Cấm là cần thiết

Theo thông báo số 554/TB-UBND ngày 14/9/2018 của UBND thành phố Hạ Long, kể từ 1/10/2018, tất cả các tổ chức, cá nhân không được khai thác thuỷ sản dưới mọi hình thức tại các điểm tổ chức cho khách tham quan du lịch, hang động, bãi tắm, luồng đường thuỷ, tuyến du lịch và các khu vực được cấp có thẩm quyền quy hoạch bảo tồn hệ sinh thái trên Vịnh Hạ Long.

Đồng thời, không được thực hiện các hoạt động khai thác thuỷ sản tại khu vực Di sản Thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long (trừ nghề câu, lặn giải trí, sử dụng ngư cụ truyền thống phục vụ du lịch trải nghiệm được cơ quan có thẩm quyền cho phép).

Thông báo cũng nêu rõ, kể từ sau 1/10/2018, nếu tổ chức, cá nhân nào không chấp hành sẽ bị xử lý nghiêm theo quy định, kể cả áp dụng biện pháp tịch thu, tiêu huỷ đối với các phương tiện, ngư cụ, công cụ sử dụng để khai thác tại các khu vực nêu trên.

Bảo vệ nguồn lợi thuỷ sản, bảo vệ đa dạng sinh thái Vịnh Hạ Long chính là bảo vệ sinh kế cho ngư dân. Ảnh: Trần Minh

Trước đó, UBND thành phố Hạ Long đã giao các phòng, ban chức năng của thành phố tuyên truyền, quán triệt và gửi thông báo đến các tổ chức, cá nhân hoạt động khai thác thuỷ sản trên Vịnh Hạ Long; đề nghị các sở, ngành, địa phương liên quan quan tâm, phối hợp thực hiện.

Vịnh Hạ Long, bên cạnh giá trị ngoại hạng về cảnh quan, địa chất, địa mạo đã được UNESCo công nhận là Di sản thiên nhiên thế giới thì kỳ quan này còn có những giá trị rất lớn về đa dạng sinh học, lịch sử, văn hoá, là mái nhà chung của rất nhiều loài sinh vật có giá trị cao. Các nhà khoa học đã thống kê Vịnh Hạ Long có 844 loài sinh vật biển thuộc 86 giống, 57 họ. Trong đó, cá biển có 109 loài, động vật đáy 219 loài, động vật phù du 56 loài, thực vật phù du 177 loài, san hô cứng 136 loài, san hô mềm và sừng 41 loài…

Trong nhiều năm qua, thuỷ sản ở Vịnh Hạ Long đã bị khai thác bằng nhiều hình thức, trong đó có những hình thức tận diệt như sử dụng lưới rê, lưới vét, giã cào, lồng bát quái, xung điện, thậm chí đánh mìn… Đối tượng khai thác có cả ngư dân Quảng Ninh và các tỉnh, thành trong nước. Việc sử dụng các hình thức khai thác, đánh bắt tận diệt với mật độ dày, diễn ra liên tục từ nhiều năm khiến cho nguồn lợi thuỷ sản ở Vịnh Hạ Long bị suy kiệt nghiêm trọng.

Chúng ta đều biết, các loài thuỷ sản ăn theo chuỗi, cá con, nhuyễn thể ăn động thực vật phù du, cá lớn lại ăn cá bé. Việc sử dụng các ngư cụ khai thác trái phép như giã cào, lưới vét, xung điện… không chỉ triệt tiêu hệ sinh thái động, thực vật dưới đáy mà còn diệt luôn trứng, ấu trùng của các loài sinh vật, từ đó dẫn đến ảnh hưởng cả một chuỗi thức ăn – sự tồn vong của nhiều loài.

Thời gian qua, Ban Quản lý Vịnh Hạ Long đã cấm khai thác thuỷ sản ở một số khu vực để bảo tồn san hô như hồ Ba Hầm, áng Mê Cung. Sau một thời gian cấm, các rạn san hô đã có dấu hiệu phục hồi, kéo theo sự sinh sôi của các loài cá. Đó là tín hiệu đáng mừng và chứng minh, nếu được bảo tồn, khai thác một cách hợp lý, thuỷ sản Vịnh Hạ Long sẽ phát triển cân bằng. Chưa cần nói toàn bộ khu vực Vịnh Hạ Long, Bái Tử Long mà chỉ 434km2 khu bảo vệ tuyệt đối Di sản Thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long, việc cấm khai thác thuỷ sản được quản lý nghiêm ngặt cũng sẽ mang lại hiệu quả rất lớn. Nơi đây sẽ là “vườn ươm” cho cả vùng Hạ Long – Bái Tử Long.

Nghiêm cấm đánh bắt thuỷ sản tại các khu vực như thông báo 554 của TP Hạ Long là vô cùng cần thiết, cho dù lẽ ra nó cần được thực thi sớm hơn nhưng muộn còn hơn không. Việc nghiêm cấm trên chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến nhiều ngư dân, tổ chức, cá nhân bởi lâu nay họ chỉ quen đánh bắt kiểu chụp giật, huỷ diệt, cốt số lượng nhưng vì tính cấp thiết phải bảo vệ đa dạng sinh học Vịnh Hạ Long, vì chính kế sinh nhai bền vững cho ngư dân đây là là việc làm cần thiết, cấp bách. Nghiêm cấm – do vậy mục đích chính là để bảo vệ và phát triển bền vững nguồn lợi thuỷ sản Hạ Long mà thôi.

Thời gian qua, các ngành, địa phương liên quan đã quyết liệt xử lý các hình thức đánh bắt thuỷ sản tận diệt trên Vịnh Hạ Long, Vịnh Bái Tử Long. TP Hạ Long cũng đã xử lý nghiêm như tịch thu thuyền, mủng của những người neo bám tàu du lịch, ảnh hưởng đến hình ảnh du lịch Hạ Long. Hy vọng rằng, việc nghiêm cấm các hoạt động khai thác thuỷ sản tại khu vực Di sản Thiên nhiên thế giới Vịnh Hạ Long sẽ được thực thi nghiêm, mang lại hiệu quả bền vững, lâu dài.

Đại Dương