Kết hợp phát triển kinh tế với đảm bảo quốc phòng trên địa bàn vùng Đông Bắc

Trước yêu cầu phát triển KT-XH, củng cố QP-AN trên địa bàn biên giới vùng Đông Bắc của Tổ quốc, thực hiện quyết định của Bộ trưởng Bộ Quốc phòng, ngày 12-4-1999, Sư đoàn 327 chuyển thành Đoàn KT-QP 327, cơ động từ Tiền Hải (Thái Bình) ra đứng chân tại huyện Tiên Yên (Quảng Ninh).

Đoàn 327 được giao nhiệm vụ xây dựng khu kinh tế quốc phòng ở Bình Liêu, Hải Hà, Móng Cái. Năm 2002, theo quyết định của trên, QK3 sáp nhập Đoàn 42 (thực hiện dự án khu KT-QP Bắc Hải Sơn) về Đoàn 327. Từ đó, Đoàn KT-QP 327 thực hiện hai dự án KT-QP là: Bình Liêu - Hải Hà - Móng Cái và Bắc Hải Sơn. Đây là địa bàn vùng sâu, vùng xa, với chiều dài trên 118,842km đường biên; địa hình chủ yếu là rừng núi cao hiểm trở, sông suối chia cắt, giao thông đi lại khó khăn, thời tiết khí hậu khắc nghiệt; cơ sở hạ tầng chưa phát triển; dân cư phân bố không đồng đều, dọc tuyến biên giới nhiều vùng còn trắng dân; người dân sinh sống ở đây chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số. Đời sống của nhân dân địa phương hết sức khó khăn, tỷ lệ hộ đói nghèo trên 50%; trình độ dân trí thấp, nhiều người không biết chữ; trên 10% trẻ em trong độ tuổi chưa được đến trường...

CBCS Đoàn KT-QP 327 chăm sóc diện tích rừng trong vùng dự án.

Trên cơ sở đánh giá đúng tình hình, xác định rõ trách nhiệm, Đoàn 327 đã dựa vào cấp uỷ, chính quyền địa phương để triển khai nhiệm vụ theo quy trình: Nghiên cứu khảo sát địa hình, lập quy hoạch, kế hoạch và triển khai thực hiện với lộ trình và bước đi thích hợp, nhằm đạt được mục tiêu của dự án. Đảng uỷ, chỉ huy Đoàn đã có nghị quyết chuyên đề về thực hiện nhiệm vụ kinh tế quốc phòng; trong đó xác định tập trung lãnh đạo, chỉ đạo đẩy mạnh phát triển kinh tế, nâng cao đời sống cho đồng bào các dân tộc là nhiệm vụ trọng tâm. Đoàn đã tổ chức rà phá mìn, vật nổ trên diện tích 1.539ha đất, phục vụ di dân và đưa vào sản xuất; phối hợp với địa phương di dân được hơn 1.000 hộ và vận động tách hộ tại chỗ được hơn 500 hộ, giúp đồng bào ổn định đời sống, có đất sản xuất, hạn chế tình trạng đốt rừng làm nương rẫy. Cùng với đó, hàng năm Đoàn 327 tổ chức các lớp đào tạo nghề, tập huấn về kỹ thuật khuyến nông, khuyến lâm, chăn nuôi gia súc, gia cầm và nuôi trồng thuỷ sản; chỉ đạo các đơn vị cơ sở gieo ươm cây giống các loại cấp cho nhân dân trồng rừng.

Đoàn đã cử hàng trăm lượt cán bộ, chiến sĩ xuống các thôn, bản nắm tình hình; tích cực tham mưu giúp cấp uỷ, chính quyền địa phương đẩy mạnh sản xuất, nhất là về kỹ thuật canh tác, xác định loại cây trồng, vật nuôi chủ yếu, phù hợp với thổ nhưỡng từng vùng, nhằm khai thác triệt để tiềm năng đất đai và khí hậu của vùng dự án. Với phương châm: “Nói cho dân hiểu, làm cho dân tin, hướng dẫn để nhân dân làm theo”, Đoàn 327 đã chỉ đạo các đội sản xuất bám thôn, bản, bám địa bàn, tuyên truyền vận động, hướng dẫn nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi và áp dụng tiến bộ KHKT vào sản xuất, tập trung trồng cây công nghiệp, cây ăn quả, đưa giống lúa mới, ngô lai, đậu tương, khoai tây cho năng suất cao vào sản xuất. Ngoài ra còn kết hợp triển khai các mô hình chăn nuôi như: Thỏ lai sinh sản, lợn nái sinh sản, nuôi nhím, nuôi sò huyết, nuôi tôm, cá... Trong điều kiện ngân sách dành cho dự án còn hạn hẹp, đơn vị đã phát huy tinh thần chủ động, sáng tạo khai thác các nguồn lực, kể cả nguồn vốn từ lồng ghép các chương trình dự án; đồng thời ưu tiên đầu tư cho các công trình trọng điểm, cấp thiết như: Xây dựng cơ sở hạ tầng, đường giao thông, thuỷ lợi, trường học, bệnh xá, nhà văn hoá…; đến nay đã tách được một xã (Bắc Hải Sơn thành Bắc Sơn và Hải Sơn); xây dựng 5 điểm dân cư mới.

Đi đôi với nhiệm vụ phát triển kinh tế, Đoàn 327 thường xuyên phối hợp với cấp uỷ, chính quyền địa phương chăm lo xây dựng, củng cố cơ sở chính trị trên địa bàn vững mạnh về mọi mặt; đây là nhiệm vụ quan trọng và là yếu tố cơ bản để phát triển KT-XH, củng cố QP-AN và có ý nghĩa quyết định thắng lợi nhiệm vụ chính trị của các khu kinh tế quốc phòng. Từ đó cán bộ, chiến sĩ đơn vị quyết tâm khắc phục khó khăn, nhanh chóng đưa các tổ, đội công tác xuống cơ sở thôn, bản, nhất là những địa bàn phức tạp, thực hiện ba bám “bám dân, bám bản, bám địa bàn” và 4 cùng “cùng ăn, cùng ở, cùng làm, cùng nói tiếng đồng bào” để nắm tâm tư, nguyện vọng của nhân dân. Hơn mười năm qua, Đoàn 327 đã đưa gần 800 lượt tổ, đội công tác với hàng nghìn lượt cán bộ, chiến sĩ, trí thức trẻ tình nguyện xuống cơ sở làm công tác tuyên truyền vận động nhân dân và tham mưu giúp cấp uỷ, chính quyền địa phương nâng cao năng lực lãnh đạo, quản lý địa bàn, phát triển kinh tế, củng cố QP-AN; tham gia củng cố, kiện toàn, nâng cao hiệu quả hoạt động của các tổ chức quần chúng. Đến nay, Đoàn đã vận động được nhân dân khi ốm đau đến các cơ sở y tế để khám, chữa bệnh, hàng nghìn học sinh trong độ tuổi đến trường, xây dựng được các thôn, bản văn hoá và trên 3.000 gia đình văn hoá. Cùng với công tác tuyên truyền vận động, Đoàn hết sức coi trọng sự nghiệp giáo dục, y tế chăm sóc sức khoẻ cho đồng bào. Hiện nay, Đoàn đã xây dựng được 20 trường học và bàn giao cho địa phương, mở được 10 lớp học văn hoá ở các bản giáp biên, thường xuyên nhận đỡ đầu 8 cháu có hoàn cảnh đặc biệt khó khăn bằng cách hỗ trợ kinh phí và lương thực để có điều kiện đến trường, cấp sữa uống miễn phí cho học sinh 1 lớp học mầm non của xã Đồng Văn, huyện Bình Liêu; khám, điều trị và cấp thuốc miễn phí cho hơn 30 nghìn lượt người với số tiền hàng trăm triệu đồng; tổ chức hơn 30 lớp tập huấn cho gần 600 y tá, cộng tác viên y tế thôn, bản; phối hợp với các trung tâm y tế tuyên truyền vận động nhân dân ăn, ở hợp vệ sinh, tích cực phòng, chống dịch bệnh. Đoàn 327 còn thường xuyên làm tốt công tác “Đền ơn đáp nghĩa”, chăm sóc các gia đình chính sách. Đoàn 327 đã phối hợp với địa phương khảo sát bố trí lại dân cư; tổ chức 7 lớp bồi dưỡng kiến thức quốc phòng, phổ biến về Luật Biên giới cho hơn 800 chủ hộ tiêu biểu trong vùng dự án; tham gia mở 20 lớp huấn luyện cho lực lượng dân quân tự vệ các xã giáp biên; phối hợp với các lực lượng thường xuyên kiểm tra mốc giới, tuần tra đường biên ngăn chặn kịp thời các hiện tượng vi phạm Quy chế đường biên, góp phần giữ vững chủ quyền biên giới quốc gia.

Những việc làm thiết thực đó đã củng cố thêm lòng tin của đồng bào các dân tộc trong vùng dự án đối với Đảng, Nhà nước và Quân đội; cán bộ, chiến sĩ Đoàn 327 được nhân dân tin yêu, mến phục; được cấp uỷ, chính quyền địa phương tin cậy, đánh giá cao; góp phần tô thắm thêm hình ảnh “Bộ đội Cụ Hồ” trong thời kỳ mới. Song điều quý giá hơn cả là nhân dân đã yên tâm làm ăn sinh sống, góp phần ổn định dân cư, ngăn chặn được tình trạng di cư tự do và truyền đạo trái phép; các vùng trắng dân trên tuyến biên giới xưa kia, nay đã hình thành các cụm dân cư mới, tạo nên “phên giậu” vững chắc nơi địa đầu của Tổ quốc.

Đại tá Đàm Huy Đắc, Chính uỷ Đoàn KT-QP 327