Triển vọng cho nghề công tác xã hội

Việc thành lập Trung tâm Công tác Xã hội tỉnh trên cơ sở Trung tâm Công tác Xã hội Trẻ em (thuộc Sở LĐ-TB&XH) vào tháng 11-2011 vừa qua được coi là một bước tiến đáng kể trong việc triển khai Đề án “Phát triển nghề công tác xã hội” trên địa bàn tỉnh.

Như vậy chức năng, nhiệm vụ của Trung tâm không chỉ gói gọn trong khuôn khổ trẻ em như trước nữa mà sẽ tiến tới giải quyết tổng thể các vấn đề xã hội nảy sinh. Đồng chí Đặng Hữu Bình, Phó Giám đốc phụ trách Trung tâm cho biết: “Mục đích và đối tượng Trung tâm hướng tới là tiếp nhận thông tin, đánh giá nhu cầu, tư vấn, tham vấn và giúp đỡ cá nhân, gia đình có hoàn cảnh đặc biệt, người nghèo, đối tượng bảo trợ xã hội, đối tượng yếu thế, mắc tệ nạn xã hội, trẻ em bị sao nhãng chăm sóc, nạn nhân của ly hôn, bạo lực gia đình... Trong đó một phần đã và đang được Trung tâm triển khai hiệu quả...”.

Ngay sau khi Trung tâm Công tác Xã hội được thành lập, các hoạt động chuyên môn tại đây đã có những chuyển biến rõ nét. Website www.congtacxahoiquangninh.vn của Trung tâm đã bước đầu tiếp nhận và cung cấp nhiều thông tin trực tuyến trong lĩnh vực công tác xã hội. Qua đó, nhiều người, nhiều vụ việc đã được can thiệp, giải quyết kịp thời. Đơn cử như nhiều trường hợp trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt được kết nối tham gia các dự án, chương trình bảo vệ chăm sóc tại cộng đồng; người neo đơn được trợ giúp về cơ chế chính sách để được trợ cấp hàng tháng, được nuôi dưỡng tại Trung tâm Bảo trợ; các trường hợp bạo lực gia đình, ngược đãi bố mẹ già cũng được Trung tâm quan tâm trực tiếp can thiệp, hay kết nối vai trò của các tổ chức đoàn thể địa phương, cơ quan chuyên môn có trách nhiệm... Ngoài ra, đến thời điểm này 2 đề tài nghiên cứu khoa học mà Trung tâm thực hiện về nhu cầu sử dụng dịch vụ công tác xã hội và các giải pháp giảm thiểu hội chứng rối nhiễu tâm lý ở trẻ em trên địa bàn đã được hoàn thành. Đây là những cơ sở quan trọng để triển khai các hoạt động công tác xã hội một cách hiệu quả đối với nhóm đối tượng này.

Người già neo đơn đang là một trong những đối tượng cần được sử dụng dịch vụ công tác xã hội. Trong ảnh: Các nhà hảo tâm thăm và tặng quà đối tượng được nuôi dưỡng tại Trung tâm Bảo trợ xã hội tỉnh.

Bên cạnh hoạt động của Trung tâm Công tác Xã hội, Ban chỉ đạo Đề án “Phát triển nghề công tác xã hội” cũng như các tổ giúp việc của Ban chỉ đạo đã đẩy mạnh các hoạt động truyền thông, nâng cao nhận thức về nghề công tác xã hội trên các phương tiện thông tin đại chúng. Hiện tại, Báo Quảng Ninh và Đài Phát thanh truyền hình Quảng Ninh thường xuyên đăng tải tin, bài, hình ảnh về các hoạt động công tác xã hội. Tiêu biểu như các dịch vụ công tác xã hội, chính sách dành cho đối tượng bảo trợ xã hội, các chương trình hành động phòng chống buôn bán người, phòng chống tệ nạn xã hội, bạo lực gia đình, giảm thiểu trẻ vị thành niên vi phạm pháp luật... Để người dân hiểu rõ hơn, nắm chắc hơn về nghề công tác xã hội, các đơn vị còn in ấn và phát hành nhiều tờ gấp, tờ rơi liên quan đến hoạt động công tác xã hội tại cộng đồng. Bên cạnh đó các đơn vị cũng đẩy mạnh truyền thông trực tiếp đến từng người dân. Được biết trong quý IV 2011 vừa qua, Sở LĐ-TB&XH đã phối hợp tổ chức truyền thông trực tiếp tại 30 xã thuộc tất cả các huyện, thị trên địa bàn cho gần 2.500 đối tượng yếu thế (người già cô đơn, trẻ em mồ côi, phụ nữ đơn thân, người tàn tật, người nhiễm HIV/AIDS...). Qua đó, các đối tượng nắm bắt thêm được những chính sách ưu đãi dành cho mình, những nơi có chức năng hướng dẫn, hỗ trợ, bảo vệ quyền lợi của mình... Bên cạnh đó, Sở LĐ-TB&XH cũng đã tiến hành rà soát, thống kê số lượng cũng như nâng cao chất lượng đội ngũ tham gia hoạt động công tác xã hội. Bước đầu, Sở đã phối hợp với Trường cao đẳng Sư phạm Quảng Ninh tổ chức 3 lớp bồi dưỡng nghiệp vụ công tác xã hội cho trên 200 cán bộ, viên chức làm công tác xã hội tại các Trung tâm thuộc Sở và cán bộ xã, phường...

Có thể nói, bằng sự quan tâm của tỉnh, sự vào cuộc và nỗ lực của các địa phương, hoạt động phát triển nghề công tác xã hội đã đạt được những kết quả đáng mừng, tạo nên những chuyển biến mới. Điều này thật sự cần thiết và ý nghĩa, nhất là đối với Quảng Ninh, nơi được đánh giá có nhu cầu cao về hoạt động công tác xã hội. Theo thống kê của cơ quan chuyên môn, hiện toàn tỉnh đang có gần 20 ngàn đối tượng bảo trợ xã hội được trợ cấp từ ngân sách, trên 2.600 trẻ có hoàn cảnh đặc biệt, gần 42 ngàn trẻ có nguy cơ rơi vào hoàn cảnh đặc biệt. Tất cả đều có nhu cầu cần trợ giúp xã hội, cần được sử dụng các dịch vụ công tác xã hội để cải thiện cuộc sống. Tuy nhiên, cũng phải thấy rằng việc triển khai Đề án “Phát triển nghề công tác xã hội” trong thời gian tới sẽ còn gặp không ít khó khăn. Trong đó, phải kể đến những khó khăn về nhận thức của người dân cũng như trình độ chuyên môn của đội ngũ tham gia lĩnh vực này. Theo đánh giá của Ban chỉ đạo Đề án, hiện nay nhận thức của không ít người dân, nhất là người dân ở vùng dân tộc, miền núi, hải đảo về nghề công tác xã hội còn rất hạn chế, mơ hồ. Đội ngũ nhân lực có liên quan đến hoạt động công tác xã hội khá đông đảo, đến trên 5.000 người song đa phần đều không được đào tạo chuyên môn. Trong khi đó, hiện trên địa bàn tỉnh chỉ mới có duy nhất Trường cao đẳng Sư phạm tỉnh có chuyên ngành đào tạo này. Đây sẽ là những hạn chế rất lớn để phát triển nghề công tác xã hội theo đúng mục tiêu đề án đã đề ra.

Việt Hoa