Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội: Chuyển biến tích cực ở Cẩm Phả

“Bức tranh” sáng

Thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, năm 2013 TP Cẩm Phả đã ban hành nhiều quyết định, hướng dẫn và tổ chức thực hiện; phối hợp phát động hưởng ứng cuộc vận động thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang và lễ hội trên địa bàn; triển khai ký 12 điều cam kết tới các đoàn thể, tổ chức xã hội và các phường, xã. Thành phố giao Phòng VH-TT phối hợp với Phòng Tư pháp hướng dẫn các phường, xã, khu, thôn thể thức, trình tự xây dựng quy định và quy ước thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội. Ðến nay 16/16 phường, xã đã xây dựng quy định; 178/178 khu phố, thôn đã xây dựng quy ước. Ðến nay qua 3 năm tổ chức triển khai, nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội ngày càng được đông đảo người dân đón nhận và hưởng ứng. Tỷ lệ các đám cưới, đám tang và lễ hội thực hiện nếp sống văn minh năm sau cao hơn năm trước; riêng 6 tháng đầu năm nay, có 94,4% số đám cưới, 89,3% số đám tang thực hiện nếp sống văn minh. Các lễ hội đều đảm bảo thực hiện nghiêm các quy định của Nhà nước. 100% các phòng, ban, cơ quan, đơn vị, phường, xã trên địa bàn đã tổ chức các ngày kỷ niệm theo đúng quy định.

Lễ rước Ðức Ông tại Lễ hội đền Cửa Ông (TP Cẩm Phả) năm 2016.

Dễ nhận thấy nhất là các đám cưới trên địa bàn hiện đã có sự đổi thay rõ rệt về các nghi lễ truyền thống, như dạm ngõ, ăn hỏi, xin cưới hình thức gọn nhẹ hơn, thậm chí tổ chức gộp làm một. Các lễ vật trong đám cưới được sắp xếp gọn gàng, tiết kiệm hơn, tránh phô trương, lãng phí. Nhiều đám cưới chỉ tổ chức liên hoan ăn mặn trong phạm vi họ tộc, bạn hữu thân thiết của gia đình, còn lại là tiệc trà. Trang phục lễ cưới thể hiện bản sắc của các dân tộc, trong đó áo dài truyền thống vẫn được gìn giữ, phát huy. Việc tang đã hạn chế được những thủ tục mê tín dị đoan và nghi thức rườm rà không cần thiết, nhiều hộ không tổ chức ma chay kéo dài quá 48 giờ theo quy định. Việc ăn uống trong đám tang được giản tiện, các nghi thức như cúng 3 ngày, 100 ngày, giỗ đầu, cải táng chỉ thực hiện trong nội bộ gia đình, dòng họ...

Hoạt động tổ chức lễ hội hàng năm được thực hiện theo nếp sống văn minh. Một số lễ hội có điều kiện mở rộng quy mô, kết hợp biểu diễn văn hóa văn nghệ, tổ chức các trò chơi dân gian nhân lễ hội đình làng và các ngày lễ, tết của đất nước, địa phương. Lễ đón nhận đơn vị văn hóa, ngày thành lập, ngày truyền thống được tổ chức với tinh thần tiết kiệm; phát động các phong trào, những công trình mang ý nghĩa thiết thực để tuyên truyền tới người dân.

Cách nào nhân rộng mô hình?

Bên cạnh kết quả đạt được, việc thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội trên địa bàn thành phố vẫn còn tồn tại một số hạn chế, nhất là trong công tác tuyên truyền chưa được thường xuyên; còn có tình trạng ký cam kết nhưng không thực hiện. Công tác giám sát, kiểm tra chưa được quan tâm đúng mức, các địa phương, đơn vị chưa tổ chức chương trình kiểm tra, giám sát chuyên đề về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, hầu hết mới chỉ dừng ở lồng ghép với các chương trình giám sát chuyên môn... Do đó hiện vẫn còn tình trạng một số đám cưới lấn chiếm vỉa hè, lòng đường để ô tô, xe máy ảnh hưởng đến an toàn giao thông; tổ chức nhạc sống và hát karaoke với âm thanh lớn, gây ồn ào ảnh hưởng đến khu dân cư. Các đám tang vẫn rải tiền vàng trên đường gây mất vệ sinh môi trường và mỹ quan đô thị; sử dụng những bản nhạc không phù hợp với việc tổ chức tang lễ và phong tục tập quán.

Ông Trần Mạnh Hà, Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ thành phố, cho biết: Ðể nhân rộng thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, việc tang, lễ hội, thành phố tiếp tục triển khai thực hiện tốt việc xây dựng hương ước, quy ước làng văn hóa; bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa truyền thống. Cùng với đó là từng bước nâng cao chất lượng các phong trào, các cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, toàn dân học tập, xây dựng xã hội học tập; “Gia đình văn hóa”, “Khu dân cư tiên tiến”... MTTQ thành phố chủ trì huy động các tổ chức đoàn thể chính trị - xã hội cùng tổ chức tuyên truyền, triển khai việc ký cam kết đến từng hộ dân, khu phố và cấp phường, xã. Trong quý IV-2016 chỉ đạo các cơ sở tiến hành sơ kết 3 năm thực hiện cuộc vận động “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”, gắn với tổ chức Ngày hội Ðại đoàn kết toàn dân tộc...

Hoàng Anh[links()]