Phòng cháy trong lễ hội

Hàng năm trên địa bàn tỉnh diễn ra hơn 60 lễ hội lớn nhỏ. Tại đây bên cạnh công tác đảm bảo ANTT thì công tác an toàn PCCC đóng một vai trò vô cùng quan trọng, góp phần vào sự thành công của lễ hội. Tuy nhiên nhằm đảm bảo an toàn PCCC tại các lễ hội nếu chỉ dựa vào sự nỗ lực cố gắng của các cấp, các ngành, ban quản lý di tích, danh thắng... hẳn chưa đủ, mà sự quyết định trong công tác an toàn PCCC phần lớn phụ thuộc vào ý thức của mọi người dân và du khách tham gia hoạt động lễ hội.

Cảnh sát PCCC tỉnh hướng dẫn bảo vệ ban quản lý đền, chùa nơi diễn ra lễ hội kiểm tra, sử dụng phương tiện PCCC.

Phòng cẩn thận mà vẫn lo

Ngày 26-2 (tức mùng 8-1 âm lịch), trước khi diễn ra khai hội Xuân Yên Tử năm 2015 hai ngày, chúng tôi được “tháp tùng” cán bộ, chiến sĩ Phòng CS PCCC số 4 đi kiểm tra công tác PCCC tại khu di tích danh thắng Yên Tử. Tại đây cho thấy mọi công tác an toàn PCCC đều được lực lượng chức năng trên địa bàn thực hiện bài bản, đúng quy định. Các văn bản của đơn vị như: Hồ sơ theo dõi, quản lý hoạt động PCCC, xây dựng phương án chữa cháy năm 2015, quyết định thành lập Ban Chỉ đạo PCCC và Đội chữa cháy cơ sở, nội quy, quy định, bản cam kết đảm bảo an toàn PCCC; sổ theo dõi tuyên truyền huấn luyện, bồi dưỡng nghiệp vụ PCCC cho đội PCCC cơ sở... đều đầy đủ, chu đáo. Các phương án bố trí các phương tiện, thiết bị chữa cháy và lực lượng chữa cháy CNCH tại các khu vực trọng điểm ở khu di tích danh thắng Yên Tử, như: Chùa Hoa Yên; bãi xe Giải Oan, các nhà ga cáp treo... đều hợp lý, thoả đáng.

Sau khi kiểm tra thực tế từng điểm, Đại tá Trần Ngọc Thái, Trưởng Phòng CS PCCC số 4 cho biết: “Chúng tôi đánh giá rất cao sự chủ động của Ban Quản lý di tích danh thắng Yên Tử, Công ty CP Phát triển Tùng Lâm trong công tác PCCC... Các kế hoạch, phương án triển khai, tổ chức thực hiện rất đồng bộ, đúng quy định…”. Dù được khen nhưng anh Tô Minh Luyện, Trưởng Phòng Bảo vệ Công ty CP Phát triển Tùng Lâm, vẫn nói: “Công tác PCCC luôn được chúng tôi đặt lên hàng đầu để bảo đảm an toàn cho du khách đến tham quan, du lịch, vãn cảnh Yên Tử. Tuy nhiên, với lượng khách đông (trong mùa lễ hội, trung bình mỗi ngày có trên 20.000 lượt du khách hành hương về Yên Tử) thì dù chúng tôi cẩn thận đến đâu thì vẫn không hết lo. Bởi lẽ, chúng tôi có chủ động phòng chống cháy nổ tốt đến đâu mà không nhận được sự hỗ trợ, tham gia của du khách thì hiệu quả cũng không cao. Chỉ cần một du khách thiếu ý thức hút thuốc, đốt lửa bừa bãi thì hậu quả cũng rất khó lường. Chính vì thế bên cạnh việc đầu tư thoả đáng cho lực lượng, phương tiện, thiết bị PCCC, chúng tôi cũng đặc biệt chú trọng tuyên truyền về công tác này trên hệ thống loa phát thanh của khu di tích. Qua đó góp phần nhằm nâng cao ý thức, trách nhiệm của mọi người khi tham gia lễ hội”. Nỗi lo của anh Luyện hoàn toàn xuất phát từ thực tế. Bởi những năm trước, Yên Tử vẫn còn tình trạng du khách đốt tiền, vàng, hương không đúng nơi quy định, thanh thiếu niên trên đường hành hương lên chùa Đồng còn đốt lửa sưởi, nướng ngô, khoai... khiến lực lượng PCCC rất vất vả. Mấy năm gần đây tình trạng này không còn nhưng nỗi lo thì vẫn còn nguyên đó. 

Thiếu tá Mai Văn Anh, Phó Trưởng Phòng hướng dẫn, chỉ đạo về phòng cháy CS PCCC tỉnh chia sẻ: “Nguồn nhiệt đem đến các lễ hội vô cùng phong phú, đa dạng, như: Từ các phương tiện (xe máy, ô tô chở khách...); hút thuốc lá; sử dụng lửa để đốt hương, tiền vàng; sử dụng than, gas để kinh doanh hàng ăn uống v.v.. Đó là chưa kể tại những nơi diễn ra lễ hội có sẵn các nguồn nhiệt (hệ thống điện thắp sáng, loa, đài; nến, đèn dầu; nơi đốt vàng mã, hương...). Mặt khác, địa điểm diễn ra các lễ hội lớn trên địa bàn tỉnh đều nằm trong rừng và gần rừng (lễ hội Yên Tử, lễ hội chùa Lôi Âm, đền Cặp Tiên...) hoặc nằm xen kẽ trong khu dân cư, mặt bằng diện tích chật hẹp (đền Cửa Ông, đền Trần Quốc Nghiễn...). Đó đều là những nguy cơ rất lớn về cháy nổ”. Tìm hiểu thực tế ở các hàng quán kinh doanh, dịch vụ tại một số đền, chùa trên địa bàn tỉnh, chúng tôi cũng nhận thấy rằng do hoạt theo thời vụ, nên việc đầu tư cho công tác đảm bảo an toàn PCCC còn ở mức độ, chưa tương xứng với thực tiễn. Mặt khác, nhận thức và ý thức của một số hộ kinh doanh và một bộ phận du khách về công tác an toàn PCCC chưa cao. Đường đi lối lại của một số đền, chùa khó khăn, nhất là số đền, chùa ở trên núi cao, hiểm trở, xa đường ô tô và nguồn nước chữa cháy... do đó việc tiếp cận của lực lượng CS PCCC chuyên nghiệp giải quyết các sự cố cháy khi không may xảy ra cháy nổ là vô cùng khó. Không chỉ có thế, công tác tuyên truyền về an toàn PCCC ở một số khu vực diễn ra lễ hội tuy đã được quan tâm, nhưng đôi khi thực hiện chưa thường xuyên; công tác tự kiểm tra, đôn đốc nhắc nhở việc sử dụng lửa, đốt hương, tiền, vàng mã và sử dụng các nguồn nhiệt có nhiều nguy cơ tiềm ẩn dẫn đến cháy tại các lễ hội, nhất là những lễ hội mang tính làng, xã... nhiều khi không kiên quyết. Phương tiện chữa cháy, lực lượng chữa cháy tại chỗ ở một số lễ hội có hạn, thậm chí chưa được huấn luyện công tác PCCC v.v.. Đó chính là những nguy cơ tiềm ẩn dẫn đến cháy và mất an toàn trong công tác PCCC rất đáng ngại tại lễ hội.

Hàng ngày ban quản lý đền Cửa Ông luôn cùng lực lượng chức năng trên địa bàn trao đổi rút kinh nghiệm phối hợp thực hiện công tác đảm bảo ANTT, PCCC.

Nỗ lực ở mức cao nhất

Đại tá Phạm Công Long, Phó Giám đốc CS PCCC tỉnh cho biết: “Khắc phục tình trạng trên, đồng thời để đảm bảo an toàn PCCC các lễ hội trên địa bàn, đặc biệt là năm 2015. Ngay cuối năm 2014, đơn vị đã chỉ đạo và yêu cầu các phòng nghiệp vụ CS PCCC phối hợp chặt chẽ với Công an các địa phương nơi diễn ra các hoạt động lễ hội, tham mưu cấp uỷ, chính quyền, nhất là những địa phương tập trung nhiều đền, chùa và nơi tổ chức các hoạt động lễ hội... xây dựng các kế hoạch, phương án đảm bảo an toàn PCCC cụ thể, tổ chức triển khai, thực hiện đến các cấp, các ngành trên địa bàn”. Bên cạnh đó, các phòng nghiệp vụ của CS PCCC tỉnh cũng chủ động phối hợp chặt chẽ với các ban quản lý đền, chùa, di tích, danh thắng đẩy mạnh công tác tuyên truyền về PCCC. Đồng thời, huy động tối đa lực lượng tổ chức đi cơ sở, địa bàn nắm tình hình, kiểm tra công tác đảm bảo an toàn PCCC tại những nơi diễn ra hoạt động lễ hội, đền, chùa... BQL các đền, chùa, nơi diễn ra lễ hội cũng tăng cường công tác tự kiểm tra, duy trì việc thực hiện các quy định an toàn trong sử dụng điện, đốt hương, vàng mã. Cùng với đó, đôn đốc, nhắc nhở du khách thập phương đốt tiền vàng mã tại các đền, chùa đúng nơi quy định; tổ chức cho các hộ kinh doanh, dịch vụ ký cam kết thực hiện nghiêm quy định, nội quy đảm bảo an toàn PCCC. Các nội dung về PCCC cũng được tăng cường như: Đầu tư kinh phí mua sắm các trang thiết bị PCCC; dự trữ nguồn nước chữa cháy và thường xuyên kiểm tra, thay thế kịp thời các phương tiện chữa cháy không đảm bảo an toàn; công tác củng cố, bổ sung, huấn luyện, tập huấn về công tác PCCC cho lực lượng chữa cháy tại chỗ…

Ông Nguyễn Nam Hải, Phó BQL chùa Long Tiên (TP Hạ Long) cho biết: “Bên cạnh duy trì các biện pháp PCCC truyền thống, chúng tôi còn bố trí camera quan sát tại tất cả những điểm có nguy cơ tiềm ẩn cháy để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý. Việc kiểm tra các điểm đốt hương, vàng mã, nhắc nhở du khách thực hiện đúng nội quy, quy định về an toàn PCCC cũng được thực hiện thường xuyên”. Ông Trần Văn Bình, Phó BQL, Chủ nhang đền Cửa Ông (TP Cẩm Phả) cũng cho biết: “Hàng ngày, BQL phát trên loa phát thanh của đền công tác đảm bảo ANTT, PCCC nhằm nhắc nhở du khách nâng cao cảnh giác, chấp hành nghiêm công tác đảm bảo an toàn PCCC. Sau mỗi ngày làm việc, các lực lượng đều họp, rút kinh nghiệm và chấn chỉnh kịp thời những thiếu sót trong công tác này để triển khai thực hiện công việc ngày hôm sau hiệu quả hơn”.

Do thực hiện đồng bộ, quyết liệt các biện pháp phòng ngừa, cũng như công tác đảm bảo an toàn PCCC, nhiều năm qua và từ đầu năm đến nay tại các lễ hội và đền, chùa trên địa bàn tỉnh công tác ANTT, trong đó có an toàn PCCC cơ bản được giữ vững, ổn định và an toàn. Tuy nhiên để công tác này ngày càng bền vững và đạt hiệu quả hơn, theo Đại tá Phí Văn Minh, Giám đốc CS PCCC tỉnh: Bên cạnh việc tiếp tục duy trì thực hiện tốt các biện pháp đã và đang thực hiện. Cấp uỷ, chính quyền địa phương, các khu di tích danh thắng và ban quản lý cần quan tâm coi trọng công tác quy hoạch tổng thể, bố trí mạng lưới phương tiện chữa cháy, nguồn nước chữa cháy ở các khu dịch vụ, đền, chùa phù hợp và hợp lý. Các ban quản lý và đền, chùa hàng năm nên trích một phần kinh phí nhất định để trang bị phương tiện chữa cháy và huấn luyện lực lượng chữa cháy tại chỗ đủ mạnh. Cùng với đó một vấn đề đặc biệt quan trọng và mang tính quyết định đến công tác đảm bảo an toàn PCCC tại các lễ hội, đó chính là ý thức và trách nhiệm của mọi người khi tham gia hoạt động tại lễ hội.

Tuấn Hương