Hải Hà - Hơn 2 năm, quyết định sửa sai vẫn nằm... trên giấy

Toà soạn Báo Quảng Ninh vừa nhận được đơn thư của 2 ông: Bùi Thế Viên và Vi Hoài Nam ở thôn Bắc, xã Phú Hải, huyện Hải Hà kiến nghị về việc UBND huyện Hải Hà đã có quyết định giải quyết đơn thư kiến nghị của các ông; trong đó, UBND huyện Hải Hà đã giao UBND xã Phú Hải và phòng chuyên môn có liên quan tiến hành thu hồi giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (GCNQSDĐ) đã cấp sai cho các hộ trùng vào ngõ đi chung của 2 hộ ông Viên và ông Nam; chỉ đạo các hộ tháo dỡ công trình xây dựng trên phần diện tích đất cấp sai... Tuy nhiên, đến nay, đã hơn 2 năm trôi qua, quyết định này vẫn chỉ nằm... trên giấy.

Nhà ông Bùi Thế Viên nằm lọt thỏm trong khu dân cư ở thôn Bắc, xã Phú Hải nên chỉ cần một trận mưa nhỏ là đã có thể bị ngập.

Kiến nghị của dân là đúng

Từ giữa tháng 7 năm 2012, ông Bùi Thế Viên và ông Vi Hoài Nam đã có đơn kiến nghị gửi lên UBND tỉnh kiến nghị về việc UBND huyện Hải Hà cấp GCNQSDĐ cho ông Hoàng Việt Trung vào phần đất sử dụng làm ngõ đi chung của một số hộ gia đình; trong đó có 2 hộ ông Viên và ông Nam, gây khó khăn cho việc sinh hoạt, đi lại của các hộ dân. UBND tỉnh đã có công văn chuyển đơn của ông Viên và ông Nam yêu cầu UBND huyện Hải Hà xác minh làm rõ.

Đến ngày 31-12-2012, UBND huyện Hải Hà đã có kết luận thanh tra số 795/KL-UBND về việc xác minh giải quyết đơn của ông Vi Hoài Nam và Bùi Thế Viên. Theo bản kết luận thanh tra này, thửa đất ở diện tích 39m2 hiện nay hộ ông Hoàng Việt Trung đang sử dụng tại thôn Bắc, xã Phú Hải có nguồn gốc nhận thừa kế của ông ngoại là Hoàng Văn Hà (đã chết) và bà ngoài Nguyễn Thị Tú từ năm 2005. Đây là phần diện tích nằm trong tổng diện tích đất 280m2 đã được UBND huyện Hải Hà cấp cho hộ bà Nguyễn Thị Tú từ năm 2005 (GCNQSDĐ số AC 729436, ngày 4-7-2005). Sau khi làm xong thủ tục thừa kế và tách thửa, ngày 23-9-2005, ông Trung được UBND huyện Hải Hà cấp GCNQSDĐ số AD 352825, diện tích 39m2 (chiều ngang 4,8m, chiều sâu 8m). Đến tháng 3-2012, ông Trung đã bán thửa đất trên cho ông Phạm Ngọc Nam (chú rể của ông Trung - PV) với số tiền 90 triệu đồng, đến nay chưa làm thủ tục chuyển nhượng quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật. Sau khi mua xong, ông Nam đã tiến hành xây dựng công trình nhà kho cấp 4 trên phần diện tích trên.

Qua xác minh và lấy phiếu ý kiến của một số hộ dân sống quanh khu vực đất tranh chấp, diện tích đất 39m2 ông Trung bán cho ông Nam xây nhà kho có 14m2 cấp trùng vào ngõ đi chung của một số hộ dân. Ngõ đi chung này hình thành từ năm 1960, trước thời điểm hộ bà Tú chưa mua nhà và chuyển đến ở. Ngõ đi chung này cũng không thuộc quyền quản lý, sử dụng của hộ bà Nguyễn Thị Tú. Cũng qua xác minh của thanh tra huyện, thời điểm năm 2005, khi gia đình bà Tú xin cấp GCNQSDĐ, phần diện tích kê khai của gia đình bà Tú theo tờ khai nộp thuế năm 1992 và đơn đề nghị của ông Hà (chồng bà Tú) năm 1996 chỉ có 266m2 nhưng lại được UBND huyện cấp GCNQSDĐ lên tới 280m2 (vượt 14m2).

Nguyên nhân của sự nhầm lẫn trên được lý giải là quá trình sử dụng đất, do diện tích đất chật hẹp, thường xuyên bị ngập úng nên một số hộ dân trong khu vực ngõ đi chung (giáp hộ bà Nguyễn Thị Tú) đã có nguyện vọng xin được cấp đất ra phía ngoài. Theo đó, xã đã có quy hoạch, sắp xếp lại khu dân cư. Hộ các ông Vi Hoài Nam, Nguyễn Văn Nội (ông ngoại của ông Bùi Thế Viên); Nguyễn Văn Lê đều đã được xét duyệt cấp đất ở mới (có thu tiền sử dụng đất). Tuy nhiên, ở thời điểm thanh tra huyện tiến hành xác minh thì một số hộ vẫn đang sử dụng đất trong khu vực ngõ đi chung nói trên; UBND xã Phú Hải cũng không cung cấp được hồ sơ, giấy tờ liên quan đến việc cam kết, tự nguyện trả lại nhà, đất của các hộ.

Liên quan đến những vi phạm, khuyết điểm trong việc cấp sai lệch diện tích trong GCNQSDĐ so với hiện trạng sử dụng cho hộ bà Tú, một loạt cán bộ đã bị “điểm tên” như: Ông Nguyễn Ngọc Sáng, nguyên cán bộ địa chính xã Phú Hải, nay đã nghỉ chế độ; ông Nguyễn Văn Pẩu, nguyên Chủ tịch UBND xã Phú Hải, nay là Bí thư Đảng uỷ xã Phú Hải; ông Nguyễn Chí Hoàng, nguyên cán bộ Phòng TN-MT huyện Hải Hà, nay đã chuyển công tác về Đông Triều; ông Nguyễn Chí Cường, nguyên Trưởng Phòng TN-MT huyện, nay là Trưởng Phòng Dân tộc huyện.

Sửa sai - Tiến độ “rùa”

Nếu chỉ dừng lại ở đây thì có lẽ sẽ chẳng có gì để nói. Vì UBND huyện Hải Hà đã tiến hành điều tra, xác minh làm rõ và khẳng định kiến nghị của 2 ông Bùi Thế Viên và Vi Hoài Nam là đúng. Đồng thời, UBND huyện cũng đã ra Quyết định số 2006/QĐ-UBND ngày 31-12-2012 về việc giải quyết đơn kiến nghị của ông Viên, ông Nam. Tuy nhiên, điều khiến người dân bức xúc ở đây chính là đã hơn 2 năm trôi qua kể từ ngày quyết định này có hiệu lực, nó vẫn nằm… trên giấy. Ông Bùi Thế Viên bức xúc cho biết: “Khi nhận được quyết định của UBND huyện về giải quyết đơn kiến nghị của chúng tôi, chúng tôi rất phấn khởi. Nhưng chúng tôi lại thấy mất lòng tin khi mà quyết định này hơn 2 năm nay chưa được giải quyết. Chúng tôi vẫn chưa có ngõ để đi mà phải đi nhờ qua nhà người khác, rất khó khăn cho cuộc sống”.

Ngôi nhà của ông Bùi Thế Viên và Vi Hoài Nam (hiện nhà ông Nam đã bỏ hoang không có người ở) nằm lọt thỏm phía sau khu dân cư bám đường trục chính của xã. Phía trước và bên trái của nhà ông Viên đều là những nhà xây kiên cố. Mạnh nhà nào, nhà ấy tự tôn móng, làm sân nên ngôi nhà của ông Viên và ông Nam thấp hơn hẳn từ 0,5m đến hơn 1m. Để có đường đi, hộ ông Viên đã phải xếp những hòn đá cuội chồng lên nhau, tạo thành đường nối đi qua cửa nhà của một hộ dân nằm đối diện. Với địa hình này, chỉ cần một cơn mưa nhỏ, nhà của hộ ông Viên đã có thể bị ngập đầy nước. Ông Viên chia sẻ: “Trời mưa chỉ còn biết đợi nước ngấm xuống đất. Khi nào ngấm hết thì sẽ hết ngập”.

Theo lý giải của cán bộ địa chính xã Phú Hải (Hải Hà), sau khi UBND huyện có quyết định giải quyết đơn thư kiến nghị của các ông Bùi Thế Viên, Vi Hoài Nam thì xã cũng đã tiến hành các bước giải quyết. “Tuy nhiên, khi huyện ra quyết định thu hồi GCNQSDĐ, xã chỉ có thể làm thông báo, vận động người dân nộp lại GCNQSDĐ. Việc tháo dỡ công trình xây dựng trên phần diện tích đất cấp sai, xã cũng đã vận động nhưng hiện nay giữa những cán bộ vi phạm trong vụ việc này và hộ gia đình có công trình trên phần diện tích đất cấp sai vẫn chưa thống nhất được giá trị của công trình để quyết định mức bồi thường. Thêm nữa, trong số những cán bộ xã, huyện có liên quan đến vụ việc này, có cán bộ đã chuyển công tác về tận Đông Triều. Xã cũng đã làm công văn đề nghị huyện thẩm định giá trị công trình nhưng chưa thấy huyện trả lời” - ông Phạm Quốc Đạt khẳng định.

Mặc dù được cán bộ xã khẳng định là vậy nhưng khi đối chiếu thời gian các văn bản ban hành của xã, chúng tôi thấy có sự chậm trễ, tắc trách và kéo dài. Đơn cử như từ 2-7-2013, huyện đã ban hành quyết định thu hồi GCNQSDĐ ở của hộ bà Nguyễn Thị Tú nhưng mãi đến 16-9-2013, xã mới ra thông báo về việc thu hồi GCNQSDĐ của hộ bà Tú. Ngày 15-4-2014, UBND xã Phú Hải mới có công văn gửi ông Hoàng Việt Trung và ông Phạm Ngọc Nam yêu cầu 2 ông tháo dỡ công trình nhà xây dựng trùng vào ngõ đi của một số hộ dân tại thôn Bắc, xã Phú Hải. Và đến tận 1-10-2014, UBND xã Phú Hải mới lại ra được Quyết định số 81/QĐ-UBND về việc thu hồi và huỷ bỏ Giấy phép xây dựng… Hơn nữa, cán bộ Phòng TN-MT huyện cũng khẳng định, không nhận được bất kỳ văn bản nào của xã đề nghị thẩm định giá đối với công trình xây dựng trên phần diện tích cấp sai.

Trao đổi về những lý do chậm trễ trong việc giải quyết những kiến nghị của 2 ông Viên và Nam, ông Nguyễn Hữu Liêm, Trưởng Phòng TN-MT huyện Hải Hà cho biết: “Sau khi được UBND huyện cấp GCNQSDĐ, bà Tú đã làm hồ sơ chuyển nhượng cho các con là Hoàng Văn Tần, Hoàng Thị Tân, Hoàng Thị Lương, Hoàng Thị Lã và cháu Hoàng Việt Trung. Những hộ nhận chuyển nhượng này cũng đã được UBND huyện Hải Hà cấp GCNQSDĐ. Trong hồ sơ chuyển nhượng đều ghi nguồn gốc là “nhận thừa kế” nhưng trên thực tế bà Tú vẫn còn sống và không có giấy tờ hợp pháp liên quan đến việc thừa kế hay tặng. Do vậy, ngày 26-1-2015 vừa qua, huyện đã ban hành các quyết định thu hồi GCNQSDĐ của các hộ bà Lương, bà Tân, ông Tần, ông Trung. Tới đây, chúng tôi sẽ tham mưu cho huyện hai phương án để giải quyết dứt điểm vụ việc. Một là vận động bà Lương mua lại phần đất của hộ ông Trung (sau khi thu hồi 14m2 thì diện tích của hộ ông Trung chỉ còn 18,4m2 - PV). Còn công trình, vật kiến trúc trên đất, ai làm sai sẽ phải có trách nhiệm bồi thường thiệt hại. Phương án 2 là để các cán bộ trước đây làm sai sẽ thoả thuận cách giải quyết với hộ dân. Và chúng tôi nghiêng về phương án 1”.

Mặc dù đã đưa ra phương án giải quyết như vậy nhưng ngẫm lại, cách giải quyết này vẫn chưa mang tính quyết liệt và triệt để. Trong suốt hơn 2 năm qua, xã và huyện cũng đã từng để cán bộ làm sai và dân tự thoả thuận nhưng kết quả là gì, quyết định sửa sai vẫn nằm… trên giấy. Thiết nghĩ, UBND huyện Hải Hà cần quyết liệt chỉ đạo để giải quyết dứt điểm vụ việc này, tránh để người dân bức xúc mà gửi đơn thư khiếu kiện kéo dài, vượt cấp.

Vĩ An - Thu Nguyệt