“Ở Quảng Ninh, chính quyền đã hỗ trợ, động viên tích cực đến hoạt động Phật giáo...”

(Đại đức Thích Đạo Hiển, Thường trực Ban Trị sự Phật giáo tỉnh, trao đổi với PV Báo Quảng Ninh)

Đại hội đại biểu Phật giáo tỉnh lần thứ III (nhiệm kỳ 2012-2017) đã được tổ chức vào cuối tháng 9 vừa qua. Cùng với việc suy cử 37 thành viên vào Ban Trị sự Tỉnh hội Phật giáo Quảng Ninh, Đại hội đã có những đánh giá quan trọng trong hoạt động nhiệm kỳ trước và bàn định phương hướng, biện pháp cho hoạt động nhiệm kỳ sau.

Trao đổi với PV Báo Quảng Ninh, Đại đức Thích Đạo Hiển, Thường trực Ban Trị sự Phật giáo tỉnh, cho biết:

Đại đức Thích Đạo Hiển.

+ Trong thời gian qua, Phật giáo trong tỉnh đã có nhiều hoạt động nổi bật. Chúng tôi đã xây dựng được một số ngôi chùa ở các địa bàn quan trọng, vùng biên giới, hải đảo, tiêu biểu nhất là ở Cô Tô, Vân Đồn. Lãnh đạo một số huyện như Bình Liêu, Ba Chẽ, còn đề xuất xây chùa cho cả đồng bào dân tộc thiểu số. Các hoạt động Phật giáo diễn ra ở vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo không chỉ có lợi cho Phật giáo mà còn có lợi cho cả đồng bào, cho việc khẳng định chủ quyền quốc gia.

Ban trị sự cũng đã kết hợp tốt với chính quyền địa phương trong việc tổ chức các sự kiện lớn có tầm quốc gia như Đại lễ kỷ niệm 700 năm đức Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn; hoà nhập cùng xã hội thực hiện nhiều sự kiện, như Carnaval Hạ Long; kêu gọi các nguồn xã hội hoá để quy hoạch, trùng tu và tôn tạo Di tích Yên Tử v.v..

- Đại đức có thể cho biết cụ thể hơn về việc tôn tạo các công trình Phật giáo trên địa bàn Quảng Ninh?

+ Tôn tạo, trùng tu các di tích đúng ra là công việc của ngành văn hoá. Thế nhưng ở Quảng Ninh, Ban trị sự Hội Phật giáo tỉnh cũng đã nhận được sự tin tưởng của chính quyền giao cho nhiều trọng trách phối hợp lập quy hoạch trùng tu, tôn tạo, đặc biệt là Di tích lịch sử và danh thắng Yên Tử. Chúng tôi đã và đang cố gắng để hoàn thiện tượng Phật hoàng Trần Nhân Tông. Đây là công trình có chi phí lên đến 100 tỷ đồng từ nguồn vốn xã hội hoá. Con đường đi bộ từ chùa Giải Oan lên chùa Đồng cũng đã được hoàn thành với chi phí hàng chục tỷ đồng. Khu Khai hội của Yên Tử cũng đã được quy hoạch; trong thời gian tới sẽ từng bước quy hoạch cả khu bán hàng. Ngoài ra, chùa Suối Tắm cũng được trùng tu, tôn tạo. Hiện nay, toàn tỉnh có khoảng trên 30 ngôi chùa đã hoàn thiện các thủ tục xây dựng, trùng tu, với khoản kinh phí lên đến 500 triệu đồng; trong đó, có những ngôi chùa được làm hoàn toàn bằng gỗ, có ngôi chùa đồ sộ như chùa Cái Bầu. Tuy nhiên, trong công tác trùng tu, cũng cần phải lưu tâm đến vấn đề bảo tồn những nét đẹp truyền thống của dân tộc; tuân thủ chặt chẽ Luật Di sản để tránh phá vỡ các di tích...

- Mới đây, cùng với Di tích lịch sử Bạch Đằng, Di tích lịch sử và danh lam Yên Tử cũng được xếp hạng Di tích Quốc gia đặc biệt. Theo Đại đức, điều này có ý nghĩa như thế nào với Phật giáo Quảng Ninh?

+ Đó là điều vinh dự cho tỉnh nói chung và cho Hội Phật giáo tỉnh nói riêng. Thực ra, theo tôi đáng lẽ điều này phải được làm từ lâu rồi thì mới phải. Tuy nhiên, cũng phải thấy rằng, niềm vinh dự và tự hào này đi liền với trách nhiệm nặng nề. Hội Phật giáo cần phải lập một kế hoạch tu bổ, tôn tạo và phát triển cho xứng tầm với danh hiệu. Cụ thể chúng ta sẽ có một số công việc cần làm ngay; đó là phải có một quy hoạch cả về cơ sở hạ tầng lẫn quy hoạch về tâm linh; động viên và đầu tư cho một số tăng ni trẻ đi học các trường, học viện Phật giáo trong nước và cả nước ngoài, để có được nguồn nhân lực đảm đương công tác Phật sự. Hiện nay, chúng tôi đang có 5 tăng ni du học ở Trung Quốc…

- Đào tạo tăng ni trẻ ư, thưa Đại đức? Có vẻ như thầy rất quan tâm đến những người kế cận trong giới tăng ni ở Quảng Ninh?

+ Đúng là như thế. Đội ngũ tăng ni cũng là điều mà tôi lo lắng nhất lúc này. Tôi có cảm nhận, dường như xã hội đang dễ dãi với tăng ni, tôi sợ nếu quá đà sẽ thành một vấn nạn. Một số vị trẻ tuổi không chịu tu dưỡng, nảy sinh tham sân si, đi ngược lại với tinh thần của Phật giáo. Tình trạng bố trí tăng ni trụ trì bây giờ nơi thừa vẫn thừa, nơi thiếu vẫn cứ thiếu. Vùng sâu, vùng xa rất thiếu tăng ni trong khi ở đô thị lớn thì lại tập trung quá nhiều. Các vị sư trẻ tuổi được đào tạo một cách bài bản xem ra vẫn còn rất ít. Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ thắt chặt “đầu vào” và “chất lượng hoá” đội ngũ tăng ni. Chuẩn hoá họ không chỉ về mặt tri thức Phật giáo mà còn về cả giáo lý, giới luật v.v..

- Từ thiện xã hội vốn là hoạt động mà Phật giáo vẫn luôn đề cao. Vậy ở tỉnh ta, trong thời gian qua hoạt động này diễn ra như thế nào, thưa Đại đức?

+ Từ thiện xã hội luôn là hoạt động rộng khắp và có truyền thống. Hầu hết các chùa trong tỉnh đều có quỹ từ thiện. Quỹ này thường xuyên được bổ sung. Trong nhiệm kỳ qua, hoạt động này được Ban trị sự tổ chức một cách quy mô và bài bản hơn rất nhiều. Chúng tôi đã vận động và quyên góp được khoảng 20 tỷ đồng để ủng hộ đồng bào khó khăn; bổ sung cho quỹ “Vì người nghèo”; xây dựng nhà tình thương, tình nghĩa; quan tâm đến những người già neo đơn v.v.. Chúng tôi cũng đã vận động xây dựng được 15 ngôi nhà tình nghĩa và sẽ tiến hành làm khoảng 10 ngôi nhà nữa với giá trị mỗi căn nhà từ khoảng 60 triệu cho đến 250 triệu đồng. Công tác cứu trợ nhân dân ở các vùng lũ lụt, thiên tai cũng thường xuyên được Hội Phật giáo quan tâm. Tỉnh hội đã có khoảng 60 đoàn đi vào các tỉnh miền Trung bị thiên tai để trao hàng cứu trợ, xây một trường mầm non 2 tầng ở Hà Tĩnh. Ngoài ra, các tăng ni còn kết hợp với Mặt trận Tổ quốc để xây dựng mô hình truyền thông HIV/AIDS ở Quảng Yên; ủng hộ cả Quỹ vì trẻ em tàn tật do bên Công giáo phát động v.v.. Hiện chúng tôi đang có dự án thành lập các trung tâm nuôi dưỡng người già cô đơn và trẻ em mồ côi trong tỉnh…

Có thể nói, từ thiện đã trở thành một phong trào được thực hiện một cách rõ ràng và mạch lạc với nhiều hình thức khác nhau. Có chùa vận động lập quỹ phát tâm công đức, có chùa nuôi heo đất, có chùa trồng lúa và hoa màu trên đất chùa để lấy nguồn thu v.v.. Phật tử ở Hạ Long đỡ đầu cho học sinh Trường Đồn Đạc huyện Ba Chẽ; chùa Phúc Nguyên (Đông Triều) đang nuôi dưỡng những người già cô đơn. Và còn nhiều hoạt động khác nữa mà tôi không thể kể hết ra ở đây. Hoạt động này được thực hiện một cách tự giác, tự tâm, nhiều khi Ban trị sự cũng không nắm bắt hết được...

- Đại đức có thể cho biết thêm, trong nhiệm kỳ này, Tỉnh hội sẽ có những hoạt động gì để hoằng dương Phật pháp, phổ độ tư tưởng từ bi hỉ xả của nhà Phật?

+ Mặt mạnh nhất của Phật giáo Quảng Ninh hiện nay vẫn là công tác trùng tu, tôn tạo di tích. Chúng tôi sẽ kết hợp với huyện Đông Triều để tôn tạo khu di tích nhà Trần; làm con đường đi bộ lên Ngoạ Vân. Phía Tỉnh hội sẽ kêu gọi các nguồn đầu tư xã hội hoá, thực hiện quá trình nghiên cứu khảo cổ học để công tác trùng tu không phá vỡ cấu trúc khu di tích. Quảng Ninh chúng ta còn nhiều chùa chiền, nhiều phế tích Phật giáo cần được nghiên cứu và trùng tu lắm.

Bên cạnh đó, Tỉnh hội cũng có nhu cầu về nguồn nhân lực là các tăng ni trẻ phục vụ cho công tác Phật sự. Chúng tôi sẽ xin phép địa phương để mở các lớp đào tạo sơ cấp về Phật học cho những người mới tu tập, tạo nền tảng để xây dựng lực lượng tăng ni sau này. Lớp học này sẽ bồi dưỡng những môn học mà nhà chùa thấy thiết yếu nhất; đồng thời, hướng dẫn một số nghi lễ để phục vụ người dân trong cộng đồng...

- Những công tác mà Đại đức vừa nêu đã nhận được sự hỗ trợ như thế nào từ phía chính quyền địa phương?

+ Tôi đã đi nhiều nơi rồi, tôi thấy Quảng Ninh là một trong những tỉnh mà Đảng, chính quyền và các ban, ngành có quan điểm đúng đắn và sự quan tâm động viên rất lớn đến Phật giáo. Rất ít tỉnh làm được như Quảng Ninh. Sự phối hợp giữa chính quyền, Ban tôn giáo và Ban trị sự là hết sức chặt chẽ. Ít có tỉnh nào mà Ban trị sự lại được phép đứng ra lập quy hoạch, tôn tạo các di tích Phật giáo. Ngay ở miền Bắc cũng không nhiều nơi như tỉnh có chủ trương cấp đất mới để xây dựng chùa chiền. Chính quyền ở các huyện vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo cũng rất ủng hộ những người làm công tác Phật giáo trong tỉnh...

- Xin hỏi thêm Đại đức, ngày 1-11 âm lịch, ngày Phật hoàng Trần Nhân Tông nhập niết bàn đã cận kề. Vậy Hội Phật giáo tỉnh có dự định gì cho Lễ tưởng niệm 704 năm sự kiện quan trọng này?

+ Đây là một hoạt động thường niên, không chỉ của Quảng Ninh mà được tổ chức ở nhiều nơi. Lễ tưởng niệm năm nay ở Quảng Ninh bao gồm các phần như: phần tưởng niệm, lễ cúng Tổ, phần phát biểu của chính quyền địa phương, giới thiệu tư tưởng của Phật hoàng Trần Nhân Tông, đặc biệt là tư tưởng hoà giải… Và các bài phát biểu, tôi nghĩ, sẽ không thể không tự hào khi nhắc đến việc thành lập Viện Trần Nhân Tông tại Boston (Hoa Kỳ) cũng như việc tên Ngài đã được đặt cho một giải thưởng do Hội đồng cố vấn và Uỷ ban giải thưởng gồm những chính khách, giáo sư, học giả uy tín của Đại học Harvard và thế giới đề xuất - Giải thưởng Hoà giải Trần Nhân Tông…

- Xin cảm ơn Đại đức về cuộc trò chuyện này. Kính chúc thầy thân tâm an lạc. Chúc những hoạt động Phật giáo của tỉnh trong thời gian tới có hiệu quả hơn nữa.

Hải Dương