Nhà đầu tư chiến lược và mô hình "lãnh đạo công - quản trị tư" ở Đặc khu

Quảng Ninh có gì trước ngày thành lập Đặc khu Vân Đồn? Câu hỏi dư luận đã đặt ra trước khi Kỳ họp thứ 5 của Quốc hội diễn ra để nghe báo cáo dự thảo Dự án Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt và tỉnh Quảng Ninh trình Thủ tướng Chính phủ Đề án Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn.

Tính từ năm 2012 khi tỉnh Quảng Ninh lần đầu tiên đưa ý tưởng xây dựng Khu Kinh tế đặc biệt Vân Đồn, đến nay, Bộ Chính trị, Quốc hội, Chính phủ đã có các chủ trương rất cụ thể về  việc thành lập 3 đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt tại Vân Đồn (Quảng Ninh), Bắc Vân Phong (Khánh Hòa), Phú Quốc (Kiên Giang). Cũng trong khoảng thời gian 5 năm qua, tỉnh Quảng Ninh đã rất công phu trong xây dựng đề án, lấy ý kiến các chuyên gia, các nhà khoa học, nhân dân trên địa bàn. Tham khảo kinh nghiệm xây dựng đặc khu ở các nước trên thế giới với trên 50 cuộc hội nghị, hội thảo được thực hiện, hàng ngàn ý kiến đóng góp cho đề án Đặc khu Vân Đồn. Trong đó việc thu hút nhà đầu tư chiến lược để đảm bảo sự thành công của đặc khu đã được tính toán rất kỹ lưỡng.

Thảo luận về dự thảo Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt, các chuyên gia cho rằng cần đánh giá khả năng tham gia của các nhà đầu tư chiến lược tại đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt và có các tiêu chí về nhà đầu tư chiến lược để bảo đảm tính toàn diện. Bởi việc xác định tiêu chí và lựa chọn đúng đắn nhà đầu tư chiến lược sẽ tạo ra thế mạnh, tính lan tỏa và quyết định sự thành công của mỗi đặc khu. Trong Đề án xây dựng Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt Vân Đồn, tỉnh Quảng Ninh đã đề xuất phương án bộ máy chính quyền đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt có sự tham gia của lĩnh vực tư nhân (nhà đầu tư chiến lược) theo mô hình “lãnh đạo công - quản trị tư”. Bởi họ được xác định là những nhà đầu tư gắn bó lâu dài, sẽ “ăn đời ở kiếp” với đặc khu. Việc quản trị, điều hành ở đặc khu theo mô hình quản trị doanh nghiệp sẽ tạo sức bật hoàn toàn mới cho một đơn vị hành chính - kinh tế.

Trong sự chuẩn bị dài hơi, kỹ lưỡng, thận trọng 5 năm qua, Quảng Ninh đã lựa chọn được Tập đoàn SunGroup là nhà đầu tư chiến lược tại Vân Đồn. Lựa chọn này đã được Thủ tướng Chính phủ đồng tình, ủng hộ cao. Có thể khẳng định chính nhờ xác định, lựa chọn được nhà đầu tư chiến lược này nên Quảng Ninh đã có được cảng hàng không quốc tế đầu tiên do tư nhân đầu tư xây dựng và cũng từ đây hút được dòng vốn đầu tư hơn 36.000 tỷ đồng vào Vân Đồn chỉ trong 3 năm (2015 - 2017). Những câu hỏi mà các nhà đầu tư tầm cỡ thế giới đặt ra đối với một đặc khu kinh tế đang dần được giải đáp. Đó là, quy hoạch Vân Đồn đã được Thủ tướng đồng ý cho thuê tư vấn nước ngoài lập, hạ tầng giao thông kết nối (đường cao tốc - sân bay - bến cảng) chuẩn bị hoàn thành, dự thảo Luật Đơn vị hành chính- kinh tế đặc biệt sẽ trình Quốc hội ngay trong Kỳ họp thứ 5 này, phương án tổ chức bộ máy với người đứng đầu là Trưởng Đặc khu với những quyền “đặc biệt” đã được xây dựng trình Thủ tướng xem xét quyết định.

Không khí thi công hối hả tại cảng hàng không quốc tế, những tuyến cao tốc nối cao tốc, khu phức hợp nghỉ dưỡng cao cấp có casino… trước ngày Vân Đồn là Đặc khu đã minh chứng cho khả năng thành công trong thu hút nhà đầu tư chiến lược. Tuy nhiên, những nhà đầu tư chiến lược có xuất hiện thêm không tại Đặc khu Vân Đồn lại phải đợi thể chế, bởi nhiều nhà đầu tư trong và ngoài nước đang chờ vào việc ban hành Luật để có căn cứ pháp lý thực hiện đầu tư, nhất là đối với nhà đầu tư chiến lược đi tiên phong, dũng cảm đầu tư một số dự án động lực, dự án hạ tầng giao thông tại Vân Đồn. Để giữ cơ hội thu hút đầu tư, niềm tin và quyết tâm của nhà đầu tư, nhất là nhà đầu tư chiến lược và nhà đầu tư lớn, cả 3 địa phương được lựa chọn xây dựng đặc khu mong Quốc hội sớm thông qua, ban hành Luật Đơn vị hành chính - kinh tế đặc biệt.

Ngọc Lan