Văn hóa trong lễ hội ở Vân Đồn

Hằng năm huyện Vân Đồn diễn ra nhiều lễ hội. Theo thống kê của Phòng VH-TT huyện, chỉ trong dịp Tết Nguyên đán lượng khách đến du xuân, lễ chùa đã lên đến con số hơn 200.000 lượt người. Tuy số người đông nhưng mọi hoạt động diễn ra an toàn, văn minh, không xảy ra mất an ninh trật tự.

Hội đền Cặp Tiên diễn ra vào mùng 6 Tết, chỉ trong dịp tết ước tính đã đón hơn 22.000 lượt khách đến dâng hương, vãng cảnh. Đền Cặp Tiên được xây dựng từ thời Nguyễn, là nơi thờ con gái của Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng, nên đền còn có tên “Cô bé Cửa Suốt”. Đền nằm trong quần thể đền Cửa Ông đã được Bộ VH-TT&DL cấp bằng di tích lịch sử năm 1989 và ngày 25/12/2017 cùng với đền Cửa Ông, đền Cặp Tiên được Thủ tướng Chính phủ xếp hạng di tích cấp quốc gia đặc biệt.

Du khách không thắp hương gian trong của đền Cặp Tiên.

Theo ông Phạm Thắng Lợi, Phó Ban Quản lý đền Cặp Tiên, thì huyện Vân Đồn và Ban Quản lý đền đã xây dựng một cơ chế hoạt động cụ thể, nên từ đầu năm đến nay mọi hoạt động diễn ra một cách bài bản, văn hóa, không để xảy ra hiện tượng mất an ninh trật tự nào. Như quy hoạch nơi để ô tô, xe máy riêng biệt, du khách đến thắp hương chỉ thắp hương ở bát hương ngoài đền chứ không thắp hương gian bên trong đền, hầu đồng, đồng bóng không tung tiền làm mất trật tự… Những ngày cao điểm đều có một tổ công an giao thông điều khiển giao thông giải tỏa ách tắc và 5 chiến sĩ công an huyện túc trực, có mặt kịp thời khi xảy ra hiện tượng mất an ninh. Chị Trần Thị Hòa, một du khách đến từ TP Hà Nội, cho biết: “Khi tôi đến thắp hương ở đền Cặp Tiên hay ở các đình chùa khác ở Quảng Ninh nói chung, chúng tôi đều yên tâm bởi sự an toàn về an ninh và hài lòng về các hoạt động rất có văn hóa”.

Khu vực bãi đỗ xe đền Cặp Tiên được quy hoạch một cách có trật tự.

Ở xã đảo Quan Lạn, để phục vụ cho Lễ hội Quan Lạn vào tháng 6 âm lịch năm nay, xã Quan Lạn đã vận động xã hội hóa để xây dựng lại ngôi miếu thờ ba anh em họ Phạm (gồm Phạm Công Chính, Phạm Quý Công, Phạm Thuần Dụng) ở thôn Thái Hòa. Họ đều là các tướng của Nhân Huệ Vương Trần Khánh Dư là danh tướng thời Trần, đã chiến đấu dũng cảm và hy sinh trong trận Vân Đồn - Cửa Lục chống lại quân xâm lược Nguyên Mông năm 1288. Theo lãnh đạo xã Quan Lạn, ngôi miếu được xây dựng có kiến trúc thời Nguyễn, đến nay đã quá cũ. Miếu được xây dựng lại gần như hoàn toàn và vẫn mang hình dáng kiến trúc cũ nhưng to hơn, trên diện tích khuôn viên cũng được mở mang rộng hơn với tổng đầu tư hơn 6 tỷ đồng.

Từ ngày 10 đến 20 tháng 6 âm lịch hằng năm diễn ra Lễ hội Quan Lạn. Lễ hội vừa kỷ niệm chiến thắng giặc Nguyên Mông năm 1288 gắn với chiến công của Trần Khánh Dư và là ngày hội cầu mùa của cư dân vùng biển. Lễ hội cũng thể hiện nét văn hóa của xã Quan Lạn, những ngày này dù ai ở đâu cũng tìm về xã, quây quần cùng gia đình, bà con làng xóm để dự hội. Đông đảo nhất là người đến xem hội đua thuyền chải, hoạt động tưởng nhớ trận chiến oanh liệt trên sông Mang lịch sử của tướng Trần Khánh Dư, được thể hiện bên giáp văn, giáp võ. Xã Quan Lạn đã xây dựng quy chế, theo đó tướng được giáp phong và quân phải là người địa phương, ngoài việc có sức khỏe chèo thuyền giỏi còn phải là người có đạo đức tốt.

Lễ rước trong hội cờ người năm 2019 ở xã Đài Xuyên.

Ở xã đặc biệt khó khăn Đài Xuyên hằng năm vào mùng 2 hoặc mùng 3 Tết đều tổ chức hội cờ người. Xã cũng xây dựng quy chế quân cờ là các cô gái con nhà có đầy đủ bố mẹ, gia đình sống hạnh phúc. Từ đó đã xây dựng nét đẹp văn hóa trong đời sống người dân trong xã.

Mùa lễ hội hằng năm ở Vân Đồn đã thể hiện được nét văn hóa đặc sắc, tạo ấn tượng với du khách khi đến với vùng đất này.

Công Thành