Mô hình trường học mới: Lấy học sinh làm trung tâm

Mới đây, Bộ GD&ĐT phối hợp với Quỹ hỗ trợ phát triển giáo dục toàn cầu (GPE) triển khai Dự án mô hình trường học mới tại Việt Nam. Quảng Ninh là một trong 6 tỉnh được Bộ GD&ĐT chọn triển khai thí điểm. Dự án được GPE viện trợ không hoàn lại 84,6 triệu USD có uỷ thác qua Ngân hàng Thế giới (WB).   

Gọi là mô hình trường học mới là bởi sẽ chuyển đổi hình thức giảng dạy truyền thụ từ phía thầy giáo sang việc để cho học sinh tự học là chính. Dự án này thực hiện trong 3 năm từ tháng 6-2012 đến tháng 6-2015. Để triển khai Dự án, Bộ GD&ĐT đã thành lập tổ biên soạn tài liệu giảng dạy và học tập theo mô hình trường học mới gồm các tác giả chuyên viết sách giáo khoa, cán bộ giảng dạy của Trường Đại học Sư phạm Hà Nội, các chuyên gia và nghiên cứu viên. Thực hiện Kế hoạch của Bộ GD&ĐT về dạy học theo mô hình trường học mới, Sở GD&ĐT đã lựa chọn 16 trường thuộc 14 huyện, thị, thành phố trong tỉnh tham gia chương trình với trên 3.000 học sinh, thuộc 131 lớp. Thời gian tập huấn cho cán bộ quản lý và giáo viên vào giữa tháng 8. Các môn học được triển khai trong đợt tập huấn là: Tiếng Việt, Toán, Tự nhiên và xã hội, Hoạt động giáo dục ở khối lớp 2 và lớp 3.

Tiết học theo mô hình trường học mới tại Trường Tiểu học Hà Lầm (TP Hạ Long).

Theo nội dung dự án, trong từng môn, mỗi bài học được xây dựng đáp ứng các nội dung: Nội dung cơ bản (tự trải nghiệm, khám phá để hình thành kiến thức mới), phần thực hành (áp dụng kiến thức đã học vào bài tập) và phần ứng dụng (vận dụng kiến thức vào cuộc sống). Phương pháp tự học, tự đánh giá, tự quản lý thời gian... phù hợp với hướng chỉ đạo của ngành Giáo dục. Phương pháp giảng dạy mới đòi hỏi có sự tham gia tích cực của cộng đồng, tức là đề cao vai trò của gia đình, cộng đồng trong việc phối hợp giảng dạy cho học sinh. Trong đó, các em có thể học tập từ phía gia đình và cộng đồng những vấn đề về văn hoá địa phương để làm phong phú thêm kiến thức. Tài liệu giảng dạy cho học sinh theo mô hình trường học mới không phải là sách giáo khoa thông thường mà là tài liệu hướng dẫn học tập. Giáo viên và học sinh đều sử dụng chung một cuốn tài liệu. Tài liệu sẽ hỗ trợ, hướng dẫn học sinh về phương pháp học tập mới, tự học, tự đánh giá... Theo đó, Bộ GD&ĐT đã xây dựng tài liệu “Hướng dẫn học tập” các môn Tiếng Việt, Toán, Tự nhiên và Xã hội cho học sinh lớp 2, lớp 3 trên cơ sở giữ nguyên chương trình, nội dung sách giáo khoa hiện hành của Việt Nam, chỉ thay đổi cách tổ chức lớp học và phương pháp dạy học là dạy cho học sinh tự học.

Tại TP Hạ Long, từ ngày 21 đến ngày 25-8, ngành GD&ĐT thành phố đã tiến hành triển khai tập huấn mô hình trường học mới cho đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên dạy lớp 2, lớp 3 và giáo viên bộ môn Âm nhạc, Mỹ thuật ở hai trường Tiểu học Hà Lầm và Tiểu học Trần Quốc Toản. Trong đợt tập huấn, giáo viên được nghiên cứu, trao đổi tìm hiểu cấu trúc của mô hình, nội dung của tài liệu, cách tổ chức lớp học theo phương pháp lấy học sinh làm trung tâm, tức là học sinh tự giác, tự quản, tự trọng, tự tin, tự học, tự đánh giá và hợp tác giáo viên thực hiện vai trò là người giám sát, hỗ trợ. Giáo viên nắm vững 5 bước giảng dạy: Tạo hứng thú cho học sinh, tổ chức cho học sinh trải nghiệm, phân tích - khám phá - rút ra kiến thức, thực hành - củng cố bài học, ứng dụng.

Cô giáo Nguyễn Thị Liên, Hiệu trưởng Trường Tiểu học Hà Lầm cho biết: “Dạy học lấy học sinh làm trung tâm theo mô hình trường học mới thực sự phát huy tối đa khả năng tự học của học sinh. Đây là một mô hình dạy học mà đội ngũ giáo viên chúng tôi rất tâm đắc. Để tạo thuận lợi cho việc thử nghiệm thành công, chúng tôi mong muốn các bậc phụ huynh học sinh cùng với cộng đồng hãy vào cuộc với nhà trường, với giáo viên, với học sinh để việc dạy học theo mô hình mới đạt hiệu quả cao”.

Thanh Hồng (Phòng GD&ĐT TP Hạ Long)