Cầu nối giao lưu, quảng bá văn học và văn hóa ra quốc tế

Đó là lời khẳng định của nhà thơ Hữu Thỉnh, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam, trong đêm thơ quốc tế vừa diễn ra tại TP Hạ Long. Thực tế, cầu nối giao lưu văn chương này đã được thiết lập từ trước đó và đang tiếp tục được nối dài bằng các hoạt động quảng bá tại Quảng Ninh.

Bài thơ của vua Lê Thánh Tông khắc trên vách đá được coi là báu vật của Quảng Ninh.

Đêm thơ quốc tế là một trong những hoạt động trong chuỗi các chương trình: Hội nghị quốc tế quảng bá văn học Việt Nam lần thứ IV, Liên hoan Thơ quốc tế lần thứ III và Ngày Thơ Việt Nam lần thứ XVII do UBND tỉnh phối hợp với Hội Nhà văn Việt Nam tổ chức. Với việc diễn ra đêm thơ này, Quảng Ninh cũng là địa phương tổ chức đêm thơ Nguyên tiêu Kỷ Hợi 2019 sớm nhất trong cả nước vào ngày 14 tháng Giêng.

Theo nhà thơ Hữu Thỉnh, Quảng Ninh đang sở hữu một báu vật vô song là bài thơ của hoàng đế - thi sĩ Lê Thánh Tông khắc trên vách núi Truyền Đăng (nay có tên là núi Bài Thơ). Từ tinh thần của bài thơ này, tỉnh Quảng Ninh có sáng kiến tổ chức Ngày Thơ Quảng Ninh hết sức độc đáo. Cũng từ sự gợi ý đó của Quảng Ninh, Hội Nhà văn Việt Nam đã nâng lên thành Ngày Thơ Việt Nam, được tiến hành trong cả nước, được Chính phủ công nhận từ 17 năm nay. Và cũng chính Quảng Ninh lại là nơi được chọn để tổ chức Liên hoan Thơ quốc tế lần thứ nhất vào năm 2012. Bởi vậy, nhà thơ Hữu Thỉnh khẳng định: “Chúng tôi có thể nói rằng, Ngày Thơ Việt Nam được tổ chức tại Quảng Ninh năm nay một lần nữa là hình ảnh thu nhỏ ngày hội thơ ca của thế giới”.

Mục đích của Liên hoan Thơ quốc tế là nối cây cầu văn học để giao lưu văn học Việt Nam với văn học thế giới và khu vực. Trước mắt là đưa văn học, giới thiệu đất nước, con người Việt Nam ra thế giới thông qua con đường văn học và thiết lập một cây cầu hữu nghị giữa các nền văn học khác nhau. Các nhà thơ và công chúng yêu thơ Quảng Ninh đã có dịp tiếp xúc với các nhà thơ nước ngoài và thơ ca đương đại quốc tế, bắt nhịp được sự vận động của văn học nước ngoài. Thông qua những hoạt động này, nhiều tác phẩm văn học của Quảng Ninh sẽ dễ tiếp cận hơn với bạn đọc nước ngoài nhờ quá trình dịch thuật. Nhà thơ Trần Nhuận Minh đã có một tập thơ được dịch sang tiếng Trung Quốc và đang được giới thiệu tại Đài Loan. Tiểu thuyết “Bến không chồng” của nhà văn Dương Hướng đã được dịch sang tiếng Đức. Tới đây, nhà văn Dương Hướng sẽ sang Cộng hòa Liên bang Đức để giao lưu với công chúng yêu văn chương. Trước đó, tiểu thuyết “Bến không chồng” của ông đã được dịch sang tiếng Anh, tiếng Pháp và quảng bá ở nhiều nước trên thế giới.

Đoàn Nghệ thuật Quảng Ninh giới thiệu hát xẩm đến đại biểu quốc tế tại Liên hoan Thơ quốc tế lần thứ III và Ngày Thơ Việt Nam lần thứ XVII.

Không chỉ dừng lại là cây cầu thơ ca, sự kiện này còn là cây cầu văn hóa. Đúng như nhận định của đồng chí Vũ Thị Thu Thủy, Phó Chủ tịch UBND tỉnh, tại buổi tiếp xúc với đoàn đại biểu dự Hội nghị quốc tế quảng bá văn học Việt Nam lần thứ IV, Liên hoan Thơ quốc tế lần thứ III và Ngày Thơ Việt Nam lần thứ XVII: Trong những năm qua, Quảng Ninh đã luôn nhận được những tình cảm tốt đẹp của các nhà văn, nhà thơ, dịch giả trong nước và quốc tế. Bởi vậy, các sự kiện của Liên hoan Thơ quốc tế lần này là dịp để những nhà văn, nhà thơ quốc tế tìm hiểu thêm về vùng đất và con người Quảng Ninh; cơ hội để Quảng Ninh giới thiệu đến bạn bè bề dày văn hóa với hơn 600 di tích và danh thắng, với Di sản kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long và truyền thống “Kỷ luật và Đồng tâm” của những người thợ mỏ.

Nhà thơ Phan Thị Thanh Nhàn, hội viên Hội Nhà văn Việt Nam, cũng nhìn nhận: Quảng Ninh đã tạo điều kiện để tổ chức nhiều hoạt động văn học mang tầm quốc gia, quốc tế. Nhờ đó, nhà văn chúng tôi có điều kiện hiểu hơn về mảnh đất và con người Quảng Ninh, có thêm nhiều cảm hứng sáng tác. Đồng thời, Quảng Ninh cũng đã bắc những cây cầu giao lưu thơ ca, giao lưu văn hóa để chúng tôi xích lại gần nhau hơn.

Nhà văn Trần Tâm (người ngồi giữa) của Quảng Ninh và các nhà thơ, dịch giả nước ngoài.

Ngày Thơ Việt Nam ở Quảng Ninh năm nay có sự kết hợp hài hòa 2 yếu tố dân tộc và nhân loại. Đó là sự tham gia của gần 200 nhà thơ, nhà văn, các dịch giả văn học Việt Nam nổi tiếng từ 46 quốc gia và vùng lãnh thổ đã đến tham dự Hội nghị quảng bá văn học Việt Nam lần thứ IV và Liên hoan Thơ quốc tế lần thứ III. Các nhà thơ không chỉ mang thơ ca đến Quảng Ninh, mà còn đem đến những nét văn hóa độc đáo của quốc gia họ, tạo ra sự phong phú đa sắc màu của các hoạt động giao lưu.

Ở chiều ngược lại, Quảng Ninh đã giới thiệu đến bạn bè quốc tế những giá trị độc đáo của Di sản - kỳ quan thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, một số nét chấm phá về văn học Quảng Ninh, hát xẩm, hát múa cấp sắc của người Dao, hát chèo đường trên Vịnh Hạ Long, hát chầu văn, trống hội, áo dài và nón lá của Việt Nam. Nhà thơ, nhà báo, dịch giả Gjike Marna đến từ Hoa Kỳ, cho biết: "Tôi đã có dịp tiếp xúc và dịch nhiều tác phẩm văn học Việt Nam để giới thiệu với bạn đọc quốc tế. Lần này đến Hạ Long, tôi không chỉ say mê cảnh sắc, yêu mến con người nơi đây, mà còn nhận ra văn học Quảng Ninh cũng có nhiều nét đặc sắc và nhiều tác giả tiêu biểu. Trong thời gian tới, tôi sẽ quay lại nơi đây và biết đâu sẽ có được một công trình văn học dịch về vùng đất này".

Phạm Học[links()]