Hy vọng từ một dự án giao thông

Năm 2012 được chọn là Năm an toàn giao thông (ATGT) quốc gia, cũng là năm mà tỉnh thực hiện nhiều dự án giao thông. Dự án “Tăng cường an toàn giao thông trên các quốc lộ phía Bắc Việt Nam” của Cơ quan hợp tác Quốc tế Nhật Bản (JICA), là một trong những dự án giao thông hết sức quan trọng đang được triển khai tại Quảng Ninh. Đến nay, Dự án đã chứng tỏ được những điểm khác biệt.

Thầy, trò Trường THCS Nguyễn Văn Thuộc (TP Hạ Long) hưởng ứng Tuần ATGT.

Từ thông điêp...

Với thông điệp chính: “Thanh niên hãy cùng cộng đồng làm giảm tai nạn giao thông”, Tuần ATGT tại TP Hạ Long, một trong những nội dung của Dự án, được thực hiện với các chuỗi hoạt động liên tục từ ngày 13 đến 17-2-2012. Đối tượng mục tiêu của Tuần ATGT là người điều khiển xe gắn máy ở độ tuổi 18-25; người đi xe đạp; người đi bộ và người lái xe tải, xe khách...

Trao đổi với chúng tôi, ông Inami, Giám đốc Dự án “Tăng cường an toàn giao thông trên các quốc lộ phía Bắc Việt Nam”, nhấn mạnh về điểm khác biệt: Mục tiêu của Dự án là giảm số vụ TNGT và hạn chế thiệt hại do TNGT gây ra, góp phần cải thiện môi trường sống của người dân sống dọc các tuyến quốc lộ 3, 5, 10 và 18. Vấn đề nòng cốt khi triển khai Tuần ATGT tại các địa phương là làm sao tạo được sự đột phá về nhận thức khi tham gia giao thông, từ tự phát qua các hoạt động tuyên truyền, cưỡng chế, trở thành ý thức tự giác chấp hành pháp luật.

Bình quân từ năm 2007 đến nay, Quảng Ninh mỗi năm có khoảng 160 người chết do TNGT đường bộ, số người bị thương do TNGT cũng tăng do số lượng xe máy và xe thô sơ chiếm tỉ lệ cao (khoảng gần 80%). Năm 2011, sau hàng loạt những nỗ lực kéo giảm TNGT, số người bị chết vì TNGT ở Quảng Ninh vẫn cao (140 người); TNGT đường sắt, đường thuỷ vẫn xảy ra; những vi phạm: không đội mũ bảo hiểm, xe máy đèo quá quy định, đi không đúng làn đường, học sinh đi học bằng xe mô tô, xe máy... vẫn chưa được giải quyết triệt để. “Các tồn tại trên thực sự là những thách thức, nguy cơ, hiểm hoạ tiềm ẩn đối với trật tự, an sinh xã hội, đòi hỏi chúng ta phải có những hành động quyết liệt, cụ thể và thiết thực để ngăn chặn” – Bà Nguyễn Thị Hiền, Phó Ban ATGT tỉnh cho biết.

Mức độ thương vong cao do TNGT đặt ra những gánh nặng cho xã hội. Với gia đình người bị tai nạn, đó là tổn thương to lớn về tinh thần và kinh tế ảnh hưởng tới đời sống của họ. Đối với xã hội, phải mất chi phí chăm sóc sức khoẻ cho người bị tai nạn, dẫn đến việc giảm thiểu các chi phí dành cho các quỹ phúc lợi khác, ảnh hưởng đến chính sách xoá đói giảm nghèo và phát triển toàn diện của Nhà nước.

Nguyên nhân dẫn đến các vụ TNGT do ý thức người tham gia giao thông chưa cao, không chấp hành các quy định của Nhà nước về ATGT: Điều khiển xe trong tình trạng say bia rượu, phóng nhanh vượt ẩu...; cơ sở hạ tầng giao thông chất lượng còn thấp, chưa khoa học, nhiều điểm đen TNGT; nhiều phương tiện giao thông không đảm bảo an toàn trong lưu thông, v.v. Làm thế nào để giảm thiểu TNGT, mang lại sự yên bình cho xã hội, đang là câu hỏi mà tỉnh đặt ra và nỗ lực thực hiện.

Đến những hành động

Trong nhiều dự án ATGT đã và đang thực hiện tại Quảng Ninh, Dự án “Tăng cường an toàn giao thông trên các quốc lộ phía Bắc Việt Nam” được lãnh đạo tỉnh hết sức chú ý và quan tâm. Dự án gồm 4 hợp phần là: kỹ thuật, cưỡng chế, giáo dục và nâng cao nhận thức.

Hợp phần kỹ thuật tập trung vào công tác cải tạo và nâng cấp quốc lộ, trong đó các điểm giao cắt và các điểm đen TNGT tại quốc lộ 18 được cải tạo bằng các biện pháp, như xây dựng cầu vượt cho người đi bộ; mở rộng lề đường; nâng cấp các nút giao cắt; lắp đặt thiết bị ATGT. Với 3 hợp còn lại, Dự án cung cấp một số phương tiện vận chuyển, tuần tra kiểm soát, tài liệu và các trang thiết bị phục vụ cho CSGT, một số trường học và chính quyền địa phương để phục vụ các hoạt động đảm bảo, giáo dục và tuyên truyền ATGT. Dự án cũng tiến hành tập huấn cho cảnh sát giao thông, giáo viên, cán bộ lãnh đạo địa phương thuộc khu vực Dự án.

Tuần ATGT vừa diễn ra tại TP Hạ Long là một trong những hoạt động của hợp phần nâng cao nhận thức. Mục tiêu của Tuần ATGT là truyền tải các thông điệp, thông tin dựa trên chương trình phát triển văn hoá giao thông tới các đối tượng mục tiêu; tổ chức các chương trình tuyên truyền ATGT tại hiện trường; hướng dẫn người tham gia giao thông theo nội dung tuyên truyền; phát động chương trình lâu dài thông qua các phương tiện truyền thông.

Tại Trường THPT Ngô Quyền và Trường THCS Nguyễn Văn Thuộc (phường Hà Lầm, TP Hạ Long), các học sinh đã được nghe thuyết trình của điều phối viên tuyên truyền ATGT; thi thuyết trình và tìm hiểu về ATGT... Đây vừa là những bài học ngoài khoá, vừa là thời gian thư giãn bổ ích đối với các em học sinh. Ông Inami, Giám đốc Dự án chia sẻ: “Tôi nghĩ rằng các em học sinh đều biết các quy tắc giao thông đường bộ, biết thế nào là các hành vi ứng xử phù hợp trong giao thông và những vi phạm về giao thông. Vì thế, qua các chương trình tổ chức tại trường học, tôi rất mong các em sẽ là những tuyên truyền viên tích cực về ATGT cho bạn bè và gia đình mình”.

Để Dự án đi vào thực tế, bên cạnh tổ chức lễ phát động thực hiện Dự án và khởi động chiến dịch tuyên truyền trên các địa bàn triển khai Dự án, Ban ATGT tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng, các địa phương đẩy mạnh hoạt động tuyên truyền với nhiều hình thức phong phú, nhằm giúp các tổ chức, cá nhân hiểu và tự giác chấp hành nghiêm chỉnh các quy định của pháp luật về ATGT đường bộ. Việc tuyên truyền, giáo dục được thực hiện đồng thời với việc tổ chức các chiến dịch cưỡng chế. Qua phân tích các vụ TNGT xảy ra, chủ yếu do người tham gia giao thông không đi đúng làn đường, phần đường, tránh hoặc vượt sai quy định, đi quá tốc độ; có khoảng 4,6% số người điều khiển phương tiện giao thông sử dụng bia, rượu... Đây cũng là nhóm đối tượng mục tiêu của Tuần ATGT hướng tới cưỡng chế và tuyên truyền.

Qua thời gian thực hiện, Dự án có ý nghĩa vô cùng to lớn, bởi những lợi ích mà nó mang lại. Ngay trong giai đoạn đầu, Dự án đã đề ra các chỉ số phải thực hiện được, đó là: giảm tỷ lệ tai nạn, thương vong trên các hành lang thí điểm; xây dựng được chiến lược ATGT Quốc gia; cải thiện hành động của lái xe và tuân thủ các tiêu chuẩn xe cộ... Với tính hiệu quả của Dự án đã được khẳng định sẽ góp phần làm giảm tai nạn giao thông trên cả 3 tiêu chí.

Nguyễn Quý