"Chém vía"

Kỳ nghỉ lễ Quốc khánh 2/9 vừa qua, gia đình tôi ở Hạ Long nên có nhiều bạn bè, họ hàng ở các tỉnh, thành đi du lịch đến chơi. Thăm thú ở Hạ Long, ai cũng trầm trồ vì sự phát triển vượt bậc của thành phố, hài lòng vì thái độ tiếp đón niềm nở, chu đáo của các nhà hàng, dịch vụ.

Trong khi mấy anh chị em sôi nổi chuyện trò, chị Hương kể câu chuyện khiến chị đến giờ vẫn còn cảm giác “sợ run người”. Vốn mê hải sản, nên từ 5 giờ sáng, mấy chị em đi chợ cá sớm, gần chợ Hạ Long I, vừa để khám phá, vừa muốn mua đồ về làm quà. Dạo chợ một vòng, chị hoa cả mắt vì quá nhiều tôm, cá, mực, hàu, hà... Dừng chân trước một hàng bán cá vược, chị hỏi giá, người bán hàng nói 200.000 đồng/kg. Nhẩm tính, chị thấy giá cao hơn nhiều so với giá chị đã hỏi hôm trước, vậy là chị nói “cảm ơn” rồi đi tiếp.

Chợ các sớm Hạ Long (Ảnh minh họa).

Tưởng thế là xong, ai dè người bán hàng gọi giật lại: “Này, hỏi giá xong sao lại đi luôn?” Chị ngỡ ngàng không hiểu chuyện gì. “Trả giá đi, trả cho em một câu rồi đi. Ai lại hỏi rồi bỏ đi như thế...” - người bán hàng vẫn tiếp tục. Chị lúng túng không biết làm thế nào, sợ trả thấp thì người ta mắng, trả cao nhỡ người bán hàng đồng ý, lúc ấy không mua nữa có khi còn rắc rối hơn. Thế là chị đành trả một câu “150.000 đồng/kg”. “May quá, người bán không đồng ý. Nhưng sau khi chị trả giá, chị bán cá cầm con dao khua khua, chém chém vào chậu cá, làm chị sợ hết cả hồn...” – chị Hương kể lại.

Nghe câu chuyện, chúng tôi đều cười, rồi giải thích cho chị Hương biết “phong tục” của mấy chị bán hàng, nhất là bán cá, tôm ở chợ. Nhiều người sợ “vía” của khách “nặng”, hỏi giá rồi không mua sẽ không bán được hàng hoặc không đắt khách nên nằng nặc đòi khách phải trả giá 1, 2 câu rồi mới cho đi. Không chỉ trước mặt khách, mà trong thời gian bán, cứ cảm thấy thưa vắng khách, có chiều hướng ế ẩm là một số người lấy dao chém bâng quơ vào không khí, hoặc đốt giấy, lấy bật lửa huơ huơ quanh hàng hóa để “đuổi vía”. Điều này khá quen thuộc với những người đã quen chợ, còn với du khách gặp lần đầu chắc chắn không tránh khỏi ngạc nhiên.

Không chỉ ở chợ cá, một số tiểu thương ở các chợ trên địa bàn TP Hạ Long vẫn giữ nếp nghĩ, thói quen bán hàng này. Thiết nghĩ, khi mua bán, quan trọng là ở việc “thuận mua, vừa bán”. Để cả người mua, người bán đều hài lòng, người bán hàng cần niêm yết giá các mặt hàng để người mua biết, cân nhắc trước khi mua. Mua bán, trao đổi hàng hóa cũng là một “nghệ thuật”, người bán hàng khéo léo, chiều khách thì vừa bán được hàng, vừa để lại ấn tượng cho người mua, lại không phải lo chuyện “phải vía”, “chém vía”...

Hoàng Nhi