Tất cả chuyên mục
Thứ Ba, 19/03/2024 11:44 (GMT +7)
Khi thợ mỏ là nghệ sĩ nhiếp ảnh
Chủ nhật, 13/10/2019 | 12:56:18 [GMT +7] A A
Ở Quảng Ninh hiện nay có nhiều nghệ sĩ nhiếp ảnh xuất thân là thợ mỏ. Từ thực tế sinh động của công tác khai thác, sản xuất kinh doanh than, họ đã nắm bắt sáng tạo, đem đến cho công chúng những tác phẩm nghệ thuật có giá trị.
Các nghệ sĩ sáng tác ở lò âm 300 Công ty CP Than Hà Lầm. |
Đầu tiên phải kể đến các NSNA Quang Trong, NSNA Đoàn Đức, NSNA Hào Minh (đã mất), NSNA Đoàn Đạt, NSNA Đỗ Kha. NSNA Đoàn Đạt từng công tác ở nhà máy cơ khí Cẩm Phả, nay là Công ty Công nghiệp Ô tô TKV. Ông đã từng sáng tác nhiều bức ảnh quý về con người Vùng mỏ những năm chiến tranh. Một số bức ảnh đáng chú ý của ông là: “Mùa mưa trên mỏ”, “Nhà máy cơ khí trong hang”, “Nụ cười của cô công nhân Tuyển than Cửa Ông”. NSNA Đoàn Đức lúc sinh thời từng đoạt hai giải thưởng quốc tế về đề tài con người và cuộc sống (trong đó có giải thưởng của Liên đoàn Nhiếp ảnh nghệ thuật thế giới - FIAP), hai giải thưởng xuất sắc của Hội Nghệ sĩ nhiếp ảnh Việt Nam và hơn 10 giải thưởng của khu vực.
Trực tiếp làm thợ lò để rồi thành nghệ sĩ nhiếp ảnh thì có 2 người là Phạm Mạnh Hùng và Dương Phượng Đại. NSNA Phạm Mạnh Hùng luôn có mặt để chụp ảnh người thợ ở thời điểm thử thách cam go nhất, với nụ cười hồn hậu nhưng rất kiên cường. Các tác phẩm về thợ mỏ đáng chú ý của anh là “Mùa than” đoạt huy chương đồng Liên hoan ảnh nghệ thuật khu vực đồng bằng sông Hồng 2004, “Trở về từ lòng đất" đoạt huy chương vàng Liên hoan ảnh nghệ thuật các tỉnh khu vực đồng bằng sông Hồng năm 2006, “Thợ mỏ với môi trường” đoạt giải nhất tại cuộc thi ảnh nghệ thuật “Vinacomin đổi mới, phát triển bền vững” năm 2011.
Là thợ lò khác khá sung sức và dấn thân vào đề tài thợ mỏ là NSNA Dương Phượng Đại. Từng có 20 năm lao động trong hầm lò, NSNA Dương Phượng Đại thấu hiểu nỗi gian truân của những người thợ mỏ. Chính vì vậy, hầm lò và những người thợ mỏ luôn là niềm tự hào và cảm hứng sáng tạo nghệ thuật cho ông. Tác phẩm của Dương Phượng Đại phản ánh chân thực cuộc sống lao động và đời sống phong phú của những người thợ mỏ. Nghệ sĩ đã có nhiều ảnh treo tại Liên hoan ảnh nghệ thuật các tỉnh Đồng bằng sông Hồng như: “Than thương phẩm” (năm 2010), “Tiến độ công trình” (năm 2015), “Vào ca” và “Bếp hồng” (năm 2016). Tác phẩm “Thợ lò vào ca” của NSNA Dương Phượng Đại đã xuất sắc lọt vào triển lãm ảnh toàn quốc 2016. “Thợ lò vào ca” được sáng tác trong điều kiện hầm lò ánh sáng vô cùng khắc nghiệt và người nghệ sĩ đã may mắn có được khoảnh khắc đấy là nhờ vào những tia ánh sáng đèn lò, gương mặt người thợ lò đang gồng mình để đẩy xe gòong chở đầy vật liệu chống lò vào ca qua đoạn đường rất khó khăn.
Bức ảnh "Đường xuống mỏ than" của NSNA Khắc Đạm được triển lãm toàn quốc năm 2016. |
Lực lượng cầm máy Quảng Ninh những năm qua còn được bổ sung bởi một số tác giả từng là thợ mỏ khác như: Nguyễn Khắc Đạm, Võ Tứ Cường, Nguyễn Ngọc Huấn, Phạm Ngọc Anh, Phạm Cường, Đoàn Trung. NSNA Nguyễn Khắc Đạm vốn là một thợ lái máy khoan BY ở mỏ than Cọc Sáu. Vốn được đào tạo về hội họa, ảnh của nghệ sĩ Nguyễn Khắc Đạm có bố cục chặt chẽ và màu sắc hài hòa. Ảnh của ông nhấn mạnh đến hình ảnh người thợ trên khai trường từ cái nhìn toàn cảnh. Khai trường dưới ống kính của Khắc Đạm như những nét vẽ mềm mại, tinh tế. Ông đến với ảnh nghệ thuật khá muộn nhưng đã có nhiều thành tựu liên tiếp trong những năm gần đây. Tiêu biểu như bức ảnh “Nhộn nhịp mỏ than” đạt giải nhì triển lãm ảnh nghệ thuật công nghiệp Việt Nam năm 2006. Các tác phẩm được triển lãm toàn quốc như “Gương than” năm 2006, “Mẻ lưới ao nhà” năm 2012, “Đường xuống mỏ than” năm 2016, “Hạ Long buổi sớm” năm 2018.
Được đánh giá là trẻ và có nhiều triển vọng là tay máy Phạm Cường, đang là công nhân Công ty CP Than Vàng Danh. Phạm Cường sinh ra từ một gia đình thợ mỏ. Người cha của anh cũng là một thợ mỏ say sưa gắn bó với nghề chụp ảnh nhiều năm nên ông đã chụp được những tấm ảnh đồng đội mình dưới lò sâu một cách sinh động. Tác phẩm “Chờ tiếng còi phá hỏa” của Phạm Cường đã đoạt giải nhất cuộc thi Hoạt động bình chọn ảnh “Tôi yêu hàng Việt Nam” năm 2017 do Bộ Công Thương tổ chức.
NSNA Nguyễn Hải Huy, Chi hội trưởng Chi hội Nhiếp ảnh Quảng Ninh, nhận xét: "Mảng đề tài về mỏ đã và đang là nguồn cảm hứng không vơi cạn cho các nghệ sĩ nhiếp ảnh sáng tác. Mạch nguồn cảm hứng đó vẫn sẽ luôn được tiếp nối bởi các nghệ sĩ hiện tại. Trong tương lai chúng tôi hy vọng rằng đội ngũ nhiếp ảnh trẻ sẽ kế tục phát triển mảng đề tài phong phú, giàu chất liệu này để đem cái hơi thở cuộc sống công nhân mỏ đến với đông đảo công chúng".
Phạm Học
[links()]
Liên kết website
Ý kiến ()