Tất cả chuyên mục
Thứ Năm, 28/03/2024 18:53 (GMT +7)
Cải thiện môi trường sống và sức khoẻ cộng đồng
Thứ 7, 07/07/2012 | 05:04:58 [GMT +7] A A
Những năm gần đây, tình hình phát triển kinh tế - xã hội của Quảng Ninh đã đạt được những thành tựu đáng kể, các đô thị, khu công nghiệp, các ngành sản xuất, kinh doanh dịch vụ được mở rộng và phát triển nhanh chóng. Một mặt đóng góp tích cực cho sự phát triển chung của tỉnh, mặt khác tạo ra một lượng lớn chất thải rắn bao gồm rác thải sinh hoạt, rác công nghiệp, rác y tế. Vì vậy, công tác quản lý và xử lý chất thải rắn vẫn là những thách thức đặt ra cho các nhà quản lý cần có các phương pháp mới phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương góp phần bảo vệ môi trường.
Công nhân Công ty môi trường thu gom rác thải. |
Từ thực trạng
Với đặc thù là tỉnh công nghiệp có các hoạt động khai thác khoáng sản, sản xuất vật liệu xây dựng, xi măng, điện... nên lượng chất thải rắn (CTR) công nghiệp phát sinh khá lớn khoảng 90 tấn/ngày, trong đó lượng CTR có nguồn gốc từ các khu công nghiệp tập trung gần 4 tấn/ngày. Theo quy hoạch được duyệt, đến năm 2015 trên địa bàn tỉnh có 11 KCN, tính đến thời điểm này có 5 khu công nghiệp được thành lập. Trong số đó, có Khu công nghiệp Cái Lân (TP Hạ Long) là khu công nghiệp có hạ tầng kỹ thuật cơ bản được đầu tư hoàn thiện về hạ tầng kỹ thuật với 56 doanh nghiệp trong và ngoài nước hoạt động; trung bình hàng ngày các doanh nghiệp trên thải ra trên 5 tấn rác thải công nghiệp. Tuy nhiên, đến nay khu công nghiệp này mới chỉ có hệ thống xử lý nước thải, còn chất thải công nghiệp và chất thải nguy hại đều phải thuê doanh nghiệp bên ngoài vận chuyển và xử lý. Trong khi đó, hiện chưa có hệ thống thu gom tại các cơ sở, doanh nghiệp sản xuất công nghiệp để vận chuyển đến khu xử lý tập trung mà đa phần thu gom xử lý để tái sử dụng ngay trong nội bộ đơn vị và bán lại cho một số đơn vị có nhu cầu làm nguyên liệu cho một số sản phẩm khác. Số còn lại được thu gom lẫn với rác sinh hoạt, vận chuyển ra ngoài khuôn viên đơn vị. Điều đáng nói là các chất thải công nghiệp thu gom và được xử lý mới chiếm gần 30% tổng sản lượng. Mặt khác, tình trạng các cơ sở sản xuất công nghiệp thuê các tổ chức cá nhân không có chức năng thu gom, vận chuyển chất thải còn xảy ra phổ biến. Do đó, dẫn đến việc đổ thải không đúng nơi quy định, gây ô nhiễm môi trường nghiêm trọng.
Quy hoạch quản lý chất thải rắn sẽ là cơ sở khoa học, định hướng lâu dài cho công tác quản lý có hiệu quả các loại chất thải rắn phát sinh nhằm cải thiện môi trường sống và sức khoẻ của nhân dân. |
Ngoài CTR công nghiệp, hiện nay tình hình xử lý CTR sinh hoạt trên địa bàn tỉnh cũng còn nhiều bất cập. Hiện CTR sinh hoạt phát sinh hầu hết các đô thị hiện chưa được phân loại tại nguồn, phạm vi thu gom chủ yếu ở khu vực trung tâm gần trục đường lớn. Mặt khác, CTR nguy hại và CTR thông thường bị đổ xả lẫn lộn gây hậu quả nghiêm trọng đến môi trường và sức khoẻ người dân. Thực tế nhiều bãi rác chôn lấp trên địa bàn tỉnh đang trong tình trạng quá tải như: Bãi chôn lấp rác thải Tân Bình (Đầm Hà) có diện tích 5.000m2 cũng đã quá tải; hai bãi rác Vàng Danh và Yên Thanh (Uông Bí) chỉ thực hiện chôn lấp đơn giản (lấp đất, rải vôi bột và phun thuốc khử trùng) hiện đã quá đầy gây mất vệ sinh đô thị, ảnh hưởng tới sinh hoạt và gây bức xúc trong nhân dân khu vực xung quanh. Không chỉ vậy, các bãi chôn lấp rác không được thiết kế đúng kỹ thuật (không có hệ thống thu nước rò rỉ, không có lớp vải lót kỹ thuật, không có hệ thống thoát nước mưa...). Một số, bãi rác được xây dựng ngay gần khu dân cư (cách khoảng 200-300m) nên có nguy cơ ảnh hưởng đến môi trường, nguồn nước và sức khoẻ người dân. Ngay như TP Hạ Long là địa phương duy nhất có Nhà máy xử lý chất thải tại phường Hà Khánh với năng lực xử lý từ 100-250 tấn rác/ngày; nhưng thực tế năng lực chế biến của nhà máy rất thấp, số rác và phân vi sinh bán thành phẩm tồn đọng nhà máy quá lớn không xử lý được, bốc mùi xú uế rất nặng nề lan ra các khu vực xung quanh, khiến dân cư các tổ 3, 4, 5, 25, 26 khu 4, phường Hà Khánh vô cùng bức xúc. Mặc dù ở khu vực đô thị, khâu thu gom CTR sinh hoạt được triển khai khá tốt nhưng khâu trung chuyển và vận chuyển lại chưa được chú trọng. Nhiều địa phương vẫn để các điểm tập kết rác dọc các tuyến đường dân sinh hoặc tuyến đường quốc lộ. Bên cạnh đó, việc chôn lấp chất thải ở các bãi rác lộ thiên hoặc các bãi rác có thiết kế xây dựng và kiểm soát ô nhiễm đang là hình thức xử lý phổ biến ở hầu hết các đô thị trên địa bàn tỉnh. Song nhược điểm của phương thức xử lý này là tốn diện tích đất, tiềm ẩn nguy cơ ô nhiễm cao và khó lựa chọn vị trí thích hợp.
Tăng cường công tác quản lý
Năm 2010, UBND tỉnh đã phê duyệt Quy hoạch quản lý CTR tỉnh Quảng Ninh đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Mục tiêu của quy hoạch này nhằm xác lập chương trình phát triển hệ thống quản lý nguồn, thu gom, vận chuyển, xử lý, tái chế, chôn lấp, tiêu huỷ CTR tại các trung tâm đô thị, các khu tập trung dân cư nông thôn trên địa bàn tỉnh hợp lý, đồng bộ. Đặc biệt, Quy hoạch sẽ kiểm soát được tình hình ô nhiễm môi trường các khu vực thường xuyên xảy ra ô nhiễm cùng các vùng nhạy cảm do nguyên nhân CTR gây ra. Đồng thời, tăng cường mạnh mẽ năng lực kiểm soát ô nhiễm môi trường và xử lý CTR trên địa bàn tỉnh. CTR công nghiệp được sử dụng hai phương thức thu gom và vận chuyển: Các cơ sở công nghiệp tự chịu trách nhiệm việc thu gom, phân loại và vận chuyển các loại CTR hoặc thuê khoán các cơ sở tư nhân dưới sự quản lý của cơ quan quản lý nhà nước về CTR. Các cơ sở sản xuất công nghiệp có nhiệm vụ ký hợp đồng với đơn vị này để thu gom, vận chuyển và xử lý CTR công nghiệp trên cơ sở các yêu cầu quản lý nhà nước về bảo vệ môi trường nói chung, quản lý CTR nói riêng.
Việc xử lý CTR sinh hoạt cho các đô thị trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh sẽ được thực hiện bằng cách phối hợp sử dụng các loại hình công nghệ xử lý CTR như: Chôn lấp hợp vệ sinh, đốt chất thải có thu hồi năng lượng; chôn lấp an toàn. Đặc biệt, việc xử lý CTR trên địa bàn tỉnh sẽ được tiến hành bằng công nghệ mới ủ sinh học. Dự kiến loại hình công nghệ này sẽ được đưa vào đầu tư tại các khu xử lý CTR ở các đô thị ở Hạ Long, Cẩm Phả, Uông Bí, Móng Cái và một số địa phương có khả năng sử dụng chế phẩm từ ủ rác sinh học cho nông nghiệp như: Đầm Hà, Ba Chẽ, Bình Liêu, Tiên Yên, Hải Hà, Quảng Yên..
Với Quy hoạch quản lý CTR sẽ là cơ sở khoa học, định hướng lâu dài cho công tác quản lý có hiệu quả các loại CTR phát sinh nhằm cải thiện môi trường sống và sức khoẻ của nhân dân. Tuy nhiên, ngay từ bây giờ rất cần sự vào cuộc đồng bộ tích cực của các cấp, các ngành, các địa phương trong việc triển khai Quy hoạch nhằm khắc phục những tồn tại trên để môi trường Quảng Ninh luôn sạch, đẹp.
Trang Thu
Liên kết website
Ý kiến ()