Tất cả chuyên mục
Thứ Sáu, 29/03/2024 15:56 (GMT +7)
Bảo tồn và phát huy giá trị văn hóa các dân tộc thiểu số ở Quảng Ninh
Chủ nhật, 17/11/2019 | 07:15:24 [GMT +7] A A
Những năm qua, công tác bảo tồn, phát huy văn hoá các dân tộc thiểu số trên địa bàn Quảng Ninh đã đạt được kết quả tích cực, góp phần xây dựng, củng cố khối đại đoàn kết toàn dân tộc; nâng cao dân trí, xoá đói giảm nghèo, thúc đẩy kinh tế - xã hội ở vùng dân tộc, miền núi.
Thi bắn nỏ tại Khu Bảo tồn Văn hóa người Dao Thanh Y xã Bằng Cả, huyện Hoành Bồ. |
Quảng Ninh với 22 dân tộc, với gần 200 loại hình văn hoá đặc sắc, là tài nguyên nhân văn có thể khai thác để phục vụ du lịch. Thực hiện Nghị quyết Trung ương 5 (khóa VIII) của Đảng, Chỉ thị số 39 của Thủ tướng Chính phủ về bảo tồn, phát triển văn hoá các dân tộc thiểu số ở Việt Nam, Quảng Ninh đã có những chủ trương đúng đắn trong việc giữ gìn bản sắc văn hoá các dân tộc. Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XIII cũng đã đề ra nhiệm vụ “chăm lo phát triển văn hoá đồng bộ với kinh tế, coi văn hoá vừa là mục tiêu, vừa là nền tảng tinh thần, là động lực của sự phát triển kinh tế - xã hội”, “giữ vững và phát huy những giá trị văn hoá truyền thống”.
Cùng với đó, Quy hoạch bảo tồn và phát triển văn hoá các dân tộc thiểu số tỉnh Quảng Ninh đến năm 2010 và định hướng đến năm 2020 còn đề ra nhiệm vụ xây dựng 4 Trung tâm bảo tồn, phát huy các giá trị văn hoá dân tộc truyền thống của 4 dân tộc: Dao, Tày, Sán Dìu, Sán Chay. Chưa dừng lại ở đó, Nghị quyết 11 của Ban chấp hành Đảng bộ tỉnh "Về xây dựng và phát triển văn hóa, con người Quảng Ninh đáp ứng yêu cầu phát triển bền vững" cũng đã xác định nghiên cứu để phát huy các giá trị đặc sắc về văn hóa các dân tộc, văm hóa biển đảo, văn hóa công nhân mỏ, sự giao thoa văn hóa của nền văn minh sông Hồng hình thành văn hóa và con người Quảng Ninh nhằm khắc sâu nhân rộng các truyền thống văn hóa tốt đẹp, điều chỉnh các hủ tục tập quán lạc hậu để những giá trị đặc sắc đó trở thành nguồn lực, sức mạnh thúc đẩy sự phát triển.
Thực tế trong những năm qua, công tác bảo tồn văn hoá các dân tộc thiểu số không chỉ phát huy những giá trị di sản văn hoá truyền thống mà còn tăng cường xây dựng đời sống văn hoá ở cơ sở, xây dựng hệ thống các công trình văn hoá tại các thôn, làng, bản đồng thời nâng cao mức hưởng thụ văn hoá cho đồng bào các dân tộc thiểu số. Với di sản văn hoá vật thể, Quảng Ninh chú trọng bảo tồn và phát huy giá trị các di tích lịch sử văn hoá, di tích cách mạng, danh lam thắng cảnh, khu vực sinh thái ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số; bảo tồn bản, làng truyền thống; bảo tồn, phát triển kiến trúc nhà ở truyền thống; trang phục dân tộc; công cụ lao động sản xuất truyền thống; nhạc cụ, khí cụ, hàng thổ cẩm, đồ gốm sứ, các cổ vật, di vật quý còn đang lưu giữ trong đồng bào dân tộc thiểu số.
Phụ nữ Tày huyện Bình Liêu đàn tính hát then bên cột mốc biên giới. |
Công tác bảo tồn, phát triển văn hoá phi vật thể các dân tộc thiểu số cũng được quan tâm bằng những việc làm cụ thể như: Khảo cứu, sưu tầm, bảo tồn, phát huy giá trị văn học dân gian, văn nghệ dân gian, trò chơi dân gian, phong tục tập quán, lễ hội truyền thống, nghề thủ công truyền thống, văn hoá ẩm thực, tri thức dân gian các dân tộc thiểu số. Nhiều giá trị văn hóa độc đáo của các dân tộc thiểu số đã được phục dựng và phát huy giá trị như: Lễ hội cấp sắc của dân tộc Dao, lễ đại phan của người Sán Dìu; lễ hội lồng tồng, hát soóng cọ của người Sán Chỉ, lễ hội cầu mùa của người Sán Chỉ, lễ hội đình Làng Dạ huyện Ba Chẽ. Các môn thể thao, trò chơi dân gian như kéo co, đẩy gậy, bắn nỏ, ném còn... đã được khôi phục và phát huy. Đáng chú ý là có một di sản văn hóa phi vật thể được đưa vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia là Nghi lễ then của người Tày Bình Liêu.
Chung tay với ngành Văn hóa - Thể thao, Hội Văn nghệ dân gian Quảng Ninh đã vào cuộc tích cực trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hoá các dân tộc. Các hội viên đã sưu tầm, khảo cứu văn hóa của người Dao Quảng Ninh, phong tục và nghi lễ vòng đời của người Sán Dìu, bảo tồn văn hoá người Dao xã Hải Sơn (TP Móng Cái)... Song song với việc sưu tầm thì biến di sản văn hoá thành nguồn động lực vững chắc, tiềm năng phát triển kinh tế là cách bảo tồn và phát huy tốt nhất. Tuy nhiên, để làm tốt hơn điều này, theo ông Nguyễn Quang Vinh, Chủ tịch Hội Văn nghệ dân gian Quảng Ninh, cần có sự sưu tầm và nghiên cứu một cách có hệ thống hơn và cần sự chung tay vào cuộc của ngành văn hoá, các hội văn nghệ dân gian, lực lượng biên phòng, Ban Xây dựng nông thôn mới, các địa phương cũng như toàn xã hội.
Phạm Học
[links()]
Liên kết website
Ý kiến ()