Tất cả chuyên mục
Thứ Tư, 24/04/2024 21:15 (GMT +7)
Xem người Tày đánh quay
Thứ 4, 13/02/2019 | 15:08:21 [GMT +7] A A
Mùa xuân là mùa của tình yêu, lễ hội, mùa vạn vật sinh sôi, nẩy nở. Đến Hải Hà những ngày đầu xuân năm mới chúng ta cùng hòa mình vào không khí ngày hội văn hóa đánh con quay, đây là phong tục, nét đẹp truyền thống được người Tày ở xã Quảng Phong, huyện Hải Hà lưu giữ từ nhiều năm nay.
Năm nào cũng vậy, sau những bữa cơm tân niên bên gia đình, những lời chúc mừng đầu xuân năm mới thật nhiều sức khỏe, bình an, may mắn, từ ngày mùng 5-7 tết hằng năm, đồng bào dân tộc Tày ở các thôn 7, 8, 9, xã Quảng Phong lại nô nức tổ chức ngày hội đánh con quay và các hoạt động trò chơi dân gian mang đậm bản sắc văn hóa vùng miền. Dường như đã trở thành truyền thống, cứ bắt đầu bước sang tháng Chạp là anh Nông Văn Hai, thôn 7, xã Quảng Phong, lại cùng các bác, anh trong thôn chuẩn bị gỗ, đinh, dây cuốn để đẽo gọt, hoàn thiện con quay thật chắc, cân đối và đẹp mắt để tham gia ngày hội đánh con quay của dân tộc mình trong dịp đầu năm mới. Vừa cầm con quay trên tay anh Hai niềm nở trao đổi với chúng tôi: Từ năm lên 6 tuổi tôi đã được bố dạy đánh con quay và cách đẽo con quay sao cho chắc, đẹp. Vì vậy, muốn có con quay đánh tốt thì phải đi rừng tìm loại gỗ cứng và dẻo, khi đẽo gọt phải chính xác tạo sự cân đối, dùng loại dây cuốn bền, chắc. Có như vậy khi đánh, con quay mới đi xa, tạo độ quay lâu, bền trên ván… Có thể nói, đây là một trong những phong tục không chỉ riêng tôi mà các bác, thanh niên đều yêu thích. Chúng tôi thường tổ chức thi đấu giữa các thôn trong những ngày lễ, tết hay dịp đặc biệt của thôn, bản rất là vui, được nhân dân hưởng ứng.
Ấn tượng với màn văng con quay của đội thôn 7, xã Quảng Phong (huyện Hải Hà) tại ngày hội đánh con quay. |
Không khí của ngày hội đánh con quay càng thêm đông vui với sự tham gia của trên 30 con quay đến từ 3 thôn chủ yếu là đồng bào dân tộc Tày sinh sống. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, con quay được làm chủ yếu bằng gỗ dẻ, nhãn, đường kính từ 20-22cm. Con quay có 2 đầu, đầu nhọn có tác dụng là điểm chạm của con quay, đầu kia gọt bằng, dây đánh quay dài từ 6-8m được nối với một đoạn Păng (hay còn gọi là gậy Păng) làm bằng trúc rừng. Luật chơi rất đơn giản, có khoảng 5 người thi đấu một lượt. Khi quay, người chơi thường quấn theo chiều tay thuận của mình để có thể đánh con quay mạnh và lật đổ đối phương. Mỗi lần con quay được văng ra thể hiện sức mạnh của người đàn ông trong bản, nếu con quay của đội nào quay càng lâu trên miếng ván làm bằng gỗ rừng ít nhất từ 10-15 phút thì đội đó sẽ là người chiến thắng. Sau một hiệp thi đấu, các chàng trai luôn nhận được sự cổ vũ nhiệt tình của các mẹ, chị, trẻ em trong thôn, bản càng tạo không khí ấm cúng, sôi nổi, đoàn kết của ngày hội xuân Kỷ Hợi 2019.
Tục đánh con quay của người Tày là một trong những tập quán, bản sắc văn hóa rất riêng, độc đáo được lưu truyền từ nhiều đời nay. Tục đánh con quay không chỉ thể hiện sức mạnh của người đàn ông trong lao động sản xuất, mà còn là ngày hội để bà con dân bản được giao lưu gặp gỡ cùng cầu cho nhau một năm mới với mọi điều tốt lành, sức khỏe, bình an, sung túc. Trong ngày hội đánh con quay bà con nhân dân còn được tham gia các hoạt động văn hóa, thể thao sôi nổi khác như thi bắn nỏ, đẩy gậy, kéo co, hát đàn tính…
Các đội chuẩn bị thi đấu con quay trên 1 miếng ván để phân chia thắng bại. |
Để gìn giữ, phát huy những bản sắc văn hóa của đồng bào dân tộc thiểu số như tục đánh con quay của người Tày và các trò chơi dân gian, Đảng ủy, chính quyền địa phương và bà con nhân dân nơi đây đã tuyên truyền, vận động cho thế hệ trẻ cần lưu giữ nét đẹp văn hóa này, thường xuyên tổ chức đánh con quay trong các ngày lễ hội, ngày đại đoàn kết toàn dân để phong tục này không bị mai một theo thời gian, trở thành nét đẹp độc đáo, ấn tượng của người Tày ở Hải Hà.
Thái Hà (Trung tâm TT-VH Hải Hà)
Liên kết website
Ý kiến ()