Tất cả chuyên mục
Thứ Sáu, 29/03/2024 06:53 (GMT +7)
Đình, miếu Cái Chiên cần được quan tâm tôn tạo
Thứ 4, 06/12/2017 | 15:18:27 [GMT +7] A A
Cái Chiên là xã đảo thuộc huyện Hải Hà, có người Việt sinh sống từ lâu đời. Người dân Cái Chiên có nhiều phong tục tập quán, tín ngưỡng mang đậm sắc thái văn hóa của cư dân làng biển vùng Bắc Bộ Việt Nam...
Năm 1995, nhân dân dựng tạm một gian nhà nhỏ trên nền hậu cung của đình Cái Chiên để thờ Thành hoàng |
Cái Chiên có một ngôi đình mang tên Cái Chiên và 3 ngôi miếu thờ Thành hoàng gồm: miếu Ông, miếu Bà và miếu Quan lớn, thuộc thôn Đầu Rồng.
Căn cứ theo tư liệu Hán Nôm và một số cụ cao niên trong xã như: Phạm Văn Liềng (90 tuổi), Trần Văn Tài (85 tuổi) thì đình Cái Chiên được dựng vào khoảng thế kỷ XVIII với quy mô nhỏ, nay vẫn còn lưu tên địa danh đình đã hai lần chuyển vị trí như gò Miếu cũ và gò Đình cũ.
Đình Cái Chiên thờ các vị Thành hoàng là Cao Thiên đại vương, Thủy Tề đại vương, Bản lộ đô thống Đông Hải đại vương, Triều thiên hảo thành chiểu tính tiến quốc đại vương, Trấn tín quốc đại vương, Tần chế đại vương, Quân chế đại vương, Cầm quân thần hổ đại vương.
Đầu con rồng đắp trên bờ nóc còn sót của đình Cái Chiên xưa |
Lễ hội đình Cái Chiên trước đây được tổ chức từ ngày 16 đến 20 tháng giêng hàng năm với nhiều nghi lễ: lễ cáo yết, lễ rước Thành hoàng, lễ nhập tịch, lễ an vị, lễ ngồi đình của các chức sắc quan viên... đặc biệt là nghi lễ hát thờ thần (hát cửa đình) trước khi tế Thành hoàng và lễ dâng cỗ tế Thành hoàng. Trong 4 ngày đầu diễn ra lễ hội, mỗi thôn tế một ngày, trong ngày đó mỗi hộ gia đình phải có 1 mâm cỗ dâng lên tế Thành hoàng.
Phần hội có các trò chơi, diễn xướng dân gian như: Tổ tôm, cờ tướng, kéo co, hát nhà tơ, hát cửa đình, hát đối... Lễ hội không chỉ giới hạn trong phạm vi xã Cái Chiên mà còn thu hút được nhân dân ở Vĩnh Thực, Đầm Hà tham gia thi hát.
Chữ Hán Nôm viết trên cây thượng lương đình Cái Chiên |
Từ năm 1949, lễ hội đình Cái Chiên không được duy trì. Năm 1960, đình được sử dụng làm trường học của xã. Năm 1967, do không được tu sửa nên đình bị sập đổ, các ngôi miếu cũng dần bị hoang phế. Năm 1995, nhân dân dựng lại một gian nhà nhỏ trên nền hậu cung của đình Cái Chiên, sửa lại miếu Quan Lớn, miếu Ông, miếu Bà để thờ Thành hoàng.
Hiện nay, tại khu vực đình Cái Chiên vẫn còn nguyên vẹn nền móng của ngôi đình cổ, một số đoạn tường bao của gian hậu cung, 1 tảng đá kê chân cột, 1 bát hương gốm sành có niên đại khoảng cuối thế kỷ thứ XVIII, 1 viên gạch vuông lát nền, 1 đài gỗ (đã hỏng), 1 cây đèn sứ (đã hỏng), 1 mô hình đầu con rồng gắn trên bờ nóc, 1 mô hình đầu con lân gắn ở góc mái (đầu kìm), 1 cây thượng lương gỗ khắc dòng chữ Hán Nôm ghi lại thời gian cất nóc đình (giờ Đinh Tỵ, ngày 20/7/1942). Ngoài bát hương, còn lại tất cả các di vật trên đều có niên đại thời Nguyễn.
Tại miếu Ông có 1 bát hương gốm sành cùng thời với bát hương ở đình Cái Chiên. Đặc biệt, nhân dân xã Cái Chiên vẫn còn lưu giữ được 1 quyển sách Hán Nôm viết năm 1897, ghi tên các vị Thành hoàng và các bài văn cúng tế Thành hoàng trong lễ hội đình Cái Chiên. Tại Viện Thông tin Khoa học Xã hội có 1 quyển Hương ước chép năm 1937, ghi lại các quy định và sự lệ của làng Cái Chiên, châu Hà Cối, tỉnh Hải Ninh. Đây là những tư liệu, hiện vật vô cùng giá trị, khẳng định dấu ấn văn hóa của nhân dân xã đảo Cái Chiên.
Nên chăng, các cấp chính quyền quan tâm tu bổ, tôn tạo đình, miếu Cái Chiên và phục dựng lại lễ hội để làm nơi sinh hoạt tín ngưỡng tâm linh cho nhân dân xã đảo, góp phần gìn giữ và bảo tồn bản sắc văn hoá, khẳng định chủ quyền biển đảo thiêng liêng của Tổ quốc.
Phan Thị Thúy Vân (BQL Di tích – Danh thắng)
Liên kết website
Ý kiến ()