Khảo sát đối với lực lượng dân công hoả tuyến: Để chính sách cho người có công được toàn diện, đầy đủ

Trong các cuộc kháng chiến giải phóng dân tộc, theo tiếng gọi thiêng liêng của Tổ quốc, nhiều thanh niên Quảng Ninh đã hăng hái lên đường làm nhiệm vụ, góp sức chi viện cho chiến trường.

Lực lượng dân công hoả tuyến không trực tiếp cầm súng chiến đấu, không danh hiệu và huy chương ngày chiến thắng… nhưng họ là một phần vô cùng quan trọng tạo nên những chiến công vang dội, đưa cuộc kháng chiến đến thắng lợi cuối cùng. Sau khi hoàn thành nghĩa vụ, họ trở về với cuộc sống thường nhật ở quê nhà, nhiều người trong số đó cuộc sống còn rất khó khăn. Có thể thấy, việc thực hiện rà soát đối tượng dân công hoả tuyến trên địa bàn là việc làm cần thiết để chính sách cho người có công được thực hiện toàn diện, đầy đủ hơn. 

Cán bộ Ban CHQS huyện Đông Triều khảo sát đối tượng dân công hoả tuyến trên địa bàn huyện.

Những năm 1986-1987 theo lời kêu gọi của Đảng, chị Nguyễn Thị An (khu 2, thị trấn Mạo Khê, huyện Đông Triều) cùng nhiều thanh niên trên địa bàn huyện hăng hái tình nguyện gia nhập đội dân công hoả tuyến tham gia làm đường tại các huyện miền Đông của tỉnh. Chị kể: Công việc làm đường hồi đó hết sức gian khổ, nặng nhọc, thiếu thốn, mọi việc từ phá đá, xuyên rừng, mở đường… chỉ dựa vào sức người là chính với các phương tiện thô sơ như cuốc, xẻng. Không có vật liệu, các anh, chị dân công phải tìm đến những con suối, có khi cách xa hàng mấy cây số để chuyển những hòn đá cuội về lót đường, nhờ đó không biết bao nhiêu đoạn đường đã được thông suốt… Hiện kinh tế gia đình chị chỉ dựa vào mấy sào ruộng để nuôi 3 con ăn học, cuộc sống khó khăn. Chị An chia sẻ: “Tôi rất mong nhận được sự quan tâm của Nhà nước để những dân công hoả tuyến như chúng tôi sau khi hoàn thành nhiệm vụ cũng được tạo điều kiện hưởng những chế độ ưu đãi về bảo hiểm y tế, vay vốn phát triển sản xuất…, giúp chúng tôi đảm bảo cuộc sống”.

Nhằm ghi nhận và tôn vinh những người có công đóng góp cho sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ Tổ quốc, thể hiện sâu sắc truyền thống đạo lý “Uống nước nhớ nguồn, đền ơn đáp nghĩa” của dân tộc, Tổng cục Chính trị đã có Công văn số 688/CT-CS (ngày 29-4-2014) về việc tổ chức khảo sát đối với người có công định cư ở nước ngoài và lực lượng dân công hoả tuyến tham gia kháng chiến chống Pháp, chống Mỹ và làm nhiệm vụ quốc tế. Triển khai công văn này, UBND tỉnh đã ban hành kế hoạch tổ chức khảo sát; trong đó giao cho Bộ CHQS tỉnh là cơ quan thường trực, phối hợp với các sở, ban, ngành, cơ quan chức năng xây dựng kế hoạch, hướng dẫn các địa phương thực hiện, đảm bảo khảo sát chính xác, không bỏ sót đối tượng. Đến nay với tinh thần khẩn trương, tích cực, công tác khảo sát lực lượng dân công hoả tuyến trên địa bàn tỉnh đã hoàn thành. Qua khảo sát, toàn tỉnh hiện có khoảng 8.000 người tham gia dân công hoả tuyến; trong đó tham gia chống Pháp 386 người, tham gia chống Mỹ 435 người, tham gia chiến tranh bảo vệ Tổ quốc, làm nhiệm vụ quốc tế trên 6.600 người.

Hiện số dân công hoả tuyến tham gia trong kháng chiến chống Pháp trên địa bàn tỉnh phần nhiều đã từ trần; số tham gia kháng chiến chống Mỹ tuổi cũng khá cao. Việc tham gia kháng chiến của họ ngày đó chủ yếu do cấp xã huy động, quản lý và thường được giao nhiệm vụ: Chuyển thương, tải đạn, lương thực, thực phẩm, làm đường… Thời gian huy động làm nhiệm vụ được thực hiện theo từng đợt, nên hầu hết không có chế độ. Phần lớn lực lượng dân công hoả tuyến trên địa bàn qua khảo sát không có hồ sơ, giấy tờ gốc, tuổi đã cao, sức khoẻ yếu, sau khi tham gia dân công thì đa số trở về lao động tại địa phương, đời sống gặp nhiều khó khăn. Họ đều có tâm tư nguyện vọng mong muốn Đảng, Nhà nước, Chính phủ quan tâm, sớm có chế độ, chính sách vì tuổi đã cao, sức yếu, thời gian cống hiến không dài nhưng có nhiều khó khăn, gian khổ, thậm chí có trường hợp hy sinh khi làm nhiệm vụ, nhưng đến nay họ chưa được hưởng chế độ, chính sách.

Theo Đại tá Đỗ Quang Thuấn, Chỉ huy trưởng Bộ CHQS tỉnh, kết quả của cuộc khảo sát sẽ là căn cứ để đánh giá thực trạng tình hình đối tượng và các chế độ chính sách có liên quan đến lực lượng dân công hoả tuyến… Từ đó làm căn cứ để Đảng, Nhà nước điều chỉnh và ban hành các cơ chế, chính sách phù hợp cho các đối tượng này.

Nguyễn Thanh