Những bức ảnh quý về Chủ tịch Hồ Chí Minh

Ông Nguyễn Cảnh Loan, đại tá, nguyên Trưởng phòng Tổng hợp, Công an tỉnh, hiện đang sở hữu bộ sưu tập ảnh về Chủ tịch Hồ Chí Minh với Quảng Ninh. Trong số này, có những bức ảnh chưa từng được công bố trên các phương tiện thông tin đại chúng.

Bác Hồ và đồng chí Nguyễn Tuân, Bí thư Khu ủy Hồng Quảng.

Trong bộ sưu tập này có hai bức ảnh do Bác Hồ tự chụp bằng chế độ automatic (cài đặt tự động) với đồng chí Nguyễn Tuân, Bí thư Khu ủy Hồng Quảng và đồng chí Phạm Hoành, Phó Chủ tịch Ủy ban Hành chính Khu Hồng Quảng, vào năm 1957. Ông Cảnh Loan cho biết, năm 1957, Bác Hồ về nói chuyện với nhân dân thị xã Hòn Gai, thăm Vịnh Hạ Long, lãnh đạo Khu Hồng Quảng đã đến gặp Bác. Vào thời điểm đó, cả đoàn Quảng Ninh ai cũng muốn có ảnh lưu niệm với Bác. Khổ nỗi máy ảnh thì có nhưng không ai biết chụp. Vậy là Bác đã sử dụng chiếc máy ảnh đó để cài chế độ tự động chụp rồi ngồi vào cùng với lãnh đạo Khu Hồng Quảng.

Chuyện này ông Loan không trực tiếp chứng kiến nhưng được nghe ông Nguyễn Minh, Phó trưởng Ty Công an Khu Hồng Quảng, sau là Trưởng Ty Công an Quảng Ninh, người đã có mặt ở buổi tiếp xúc đó kể lại. Ông Loan cho rằng, chuyện Bác Hồ chụp ảnh bằng chế độ tự động thì không có gì là lạ, bởi trong những năm bôn ba tìm đường cứu nước, Người đã có thời gian làm nghề thợ ảnh ở Pháp. Đối với hai bức ảnh này, Bác Hồ sắp xếp chỗ ngồi sẵn, đặt máy rồi trở lại ngồi cạnh lần lượt từng nhân vật. Hai bức ảnh đen trắng này khá bền trước thời gian, màu sắc đường nét còn rất rõ ràng.

Bác Hồ và đồng chí Phạm Hoành, Phó Chủ tịch Uỷ ban Hành chính Khu Hồng Quảng.

Một số bức ảnh khác theo ông Loan cũng rất có giá trị và ít thấy là ảnh chụp dịp Bác Hồ về thăm TX Móng Cái, tỉnh Hải Ninh, ngày 19 và 20/2/1960. Nhân dịp này, Người đã đến thăm Trường Cấp I, II Móng Cái, thăm một nhà trẻ ở Đông Hưng (Quảng Tây, Trung Quốc), thăm Hợp tác xã Xoáy Nguồn, trại trồng cây Đoan Tĩnh, Xí nghiệp Gốm sứ Móng Cái, lò gốm Dụ Phong. Tại lò gốm Dụ Phong, Bác đã cầm bút vẽ hoa văn trên một chiếc bát còn đang là sản phẩm mộc. Đây là bức ảnh màu, hiện đã hơi phai.

Ông Nguyễn Cảnh Loan giữ gìn bộ ảnh Bác Hồ với Quảng Ninh rất cẩn thận.

Bác Hồ vẽ hoa văn trên bát sứ.

Một bức ảnh quý nữa là ảnh Bác dạy chữ Quốc ngữ cho học sinh người Hoa ở Quảng Ninh vào ngày 20/2/1960. Cũng trong chuyến đi này, có bức ảnh Bác Hồ chụp chung với một thiếu nhi ở Móng Cái. Sau khi ông Loan in sách có ảnh đó mang tặng một ông cụ ở Móng Cái, ông nhận ra đó là con gái mình. Hiện cô thiếu nhi năm ấy làm bác sĩ ở TP Hồ Chí Minh và đã nghỉ hưu. Ông Loan cho biết, quá trình sưu tầm ảnh Bác Hồ cũng có nhiều kỉ niệm. Qua những bức ảnh sưu tầm được, ông Loan biết thêm những câu chuyện xúc động về Bác, tìm lại những nhân vật trong ảnh để chứng kiến sự trưởng thành của họ từ khi gặp Bác, làm theo lời căn dặn của Người.

Bác Hồ dạy chữ Quốc ngữ cho đồng bào dân tộc Hoa, tỉnh Hải Ninh. Ảnh tư liệu của ông Nguyễn Cảnh Loan.

Ngoài những bức ảnh kể trên, ông Nguyễn Cảnh Loan còn sở hữu nhiều bức ảnh khác chụp Bác Hồ tại Hồng Quảng, Hải Ninh và Quảng Ninh sau này. Ông đã sưu tầm được 135 bức. Có bức ảnh chân dung Bác Hồ được Bác đồng ý để Khu Hồng Quảng tặng 1.825 bức cho giáo viên bổ túc văn hóa có thành tích xuất sắc. Ông Loan cho hay: Thời gian chụp của những tấm ảnh này từ năm 1946 đến năm 1969, khi Bác qua đời. Theo ông Loan, trước năm 1946, chưa có một bức ảnh nào của Bác Hồ với Vùng mỏ Quảng Ninh cả.

Hiện nay, bộ ảnh này đã được Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy lựa chọn in thành sách và ảnh được sắp xếp theo thứ tự thời gian. Cuốn sách thể hiện sự tri ân tình cảm bao la của Bác Hồ dành cho Quảng Ninh và là tài liệu quý giáo dục truyền thống cho giới trẻ.

Phạm Học[links()]