Tất cả chuyên mục
Thứ Bảy, 20/04/2024 02:52 (GMT +7)
Quảng Ninh và bài toán chất thải công nghiệp
Thứ 7, 13/08/2011 | 09:47:09 [GMT +7] A A
Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh Quảng Ninh lần thứ XIII đã đặt ra mục tiêu “Xây dựng Quảng Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2015”. Cùng với quyết tâm của Đảng bộ, chính quyền, các cơ quan chức năng trong tỉnh đang nỗ lực xây dựng kế hoạch, đề án phát triển công nghiệp bền vững. Song, việc xử lý chất thải tại các khu công nghiệp, các mỏ khai thác than lại là bài toán khó đối với các nhà quản lý...
Thực trạng đáng lo ngại
Theo báo cáo đánh giá của Sở Xây dựng, lượng chất thải công nghiệp trong những năm gần đây phát sinh ngày càng tăng. Hàng năm, riêng ngành Than thải ra môi trường hàng trăm triệu m3 đất đá, hình thành ra những bãi thải quá cao sẽ phát tán một lượng bụi lớn, bồi lấp sông, suối… đã phần nào làm ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường quanh khu vực. Thêm nữa, hàng năm, sản lượng khai thác, chế biến và vận chuyển than tăng, năm sau cao hơn năm trước, song phần hạ tầng cơ sở như đường chuyên dùng, bến cảng, khu vực chế biến chưa được đầu tư tương xứng, đồng bộ.
Tỉnh ta đang phấn đấu trở thành tỉnh công nghiệp, hướng đến một nền kinh tế toàn diện, vì thế các nhà máy, xí nghiệp đã, đang và sẽ tiếp tục được đầu tư mạnh mẽ. Tuy nhiên, bên cạnh sự chuyển biến tích cực về mặt kinh tế lại là những tác động tiêu cực đến môi trường do các khu công nghiệp gây ra. Các loại ô nhiễm mà các khu công nghiệp gây ra cho môi trường chính là ô nhiễm nước thải, khí thải và chất thải công nghiệp vẫn chưa thực sự được chủ đầu tư quan tâm.
Hiện toàn tỉnh đang có 11 khu công nghiệp đã và đang được thành lập. Song, chủ đầu tư các khu công nghiệp vẫn chủ yếu chạy theo phương châm “thu hút đầu tư bằng mọi giá”, trong khi vấn đề sàng lọc và chọn lựa đơn vị đầu tư vẫn chưa được chú trọng. Đặc biệt khi công nghệ, phương pháp xử lý chất thải đang áp dụng còn chưa thật an toàn, hoạt động giám sát và cưỡng chế áp dụng các tiêu chuẩn môi trường với các cơ sở hoạt động, các cơ sở vận chuyển và xử lý chất thải hiện tại còn rất yếu kém.
Trong số 11 khu công nghiệp của tỉnh, có khu công nghiệp Cái Lân (TP Hạ Long) hoạt động với 56 doanh nghiệp trong và ngoài nước. Trung bình hàng ngày các doanh nghiệp trên thải ra trên 5 tấn rác thải công nghiệp. Song, đến nay khu công nghiệp này mới chỉ có hệ thống xử lý nước thải, còn chất thải công nghiệp và chất thải nguy hại đều phải thuê doanh nghiệp bên ngoài vận chuyển và vấn đề xử lý ra sao chưa ai biết. Bởi đã có những doanh nghiệp tính chuyện thiệt hơn, cho phương tiện vận tải trở đi đổ thải trộm và đã bị cơ quan chức năng phát hiện…
Hướng đi nào cho đúng
Xác định rõ tầm quan trọng của công tác môi trường đối với đời sống, xã hội, những năm qua Quảng Ninh đã triển khai nhiều hoạt động liên quan đến công tác bảo vệ môi trường. UBND tỉnh có quyết định số 4252/QĐ-UBND ngày 25-12-2009 về việc phê duyệt Quy hoạch quản lý chất thải rắn tỉnh Quảng Ninh đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Qua đó, năm 2010 sẽ xử lý và thu gom 85% chất thải rắn và đến năm 2020 sẽ thu gom 100% bằng những công nghệ phù hợp. Quy hoạch và chọn vị trí xây dựng các khu xử lý chất thải trên địa bàn toàn tỉnh. Đối với các khu công nghiệp đang trong quá trình hình thành, yêu cầu quy hoạch phải có khu xử lý nước và chất thải theo tiêu chuẩn môi trường.
Ngoài ra, tỉnh còn tích cực tuyên truyền, nâng cao ý thức của các đơn vị, doanh nghiệp về bảo vệ môi trường, khuyến khích các doanh nghiệp hưởng ứng phong trào sản xuất sạch để làm lợi cho chính các đơn vị, doanh nghiệp. Bởi khi thực hiện sản xuất sạch, doanh nghiệp sẽ kiểm soát được quá trình sản xuất, có thể sử dụng nguồn nguyên, nhiên liệu đầu vào hiệu quả hơn. Xác định được lượng nguyên, nhiên liệu đầu vào bị thất thoát, lãng phí, tìm hiểu được nguyên nhân, sự thất thoát, lãng phí đó. Nếu được như vậy sẽ giảm thiểu lượng nguyên vật liệu thất thoát thải ra môi trường (nguyên vật liệu trở thành chất thải), giảm thiểu sử dụng nhiên liệu (giảm khí thải) sẽ giúp cho quá trình sản xuất thân thiện hơn với môi trường. Nó là một phương pháp tiếp cận mang tính liên tục nên dễ áp dụng với mọi quy mô, mức độ nhằm tiến tới hoàn thiện và ngày một tối ưu hoá hoạt động sản xuất theo hướng bền vững, thân thiện môi trường.
Còn với các khu, cụm công nghiệp, cần thực hiện cam kết bảo vệ môi trường trước khi đưa dự án vào hoạt động. Đặc biệt phải thường xuyên giám sát việc thu gom, xử lý chất thải công nghiệp, chất thải nguy hại tại các doanh nghiệp. Đôn đốc các công ty đầu tư hạ tầng vận hành thường xuyên, kiểm soát ô nhiễm môi trường, xây dựng cơ sở dữ liệu ứng phó sự cố môi trường. Các doanh nghiệp có khí thải vượt tiêu chuẩn cho phép phải có hệ thống xử lý đạt tiêu chuẩn môi trường Việt Nam. Tất cả các doanh nghiệp có chất thải nguy hại phải có hợp đồng thuê các đơn vị có chức năng và đủ năng lực để xử lý. Cương quyết tạm đình chỉ hoạt động nếu doanh nghiệp để tình trạng ô nhiễm kéo dài.
Với ngành công nghiệp khai thác, chế biến và kinh doanh than luôn là thế mạnh chủ lực của Quảng Ninh, song đi đôi với đó, công tác bảo vệ môi trường cũng cần được các đơn vị quan tâm và đề cao hơn nữa. Ngoài thực hiện các công trình bảo vệ môi trường như nạo vét và xây kè suối, trồng cây, cải tạo cảnh quan môi trường bãi thải…, các đơn vị ngành Than cần trang bị, nâng cấp các thiết phụ xử lý môi trường như công nghệ xử lý nước thải. Có biện pháp giảm bụi và ô nhiễm từ các bãi thải, quy hoạch và xây dựng hệ thống đường giao thông chuyên dụng bằng đường tải ống thay cho vận chuyển bằng ô tô...
Ngày nay khi kinh tế - xã hội ngày càng phát triển thì môi trường trở thành một vấn đề xã hội nóng bỏng của toàn cầu, nó đòi hỏi ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường không chỉ của mỗi ngành, mỗi cấp, mỗi cá nhân mà nó là sự vào cuộc của toàn xã hội. Tại Quảng Ninh cùng với mục tiêu phấn đấu trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2015 thì vấn đề xử lý chất thải, bảo vệ môi trường phải được xem như là một nhiệm vụ trọng tâm. Và để thực hiện được nhiệm vụ trọng tâm đó, cần có sự chung tay từ nhiều phía.
 |
| Khu công nghiệp Cái lân (TP Hạ Long) có 56 doanh nghiệp hoạt động, song đến nay mới chỉ có chung một hệ thống xử lý nước thải. |
Theo báo cáo đánh giá của Sở Xây dựng, lượng chất thải công nghiệp trong những năm gần đây phát sinh ngày càng tăng. Hàng năm, riêng ngành Than thải ra môi trường hàng trăm triệu m3 đất đá, hình thành ra những bãi thải quá cao sẽ phát tán một lượng bụi lớn, bồi lấp sông, suối… đã phần nào làm ảnh hưởng trực tiếp đến môi trường quanh khu vực. Thêm nữa, hàng năm, sản lượng khai thác, chế biến và vận chuyển than tăng, năm sau cao hơn năm trước, song phần hạ tầng cơ sở như đường chuyên dùng, bến cảng, khu vực chế biến chưa được đầu tư tương xứng, đồng bộ.
Tỉnh ta đang phấn đấu trở thành tỉnh công nghiệp, hướng đến một nền kinh tế toàn diện, vì thế các nhà máy, xí nghiệp đã, đang và sẽ tiếp tục được đầu tư mạnh mẽ. Tuy nhiên, bên cạnh sự chuyển biến tích cực về mặt kinh tế lại là những tác động tiêu cực đến môi trường do các khu công nghiệp gây ra. Các loại ô nhiễm mà các khu công nghiệp gây ra cho môi trường chính là ô nhiễm nước thải, khí thải và chất thải công nghiệp vẫn chưa thực sự được chủ đầu tư quan tâm.
Hiện toàn tỉnh đang có 11 khu công nghiệp đã và đang được thành lập. Song, chủ đầu tư các khu công nghiệp vẫn chủ yếu chạy theo phương châm “thu hút đầu tư bằng mọi giá”, trong khi vấn đề sàng lọc và chọn lựa đơn vị đầu tư vẫn chưa được chú trọng. Đặc biệt khi công nghệ, phương pháp xử lý chất thải đang áp dụng còn chưa thật an toàn, hoạt động giám sát và cưỡng chế áp dụng các tiêu chuẩn môi trường với các cơ sở hoạt động, các cơ sở vận chuyển và xử lý chất thải hiện tại còn rất yếu kém.
Trong số 11 khu công nghiệp của tỉnh, có khu công nghiệp Cái Lân (TP Hạ Long) hoạt động với 56 doanh nghiệp trong và ngoài nước. Trung bình hàng ngày các doanh nghiệp trên thải ra trên 5 tấn rác thải công nghiệp. Song, đến nay khu công nghiệp này mới chỉ có hệ thống xử lý nước thải, còn chất thải công nghiệp và chất thải nguy hại đều phải thuê doanh nghiệp bên ngoài vận chuyển và vấn đề xử lý ra sao chưa ai biết. Bởi đã có những doanh nghiệp tính chuyện thiệt hơn, cho phương tiện vận tải trở đi đổ thải trộm và đã bị cơ quan chức năng phát hiện…
Hướng đi nào cho đúng
Xác định rõ tầm quan trọng của công tác môi trường đối với đời sống, xã hội, những năm qua Quảng Ninh đã triển khai nhiều hoạt động liên quan đến công tác bảo vệ môi trường. UBND tỉnh có quyết định số 4252/QĐ-UBND ngày 25-12-2009 về việc phê duyệt Quy hoạch quản lý chất thải rắn tỉnh Quảng Ninh đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020. Qua đó, năm 2010 sẽ xử lý và thu gom 85% chất thải rắn và đến năm 2020 sẽ thu gom 100% bằng những công nghệ phù hợp. Quy hoạch và chọn vị trí xây dựng các khu xử lý chất thải trên địa bàn toàn tỉnh. Đối với các khu công nghiệp đang trong quá trình hình thành, yêu cầu quy hoạch phải có khu xử lý nước và chất thải theo tiêu chuẩn môi trường.
Ngoài ra, tỉnh còn tích cực tuyên truyền, nâng cao ý thức của các đơn vị, doanh nghiệp về bảo vệ môi trường, khuyến khích các doanh nghiệp hưởng ứng phong trào sản xuất sạch để làm lợi cho chính các đơn vị, doanh nghiệp. Bởi khi thực hiện sản xuất sạch, doanh nghiệp sẽ kiểm soát được quá trình sản xuất, có thể sử dụng nguồn nguyên, nhiên liệu đầu vào hiệu quả hơn. Xác định được lượng nguyên, nhiên liệu đầu vào bị thất thoát, lãng phí, tìm hiểu được nguyên nhân, sự thất thoát, lãng phí đó. Nếu được như vậy sẽ giảm thiểu lượng nguyên vật liệu thất thoát thải ra môi trường (nguyên vật liệu trở thành chất thải), giảm thiểu sử dụng nhiên liệu (giảm khí thải) sẽ giúp cho quá trình sản xuất thân thiện hơn với môi trường. Nó là một phương pháp tiếp cận mang tính liên tục nên dễ áp dụng với mọi quy mô, mức độ nhằm tiến tới hoàn thiện và ngày một tối ưu hoá hoạt động sản xuất theo hướng bền vững, thân thiện môi trường.
Còn với các khu, cụm công nghiệp, cần thực hiện cam kết bảo vệ môi trường trước khi đưa dự án vào hoạt động. Đặc biệt phải thường xuyên giám sát việc thu gom, xử lý chất thải công nghiệp, chất thải nguy hại tại các doanh nghiệp. Đôn đốc các công ty đầu tư hạ tầng vận hành thường xuyên, kiểm soát ô nhiễm môi trường, xây dựng cơ sở dữ liệu ứng phó sự cố môi trường. Các doanh nghiệp có khí thải vượt tiêu chuẩn cho phép phải có hệ thống xử lý đạt tiêu chuẩn môi trường Việt Nam. Tất cả các doanh nghiệp có chất thải nguy hại phải có hợp đồng thuê các đơn vị có chức năng và đủ năng lực để xử lý. Cương quyết tạm đình chỉ hoạt động nếu doanh nghiệp để tình trạng ô nhiễm kéo dài.
Với ngành công nghiệp khai thác, chế biến và kinh doanh than luôn là thế mạnh chủ lực của Quảng Ninh, song đi đôi với đó, công tác bảo vệ môi trường cũng cần được các đơn vị quan tâm và đề cao hơn nữa. Ngoài thực hiện các công trình bảo vệ môi trường như nạo vét và xây kè suối, trồng cây, cải tạo cảnh quan môi trường bãi thải…, các đơn vị ngành Than cần trang bị, nâng cấp các thiết phụ xử lý môi trường như công nghệ xử lý nước thải. Có biện pháp giảm bụi và ô nhiễm từ các bãi thải, quy hoạch và xây dựng hệ thống đường giao thông chuyên dụng bằng đường tải ống thay cho vận chuyển bằng ô tô...
Ngày nay khi kinh tế - xã hội ngày càng phát triển thì môi trường trở thành một vấn đề xã hội nóng bỏng của toàn cầu, nó đòi hỏi ý thức trách nhiệm bảo vệ môi trường không chỉ của mỗi ngành, mỗi cấp, mỗi cá nhân mà nó là sự vào cuộc của toàn xã hội. Tại Quảng Ninh cùng với mục tiêu phấn đấu trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại vào năm 2015 thì vấn đề xử lý chất thải, bảo vệ môi trường phải được xem như là một nhiệm vụ trọng tâm. Và để thực hiện được nhiệm vụ trọng tâm đó, cần có sự chung tay từ nhiều phía.
Đỗ Phương
Liên kết website
Ý kiến ()