Trả giá

Những ngày cuối tháng 7 vừa qua, Quảng Ninh đã phải đối mặt với một cơn “đại hồng thuỷ” thực sự. Trên các phương tiện thông tin đại chúng và các trang mạng xã hội, tin tức về diễn biến và những thiệt hại nặng nề do các trận mưa lớn gây ra liên tục được cập nhật. Cả 14 huyện, thị xã, thành phố đều bị ảnh hưởng; đặc biệt ngay tại thành phố Hạ Long và Cẩm Phả, hai địa phương ở ngay sát bờ biển nhưng tình trạng ngập úng gây sạt lở đất, đá làm đổ nhà, chết người v.v.. lại nặng nề nhất. Đây là điều mà sau đợt thiên tai gây hậu quả nghiêm trọng vừa qua, thiết nghĩ cũng nên nhìn lại để có hướng khắc phục.

Chúng ta đều biết, những năm gần đây, tốc độ phát triển đô thị hoá ở Quảng Ninh diễn ra rất nhanh, đặc biệt là thành phố Hạ Long, thủ phủ của tỉnh. Và trong quá trình đô thị hoá ấy, bên cạnh những mặt tích cực làm thay đổi diện mạo của thành phố theo hướng đẹp lên, hiện đại hơn, thì cũng bộc lộ những hạn chế trong quy hoạch xây dựng. Dễ nhận thấy nhất đó là sự chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế của cơ sở hạ tầng, như hệ thống thoát nước và xử lý nước thải, đường sá, vỉa hè v.v.. Có thể nói mà không sợ quá là trong quá trình chỉnh trang đô thị, dường như thành phố vẫn đang thiên về “làm đẹp bề nổi” là những công trình xây trên mặt đất; thậm chí ngay các công trình “bề nổi” này cũng chỉ mới “ưu tiên phía trước” là những nhà mặt tiền, nhà bám mặt đường, còn phía sau những ngôi nhà cao tầng bám đường ấy, quy hoạch hệ thống thoát nước như thế nào, đường điện, đường cấp nước sinh hoạt v.v.. ra sao thì vẫn chưa được quan tâm đúng mức. Điều này nếu ai chịu khó đi sâu vào các ngõ ngách của những khu dân cư cũ hẳn sẽ nhận ra ngay. Các gia đình khi xây dựng nhà cao tầng thường đều “gạn” hết diện tích đất đến mức tối đa và kết quả là đường thoát nước chung chẳng còn lại bao nhiêu, có nơi chỉ là một cái ống nước nhỏ lách trong khe hẹp mà nếu xảy ra sự cố sẽ rất khó khắc phục. Ấy là chưa kể, vì muốn “làm đẹp bề nổi”, những cống thoát nước đều chỉ để những lỗ thoát nhỏ nên khi mưa lớn, chỉ cần một vật cản như quả dừa, quả bưởi v.v.. cũng có thể làm tắc nghẽn dòng chảy…

Đợt mưa lớn tại Quảng Ninh vừa qua là hiện tượng thời tiết bất thường mà bốn mươi năm qua mới xảy ra. Và chắc chắn các chuyên gia về thời tiết, khí hậu sẽ có nhiều chuyện để bàn về hiện tượng này. Nhưng cho dù là vì nguyên nhân nào thì vẫn không được phép coi nhẹ, vẫn phải lường trước để hạn chế thấp nhất thiệt hại có thể xảy ra. Nếu không, không chỉ chúng ta mà cả con cháu của chúng ta cũng sẽ phải trả giá…

Trung Luận