Đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn: Còn nhiều bất cập trong thực hiện

Năm vừa qua là năm đầu tiên Sở NN&PTNT đảm nhiệm công tác đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn theo Quyết định của UBND tỉnh, tuy nhiên do thời gian triển khai chậm trong khi số lớp học nhiều, học viên đông cùng với đó là tình trạng một số cơ sở đào tạo nghề không đảm bảo về năng lực giảng dạy dẫn đến chất lượng đào tạo nghề thấp.

Theo báo cáo của Sở NN&PTNT, năm 2013, toàn tỉnh đã mở 63 lớp đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn (24 lớp trồng trọt, 27 lớp chăn nuôi, 1 lớp đào tạo nghề lâm nghiệp, 6 lớp nghề nuôi thuỷ sản nước ngọt, 5 lớp nuôi thuỷ sản nước mặn), đạt 89% kế hoạch với tổng số lao động được đào tạo là 2.190 người. Đến ngày 18-12 đã thực hiện xong 56 lớp với 1.945 lao động được đào tạo. Tuy nhiên, theo đánh giá của ngành chức năng và các địa phương, công tác triển khai đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn triển khai chậm và bộc lộ nhiều tồn tại, bất cập. Mặc dù UBND tỉnh đã có Quyết định về việc phân công tổ chức thực hiện từ tháng 6-2012 và liên ngành (các sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Tài chính, NN&PTNT) đã có hướng dẫn từ tháng 8-2012 song phần lớn các địa phương trong tỉnh đến giữa năm 2013 mới triển khai thực hiện và gấp rút tổ chức trong những tháng cuối năm.

Ảnh minh họa.

Một lãnh đạo Trường Cao đẳng Nông lâm Đông Bắc cho biết: Năm 2013, trường thực hiện tuyển sinh và đào tạo 21 lớp nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn với 725 học viên. Tuy nhiên, công tác tuyển sinh đào tạo nghề triển khai muộn, vì vậy dẫn đến tình trạng các lớp học nghề sau khi đã được phòng NN&PTNT, phòng Kinh tế các địa phương thẩm định hồ sơ đã khai giảng ồ ạt cùng thời gian nên có sự trùng lặp giáo viên giảng dạy giữa các lớp, hoặc thiếu giáo viên nếu nhà trường mở nhiều lớp cùng nghề đào tạo. Còn ông Đặng Văn Diềm, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Đông Triều thì trao đổi: Năm 2013, huyện Đông Triều tổ chức 4 lớp đào tạo nghề nông nghiệp cho 140 lao động nông thôn. Tuy nhiên, quá trình triển khai thực hiện tồn tại một số bất cập như, công tác phối hợp giữa Phòng NN&PTNT và Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội chưa chặt chẽ. Trong khi Phòng Lao động - Thương binh và Xã hội ký hợp đồng với cơ sở đào tạo, tuyển sinh và thực hiện công tác kiểm tra, thẩm định hồ sơ thì Phòng NN&PTNT thực hiện theo dõi về chuyên môn… Nhất thiết phải phân trách nhiệm rõ ràng. Bên cạnh đó, qua kiểm tra còn hiện tượng cùng một giáo viên trùng thời khoá biểu giảng dạy tại 2 lớp ở 2 địa phương khác nhau. Còn bà Nguyễn Thị Thuý Mai, Trưởng Phòng NN&PTNT huyện Ba Chẽ thì cho hay: Công tác triển khai đào tạo nghề chậm. Việc đăng ký học nghề của học viên không sát với thực tế dẫn đến công tác chiêu sinh khó khăn, công tác triển khai vì thế còn lúng túng. Thời gian tổ chức lớp đào tạo không phù hợp với mùa vụ trong sản xuất nông nghiệp dẫn đến khó khăn trong thực hành, ảnh hưởng tới chất lượng đào tạo.

Một khó khăn lớn đối với hoạt động dạy nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn hiện nay là việc định hướng nghề nghiệp và giải quyết việc làm cho lao động sau đào tạo gặp nhiều khó khăn. Theo báo cáo của Sở NN&PTNT, trong số 1.945 lao động được đào tạo, cấp chứng chỉ nghề đến 18-12-2013 chỉ có 195 lao động được các doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm; 1.575 lao động tự tạo việc làm tăng thêm thu nhập; 175 lao động sau học nghề thành lập tổ HTX, doanh nghiệp. Tuy nhiên, theo đánh giá của các địa phương cũng như các cơ sở dạy nghề, hầu hết các học viên sau khi được cấp chứng chỉ đều không tích cực chuyển hướng sản xuất, kinh doanh, hoặc không áp dụng sản xuất theo nghề đã học; chủ yếu là tự tạo việc làm tại gia đình. Ông Đỗ Hồng Hưng, Phó Phòng Kinh tế TX Quảng Yên cho hay: Trong tổng số 105 học viên của 3 lớp học nghề mở tại thị xã thì sau khi có chứng chỉ chủ yếu là tự tạo việc làm chứ chưa có doanh nghiệp tuyển dụng. Nguyên nhân hiện nay mới có 1 doanh nghiệp về đầu tư vào sản xuất nông nghiệp vùng nguyên liệu trên địa bàn thị xã, số lượng tuyển công nhân có hạn. Do vậy nhu cầu học nghề thì có, còn doanh nghiệp tuyển dụng công nhân chưa có. Việc gắn đào tạo nghề nông nghiệp với doanh nghiệp vẫn còn là tương lai.

Trao đổi với chúng tôi về vấn đề này, bà Bùi Thị Yến, Phó Chi cục trưởng Chi cục Phát triển nông thôn (Sở NN&PTNT) cho hay: Công tác đào tạo nghề nông nghiệp cho lao động nông thôn mới được bàn giao sang ngành Nông nghiệp nên bước đầu các địa phương triển khai còn chậm và còn nhiều vướng mắc. Một số địa phương khâu tuyên truyền, khảo sát, tư vấn học nghề, xây dựng kế hoạch ban đầu không sát thực tế hoặc khoán trắng cho cơ sở dạy nghề trong công tác tư vấn học nghề và công tác tuyển sinh dẫn đến tình trạng khó tuyển sinh, không mở được lớp. Việc định hướng nghề nghiệp và giải quyết việc làm khi kết thúc khoá học cho lao động nông thôn gặp nhiều khó khăn do chưa có cơ chế khuyến khích doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm cho nông dân, sản xuất còn mang tính nhỏ lẻ, tự sản, tự tiêu. Còn về việc có hiện tượng giáo viên trùng thời khoá biểu tại 2 địa phương khác nhau thì bà Bùi Thị Yến khẳng định là không có vì khi đăng ký lớp học, Chi cục đã rà soát rất kỹ.

Hữu Việt