trẻ em cứ phải thui thủi ở nhà…

- Vậy theo bà, bữa cơm gia đình có ý nghĩa như thế nào đối với cuộc sống mỗi gia đình?

+ Trong cuộc sống thường ngày, tôi nghĩ bữa cơm mà cả nhà quây quần bên nhau là một yếu tố vô cùng quan trọng; bữa cơm không chỉ đơn giản là cung cấp năng lượng cho các thành viên mà nó còn là nơi tạo tình cảm yêu thương gắn bó, gắn kết các thành viên trong gia đình lại với nhau. Sau một ngày làm việc, mỗi người trở về với tổ ấm của mình, bữa ăn chính là lúc vợ chồng, con cái quây quần bên nhau, là dịp để các thành viên trong gia đình chăm sóc lẫn nhau, quan tâm đến sở thích, ý muốn của nhau, chia sẻ kinh nghiệm trong học tập, lao động v.v.. Và bởi vậy nó có ý nghĩa nền tảng để vun đắp hạnh phúc gia đình.

Bữa cơm là thời gian quý báu nhất trong ngày mà cha mẹ và các con có thể gần gũi, trò chuyện. Trong bữa cơm có thể bộc bạch những tâm tư nguyện vọng, những câu chuyện trong cơ quan, lớp học, có thể được đưa ra bình luận trao đổi... Hơn nữa đây cũng là dịp thích hợp nhất để cha mẹ tìm hiểu việc học tập, quan hệ bạn bè cũng như mong ước của con cái v.v. để định hướng cho con sống và hoc tập một cách tốt nhất... Ông bà ta có câu “ăn trông nồi, ngồi trông hướng” con cái từ nhỏ đã được ông bà, cha mẹ dạy cho về phép cư xử, về đạo lý làm người đầu tiên là ở quanh mâm cơm; chẳng hạn như phải biết nhường nhịn dành miếng ngon cho người khác, dạy con trẻ trước khi ăn phải biết quan sát mâm cơm xem đã đủ đồ ăn cho các thành viên trong gia đình hay chưa, sắp xếp thức ăn sao cho hợp lý và sau khi các thành viên trong gia đình ngồi đầy đủ quanh mâm cơm con cháu phải biết mời ông bà, bố mẹ, người trên... Những quan hệ quanh mâm cơm đã góp phần hình thành giá trị nhân cách cho con trẻ.

Bữa cơm là dịp thể hiện sự quan tâm, khéo léo của người phụ nữ. Sự chăm chút bữa ăn, quan tâm đến sở thích của bố mẹ, chồng, con làm cho các thành viên trong gia đình có cái nhìn đầy yêu thương, sống có trách nhiệm với nhau, đó là nền tảng của hạnh phúc gia đình…

Thi đấu bóng bàn đôi “Mẹ và con gái” tại Giải thể thao gia đình tỉnh Quảng Ninh 2015 do Sở VH-TT&DL tổ chức tại TP Hạ Long. Ảnh: Hải Hoà

- Cụ thể, nó có tác động thế nào đến cuộc sống gia đình không?

+ Gia đình là chốn bình yên, hạnh phúc nhất để mỗi thành viên tìm về. Chúng ta ai cũng thấy rằng bữa cơm gia đình khác hẳn với bữa cơm ở cơ quan, hàng quán, bữa cơm gia đình có một sự ấm cúng đặc biệt trong đó thể hiện sự quan tâm, yêu thương, chia sẻ, gần gũi của các thành viên trong gia đình với nhau. Một bữa cơm ngon miệng, hợp khẩu vị và quan trọng là cả gia đình được quây quần, đoàn tụ, đó chính là những giá trị vật chất và giá trị tinh thần tạo nên sự gắn kết cho mỗi gia đình mà mỗi người trong chúng ta ai cũng cần, ai cũng muốn. Người ta thường nói “Bữa cơm gia đình chính là ngọn lửa duy trì hạnh phúc”, có những điều tưởng chừng như rất nhỏ nhưng mang lại hạnh phúc rất lớn…

- Năm nay là năm thứ 14 kể từ khi ngày 28-6 được chọn là Ngày Gia đình Việt Nam. Trong quãng thời gian chưa dài này, bà thấy mối quan tâm của xã hội đến vấn đề này như thế nào?

+ Năm 2015 là năm thứ 14 hưởng ứng ngày Gia đình Việt Nam 28-6. Những người làm công tác gia đình như chúng tôi rất vui vì với một khoảng thời gian không nhiều, đến nay Ngày Gia đình Việt Nam 28-6 đã trở nên quen thuộc với nhiều người, nhiều gia đình. Thông qua các phương tiện thông tin đại chúng, trong những năm gần đây cho thấy hàng năm cứ đến dịp 28-6 nhiều gia đình, cơ quan, đoàn thể, xã hội lại tổ chức những hoạt động thiết thực như gặp mặt, tọa đàm, thi nấu ăn và rất nhiều hoạt động khác theo các chủ đề như: “Kết nối yêu thương”, “Bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương”, cuộc thi viết về “Gia đình tôi”... nhằm tôn vinh các giá trị văn hóa vật chất và tinh thần trong gia đình. Vấn đề xây dựng nhân cách con người, giáo dục đạo đức, lối sống trong gia đình cũng được bàn đến nhiều. Điều đó khẳng định một điều, vấn đề gia đình đã và đang được nhiều người quan tâm…

- Với Quảng Ninh, hiện nay tỉnh và ngành đã có những hoạt động gì để hưởng ứng Ngày gia đình Việt Nam năm nay?

+ Ngày Gia đình Việt Nam là một sự kiện văn hóa lớn nhằm tôn vinh những giá trị văn hóa truyền thống của gia đình Việt Nam, là dịp để các gia đình giao lưu, chia sẻ kinh nghiệm xây dựng gia đình văn hóa, hướng tới sự phát triển bền vững của gia đình trong thời kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa và hội nhập quốc tế. Bên cạnh triển khai các hoạt động truyền thông từ tỉnh đến các xã, phường, thị trấn bằng các loại hình panô, áp phích, khẩu hiệu, cờ phướn, xe cổ động trên các tuyến đường v.v. nhằm phổ biến, nâng cao nhận thức cho người dân về vai trò, vị trí quan trọng của gia đình trong đời sống xã hội nói chung và ý nghĩa của ngày Gia đình Việt Nam nói riêng, thì các cơ quan, ban, ngành, địa phương trong tỉnh cũng tổ chức nhiều hoạt động khác như: Gặp mặt, giao lưu văn hóa, văn nghệ, thể thao, du lịch, biểu dương các gia đình tiêu biểu... Đặc biệt, chúng tôi sẽ đẩy mạnh tuyên truyền, vận động người dân tổ chức “bữa cơm gia đình ấm áp yêu thương” trên địa bàn tỉnh...

- Xin cảm ơn bà về cuộc trò chuyện này!

Thu Hương (thực hiện)