Ứng xử nơi cư trú góp phần bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa cộng đồng

Đối với các quy tắc ứng xử trong cộng đồng nơi cư trú nằm trong Bộ quy tắc ứng xử trên địa bàn tỉnh mà UBND tỉnh đã ban hành, cùng với việc gìn giữ và phát huy thuần phong mỹ tục, hạn chế những hủ tục lạc hậu; xây dựng quan hệ láng giềng… việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang được chúng tôi đặc biệt quan tâm. Việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang được đưa vào nội dung quy ước khu phố, gắn với tiêu chí để bình xét gia đình văn hóa. Đa số các đám cưới và đám tang thực hiện tốt nếp sống văn minh trên tinh thần tiết kiệm, gọn nhẹ, không phô trương. Đặc biệt, chúng tôi nêu cao vai trò của cán bộ và các đảng viên, cần gương mẫu, đi đầu trong việc thực hiện những quy tắc về ma chay cưới hỏi nói riêng và những quy định ứng xử trong cộng đồng nơi cư trú. Qua đó nâng cao ý thức của người dân, góp phần xây dựng đời sống văn hóa mới trong cộng đồng dân cư, lan tỏa những giá trị văn hóa tích cực.

Bà Vũ Thị Nhung, Tổ trưởng tổ 2, khu 6, phường Hồng Hà (TP Hạ Long): “Bán anh em xa không mua được láng giếng gần”

Bao năm sống vui vầy bên chòm xóm khu phố, tôi mới ngẫm ra những lúc khó khăn vất vả ngoài người thân vẫn còn những người láng giềng sẵn sàng giúp đỡ tương trợ mình. Những tình cảm xóng giềng được dựng xây từ những việc làm giản đơn trong đời sống hàng ngày nhưng chan chứa tình cảm. Được Nhà nước và nhân dân tổ 2 tin tưởng giao cho trọng trách tổ trưởng tổ dân khu 2, tôi luôn tự dặn lòng phải góp phần nhỏ bé để duy trì nếp sống văn hóa của tổ dân nhưng vẫn không được làm mất đi những tình cảm mà hàng xóm láng giềng vẫn dành cho nhau. Những lúc ốm đau cũng cần xóm giềng hỗ trợ, những lúc nhà có hiếu, hỉ cũng đều là chòm xóm giúp đỡ nhau. Và tôi nghĩ chính những điều ấy sẽ tạo nên một nét ứng xử văn minh nhưng rất đỗi ân tình trong mỗi cộng đồng khu phố.

Anh Nguyễn Tuấn Anh, Bí thư Đoàn Thanh niên phường Cẩm Phú (TP Cẩm Phả): “Thanh niên chúng tôi luôn coi là tôn chỉ trong đời sống hằng ngày"

Theo chỉ thị của các cấp bộ đoàn và chính quyền các cấp, đoàn thanh niên phường Cẩm Phú thường xuyên tổ chức các chương trình ngoại khóa cho thanh thiếu niên trên địa bàn phường; phối hợp với các trường học tổ chức các chương trình tìm hiểu lịch sử địa phương và vào những ngày lễ lớn của dân tộc như 22/12, 27/7 đều tổ chức các chương trình thăm tặng quà các gia đình người có công và Bà Mẹ Việt Nam anh hùng trên địa bàn. Và không chỉ đến khi tỉnh ban hành Bộ quy tắc ứng xử, với những quy tắc ứng xử trong cộng đồng cư trú về chăm sóc và bảo vệ người già, trẻ em; quan tâm, giúp đỡ người già… ý thức tôn trọng lịch sử, biết ơn và tri ân những thế hệ đi trước luôn được cá nhân tôi và nhiều bạn thanh niên coi là tôn chỉ trong đời sống hàng ngày. Cùng với đó, việc bảo vệ môi trường như trồng mới cây xanh, thu gom rác thải cũng được đoàn thanh niên triển khai thường xuyên, góp phần tạo cảnh quan môi trường sống trong lành.

Ông Phạm Công Quý, Phó Giám đốc Trung tâm Truyền thông – Văn hóa huyện Cô Tô: "Quy tắc ứng xử được hình thành từ chính nếp sống của người dân” 

Nói về những quy tắc ứng xử trong cộng đồng cư trú thì có lẽ ít có nơi nào như đảo Cô Tô của chúng tôi. Tài sản có giá trị như xe máy dựng ngoài sân cắm chìa khóa cả ngày không mất, nhà cửa quên khóa cũng chẳng mất mát thứ gì… Cả đảo hầu như ai cũng biết nhau, tình làng nghĩa xóm tương trợ và đoàn kết lắm. Từ năm 2018 đến nay, Hội Phụ nữ và Đoàn Thanh niên huyện triển khai 2 đề án hạn chế sử dụng túi nilon và đề án phân loại rác thải tại nguồn, chất lượng môi trường sống và cảnh quan tốt lên rất nhiều, rác thải được thu gom, xử lý triệt để, tạo môi trường sống xanh sạch đẹp. Các đám hiếu, hỉ; việc tang lễ, việc cưới được tổ chức trang trọng, hiện đại và tiết kiệm, không phô trương… Có thể nói, những quy tắc ứng xử trong cộng đồng được hình thành chính từ nếp sống của người dân Cô Tô với những đặc trưng văn hóa riêng của người vùng biển.

Ông Hà Quý Lợi, phường Phong Cốc (TX Quảng Yên): “Tôi thấy Bộ Quy tắc rất thấu tình đạt lý"

Tôi sinh sống đã nhiều năm trên địa bàn phường Phong Cốc, đảo Hà Nam, nơi đây bao nhiêu năm vẫn nổi tiếng là vùng “đất lề quê thói”. Thế nhưng “An cư lạc nghiệp”, chúng tôi sống và truyền lại cho con cháu những hương ước của làng xóm, của dòng họ. Cùng với đó, những thuần phong mỹ tục, nét đẹp trong sinh hoạt cộng đồng cũng được phát huy. Không phải đánh mất đi những nét truyền thống mà từ cái cũ ấy chúng ta phải đổi mới để nó thích ứng được với cuộc sống, hòa nhập với những đặc trưng văn hóa và khiến những lớp cháu con nhìn vào đó mà sống tốt hơn. Tôi cũng đã đọc Bộ quy tắc ứng xử trên địa bàn mà UBND tỉnh mới ban hành, đặc biệt những quy tắc về ứng xử tại nơi cư trú, làng xóm tôi thấy rất phù hợp, “thấu tình đạt lý”.

 Mai Linh (Thực hiện)