Không chủ quan, lơ là với "giặc lửa"

Nhìn từ chợ Hạ Long 1

Là chợ trung tâm của TP Hạ Long, chợ Hạ Long 1 rộng gần 22.000m2. Hiện trong chợ có 1.460 ki ốt và khoảng 300 hộ kinh doanh lưu động. Tổng giá trị hàng hoá trong chợ lên tới hàng ngàn tỷ đồng. Thực tế cho thấy, các ngành hàng trong chợ được bố trí rất phù hợp, đường đi, lối lại trong chợ luôn thông thoáng, đảm bảo tốt việc thoát nạn và cơ động của lực lượng PCCC khi có tình huống xảy ra.

Diễn tập PCCC tại Công ty TNHH MTV 35 (Tổng Công ty Đông Bắc).

Ông Trần Xuân Cường, Trưởng Ban Quản lý chợ Hạ Long 1 cho biết: Những năm qua, thực hiện các quy định về PCCC, Ban luôn đưa nội dung này vào các cuộc họp giao ban để cùng thảo luận xây dựng, bổ sung các phương án. Mặt khác, Ban luôn đặt việc tuyên truyền, nâng cao nhận thức cho các tiểu thương thông qua việc đầu tư nâng cấp hệ thống truyền thanh nội bộ, đồng thời biên tập các nội dung tuyên truyền về PCCC. Ban cũng thường xuyên hoàn thiện các biển cảnh báo, tiêu lệnh, nội quy quy định về PCCC. Công tác xây dựng lực lượng được chú trọng với 8 tổ gồm 24 nhân viên thường trực. Các thiết bị phục vụ công tác PCCC được đầu tư mua sắm nhiều hơn. Hiện toàn chợ có trên 300 bình xịt chuyên dụng và mỗi chủ ki ốt cũng tự trang bị một bình loại nhỏ, đảm bảo kịp thời dập tắt “giặc lửa” khi mới phát sinh...

Mặc dù vậy, khi tìm hiểu sâu hơn, chúng tôi nhận thấy chợ Hạ Long 1 vẫn còn tiềm ẩn nhiều nguy cơ mất an toàn trong phòng chống cháy nổ. Đặc biệt, kiểm tra yếu tố “cốt tử” trong công tác PCCC đó là nguồn nước của chợ Hạ Long 1 thì chúng tôi mới thực sự giật mình. Bởi theo lãnh đạo Ban Quản lý chợ thì hiện, chợ Hạ Long 1 có 3 bể nước với dung tích chứa là 500m3 gồm 2 bể trên nóc chợ và 1 bể ngầm. Nhưng điều đáng quan ngại là hệ thống mạch, họng nước để cung cấp nước đã bị hỏng từ lâu.

Theo chân anh Nguyễn Mạnh Hùng, nhân viên Đội Kỹ thuật xây dựng cơ bản của Ban Quản lý chợ, chúng tôi ra tận các họng nước để kiểm tra van xả nước ở một đầu họng được bố trí ngay cổng ra vào chợ. Sau gần 5 phút, từ họng nước mới chảy ra chừng nửa... chén mắt trâu nước.

Giải thích về tình trạng các đầu khấu nối đều bị hoen gỉ, anh Hùng bảo: Hệ thống này đã bị hỏng từ lâu rồi, nên có bảo dưỡng các đầu mối thì cũng chẳng để làm gì!…

Nhìn dòng người nườm nượp ra, vào chợ mua sắm, chúng tôi không khỏi lo lắng. Nếu có sự cố cháy, nổ lớn xảy ra thì với điều kiện cung cấp nước phục vụ PCCC như thế này thì điều gì sẽ xảy ra?

Cần khắc phục những “lỗ hổng” trong PCCC

Thời gian qua, cấp uỷ, chính quyền địa phương đã tổ chức kiện toàn Ban Chỉ đạo (BCĐ) triển khai Luật PCCC từ tỉnh đến cơ sở, đồng thời ban hành nhiều văn bản chỉ đạo về công tác PCCC. Bên cạnh đó, hàng năm trước mùa hanh khô, Tuần lễ Quốc gia ATVSLĐ-PCCN, Ngày PCCC toàn dân, UBND tỉnh đã ban hành các công điện, chỉ thị chỉ đạo các cấp, các ngành, các cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn đẩy mạnh công tác tuyên truyền, giáo dục nâng cao nhận thức và ý thức PCCC. Thực hiện sự chỉ đạo của tỉnh và Trung ương, các cơ quan chuyên trách trên địa bàn đã thường xuyên tập trung kiểm tra nhằm phát hiện, khắc phục kịp thời những sơ hở, thiếu sót và các nguyên nhân, điều kiện phát sinh cháy nổ; xây dựng lực lượng, đầu tư trang bị phương tiện và tổ chức huấn luyện, diễn tập các phương án PCCC, phòng chống cháy nổ, phòng cháy, chữa cháy rừng (PCCR) đáp ứng yêu cầu trước tình hình mới. Đi đôi với đó, Công an tỉnh (nay là Cảnh sát PCCC tỉnh thực hiện) cũng tham mưu cho BCĐ thực hiện công tác PCCC tỉnh phân công trách nhiệm cụ thể đối với từng thành viên trong BCĐ; phối hợp với các ngành chức năng, UBND các địa phương, cơ quan, doanh nghiệp trên địa bàn thường xuyên tổ chức tuyên truyền công tác PCCC, kiểm tra việc thực hiện Luật PCCC, công tác đảm bảo an toàn PCCC ở 14 địa phương và ở cơ sở... Công tác xây dựng, duy trì hoạt động PCCC của lực lượng dân phòng, lực lượng PCCC cơ sở cũng được quan tâm thực hiện nhiều hơn, nên lực lượng này đã và đang là nòng cốt trong công tác tuyên truyền, giải quyết các sự cố cháy nổ xảy ra khi mới phát sinh tại địa phương, đơn vị... 

Tuy nhiên, công tác PCCC trên địa bàn tỉnh vẫn còn nhiều “lỗ hổng”, đặc biệt là về ý thức của người dân. Trao đổi với chúng tôi về thực hiện nhiệm vụ PCCC trên địa bàn tỉnh thời gian qua, Đại tá Vũ Văn Dương, Phó Giám đốc Cảnh sát PCCC tỉnh cho biết: Thời gian gần đây, cùng với tốc độ phát triển kinh tế - xã hội, tình hình cháy, nổ trên địa bàn tỉnh có những diễn biến phức tạp, nguy cơ cháy, nổ cao. Bởi hiện nay, tổng số cơ sở thuộc diện quản lý về công tác PCCC toàn tỉnh là 3.500, trong đó, có 108 cơ sở trọng điểm về PCCC gồm 23 chợ, trung tâm thương mại, 5 cơ sở bảo quản, sản xuất, kinh doanh, triết nạp gas, 39 nhà cao tầng trở lên.

Mặt khác, trên địa bàn toàn tỉnh còn có hàng trăm ngàn ha rừng tự nhiên và rừng trồng luôn tiềm ẩn nguy cơ cháy trong mùa hanh khô. Trong khi đó, công tác đảm bảo PCCC trên địa bàn, có lúc, có nơi vẫn còn tồn tại nhiều bất cập. Đáng chú là ý thức PCCC của nhân dân còn chưa cao; tại một số chợ, do xây dựng từ lâu, hệ thống điện đã xuống cấp nhưng chưa được sửa chữa, khắc phục. Không những thế, phía trong chợ, nhiều hộ đã tự ý câu, mắc hệ thống điện không đảm bảo kỹ thuật. Nhiều nơi, tiểu thương còn lấn chiếm lối đi, gây khó khăn cho việc thoát nạn và triển khai lực lượng, phương tiện cứu chữa khi có sự cố. Mặt khác, ở một số nhà cao tầng cũng được xây dựng từ lâu, hệ thống thoát nạn chưa phù hợp với quy định hiện hành, đồng thời hệ thống chữa cháy tự động cho công trình cũng không đảm bảo theo yêu cầu của cơ quan PCCC...

Đại tá Vũ Văn Dương nhấn mạnh: Điểm qua những vụ hoả hoạn xảy ra trên địa bàn tỉnh cũng như trong cả nước có thể thấy nguyên nhân hầu hết các vụ cháy nổ đều do sự chủ quan, bất cẩn của con người, như chập điện, đốt hương, vàng mã trong chợ, hàn xì gần nơi dễ bắt lửa… Đặc biệt, khi xây dựng các công trình công cộng, chủ đầu tư không tuân thủ các quy định về phòng cháy, chữa cháy. Chính vì thế, bên cạnh việc các cơ quan chức năng tích cực kiểm tra, xử lý nghiêm đối tượng vi phạm quy định của pháp luật về phòng cháy chữa cháy, đồng thời nâng cao năng lực ứng phó khi có sự cố cháy nổ thì điều quan trọng hơn là tất cả mọi người đều phải nêu cao ý thức phòng ngừa cháy nổ…

Quang Minh