Tất cả chuyên mục
Thứ Năm, 28/03/2024 21:11 (GMT +7)
Cách gì để giữ lửa chiếu chèo ở Đông Triều?
Thứ 5, 05/03/2020 | 08:05:19 [GMT +7] A A
TX Đông Triều vốn có ưu thế về hát chèo. Với nhiều nỗ lực, hiện thị xã có 33 CLB chèo. Các chiếu chèo được duy trì tập luyện thường xuyên vào các ngày cuối tuần, cuối tháng; đều đặn thi tài vào mỗi dịp liên hoan làng, khu phố văn hóa từ cấp thôn đến cấp xã, thị xã. Đặc biệt là giao lưu các làn điệu chèo lễ hội chùa Ngọa Vân là sân chơi lớn của các CLB chèo thị xã. Thế nhưng giờ đây, phong trào hát chèo của thị xã đang có nguy cơ giảm sút.
Tiết mục của CLB chèo Quế Lạt (phường Hoàng Quế) tại Giao lưu các làn điệu chèo, chào mừng Lễ hội xuân Ngọa Vân 2019. Ảnh: Đinh Yến (Trung tâm TT-VH Đông Triều) |
CLB dân ca chèo TX Đông Triều hiện có 19 thành viên (5 nam, 14 nữ), người trẻ nhất 50 tuổi, người cao tuổi nhất 80 tuổi. Nghệ nhân chèo Nguyễn Thị Kim Môn (75 tuổi), chủ nhiệm CLB, cho biết: Trong nghệ thuật biểu diễn, nghệ sĩ trẻ bao giờ cũng có lợi thế, không chỉ hát khỏe, hát tốt, mà còn sáng sân khấu. Nghệ thuật chèo cũng vậy, bất cứ tích chèo, trích đoạn chèo hay vở chèo nào, đều cần phải có các nhân vật kép, đào, hề, lão, mụ, trong các nhân vật này, ít nhất là kép và đào càng trẻ, càng đẹp thì tác phẩm biểu diễn càng hay, càng khiến nghệ thuật chèo tươi mới, hợp tai, hợp mắt khán giả. Có điều là giờ chúng tôi "bói không ra" các kép, đào trẻ...
Gần như cả 33 CLB chèo của TX Đông Triều hiện đều thiếu vắng các hạt nhân trẻ. Theo khảo sát của TX Đông Triều, trong tổng thể hơn 400 hội viên đang sinh hoạt tại 33 CLB chèo, số hội viên dưới 30 tuổi chỉ đếm trên đầu ngón tay, đa số từ 40 tuổi trở lên, nhiều nhất là số trên 60 tuổi. CLB hát chèo Yên Đức là CLB duy nhất có 3 thành viên dưới 30 tuổi, tuy nhiên hoạt động không thường xuyên, bởi đang là “biên chế” đội chèo của Công ty CP Du thuyền Đông Dương.
Năm 2019, TX Đông Triều mở lớp học hát chèo, tuy nhiên học viên chủ yếu từ 50 tuổi trở lên. |
Anh Phạm Bá Thi, Phó Giám đốc Trung tâm TT-VH Đông Triều, cho biết: Tất cả hội viên hát chèo của thị xã đều có đam mê, tâm huyết phát triển nghệ thuật hát chèo. Tuy nhiên, do tuổi cao, nên chất giọng, cách thể hiện, nhịp điệu, thần thái khó có thể mượt mà, uyển chuyển như lớp trẻ. Xác định rõ hạn chế này, thị xã bằng nhiều cách thu hút lớp trẻ tham gia hát chèo, nhưng không đạt kết quả như mong muốn. Nguyên nhân là lớp trẻ chưa thực sự thiết tha với chèo, họ còn nỗi lo cơm áo, gạo tiền, thiếu quỹ thời gian...
Nghệ nhân chèo Nguyễn Thị Kim Môn lý giải: Chèo là môn nghệ thuật khó, người học phải kỳ công và bền bỉ, không phải một sớm một chiều mà hát được. Ở đây đòi hỏi năng khiếu bẩm sinh, khả năng ứng biến trên sân khấu và trên hết là một tình yêu với chèo thấm dần theo thời gian, thấm đến thuộc làn điệu, thành kỹ năng. Bởi vậy mà qua vài năm thị xã tổ chức các lớp học hát chèo, chúng tôi sẵn sàng truyền dạy trực tiếp, tận tình, nhưng vẫn không có học sinh muốn học hoặc kiên nhẫn theo học.
Thị xã nhiều năm dành kinh phí mở các lớp học hát chèo trong khu dân cư, nhưng cũng chưa thu hút được lớp trẻ, những người tham gia học hát chèo chủ yếu là lứa tuổi về hưu. Thị xã đang có chủ trương đưa chèo vào trường học, nhằm thu hút, phát hiện những học sinh có năng khiếu và đam mê chèo để truyền dạy, đào tạo, qua đó xây dựng lớp hạt nhân trẻ cho các chiếu chèo sau này. Tuy nhiên việc này cũng có những cái khó riêng, như kinh phí, nguy cơ làm nặng chương trình học của học sinh.
Tiết mục của CLB chèo Bình Lục Thượng (phường Hồng Phong) tại Chung kết Liên hoan văn nghệ các làng, khu phố TX Đông Triều năm 2019. Ảnh: Thu Trang (CTV) |
Bên cạnh thiếu hạt nhân trẻ, các chiếu chèo Đông Triều nhiều năm qua đối mặt với tình trạng “trắng” nhạc công, đặc biệt là các nhạc công trẻ. Khác với nhạc hiện đại, để biểu diễn chèo cần có nhiều nhạc cụ dân tộc như trống, mõ, sáo, nhị, bầu, nguyệt... Tuy nhiên hiện nay hầu như các CLB không có ai biết chơi nhạc cụ. Từ thực trạng trên cho thấy, thị xã cần quan tâm nhiều hơn đến việc trẻ hóa các CLB chèo, xây dựng và phát triển các kép, đào, nhạc công trẻ, tạo nền tảng để duy trì và phát triển môn nghệ thuật truyền thống.
Việt Hoa
[links()]
Liên kết website
Ý kiến ()