Đồng ý khai quật khảo cổ chùa Ba Bậc, Hồ Thiên (Đông Triều)

Vừa qua, Bộ VH,TT&DL đã ra các quyết định số 1805, 1806 ngày 17/5/2018, về việc khai quật khảo cổ di tích chùa Hồ Thiên, chùa Ba Bậc là các di tích nằm trong quần thể di sản nhà Trần tại Đông Triều.

Chùa Hồ Thiên được thiền sư Pháp Loa, tổ thứ hai của Thiền phái Trúc Lâm cho xây dựng vào thời Trần, để làm nơi tiếp tục tu học của các vị sư tăng sau khi hoàn thành xuất sắc khóa học tại Quỳnh Lâm viện. Tại đây, thiền sư Pháp Loa cũng đã cho xây dựng một tòa bảo tháp. Dưới thời Lê Trung Hưng, triều đình nhà Lê đã cho trùng tu chùa trên quy mô lớn…

Ba Bậc là một di tích kiến trúc chùa tháp được xây dựng từ thời Trần, tồn tại cho đến thời Lê Trung Hưng và có quan hệ chặt chẽ với các di tích Hồ Thiên và Ngọa Vân. Trải qua thời gian, chùa Hồ Thiên và Ba Bậc nay chỉ còn là phế tích với các dấu tích nền móng, chân tảng, vật liệu kiến trúc, tháp, đồ gốm… còn sót lại.

Chân kê cột bằng đá với hoa văn cánh sen đặc trưng thời Trần tại di tích chùa Hồ Thiên. Ảnh: Trần Minh

Vì vậy, việc khai quật khảo cổ lần này nhằm làm rõ quy mô, cấu trúc các kiến trúc chùa, tháp ở Hồ Thiên, Ba Bậc cũng như diễn biến của di tích qua các giai đoạn lịch sử. Với di tích Ba Bậc còn nhằm làm rõ thêm tính chất cũng như mối quan hệ của Ba Bậc với các di tích Hồ Thiên, Ngọa Vân, nhằm cung cấp luận cứ khoa học cho việc lập dự án trùng tu, tôn tạo và phát huy giá trị các di tích Ba Bậc, Hồ Thiên.

Theo các quyết định kể trên, thời gian khai quật di tích chùa Hồ Thiên (thôn Phú Ninh, xã Bình Khê) kéo dài từ ngày 25/5 đến 25/9/2018 trên diện tích 600m²; chùa Ba Bậc (thôn Tây Sơn, xã Bình Khê) khai quật từ ngày 25/5 đến 25/11/2018 trên diện tích 800m². Việc khai quật cả 2 di tích đều do Trường Đại học KHXH&NV (Đại học Quốc gia Hà Nội) phối hợp với Bảo tàng Quảng Ninh triển khai thực hiện.

Trong thời gian khai quật, các cơ quan chức năng có trách nhiệm bảo vệ địa tầng của di tích; tuyên truyền cho nhân dân về bảo vệ di sản văn hóa ở địa phương. Bảo tàng Quảng Ninh, Sở VH - TT có trách nhiệm giữ gìn, bảo vệ và báo cáo Bộ VH,TT&DL về phương án bảo vệ, phát huy giá trị những hiện vật thu được trong quá trình khai quật.

Phan Hằng