Điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo

UBND tỉnh vừa ban hành kế hoạch (số 5406/KH-UBND, ngày 29-9-2014) về việc điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo và hộ có thu nhập bình quân bằng 150% chuẩn nghèo năm 2014. Mục đích là để xác định, phân loại chính xác, đầy đủ số liệu hộ nghèo, hộ cận nghèo; lập danh sách, tạo cơ sở dữ liệu và thu thập các thông tin cơ bản về hộ nghèo, hộ cận nghèo theo từng khu dân cư, từng xã, phường, thị trấn. Thông qua đó giúp cấp uỷ và chính quyền các cấp đánh giá đúng thực trạng hộ nghèo, hộ cận nghèo của từng địa phương, từ đó có giải pháp đẩy mạnh phát triển kinh tế - xã hội, thực hiện chương trình giảm nghèo và các chính sách an sinh xã hội năm 2015 và những năm tiếp theo, góp phần cải thiện và nâng cao đời sống nhân dân…

Để đảm bảo cho việc điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo được chính xác, khách quan, khoa học việc tiến hành phải có sự lãnh đạo, chỉ đạo trực tiếp của cấp uỷ, chính quyền và sự vào cuộc của hệ thống chính trị ở địa phương, cơ sở; phải căn cứ theo tiêu chí của chuẩn hộ nghèo hiện hành; rà soát từ khu dân cư, trực tiếp đối với từng hộ gia đình; kế thừa các chỉ tiêu và kết quả đã sử dụng trong cuộc điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo năm 2013. Đặc biệt việc bình xét hộ nghèo, hộ cận nghèo phải đảm bảo chính xác, khách quan, khoa học, công khai, dân chủ, có sự tham gia của các cấp, các ngành, hội đoàn thể và của cộng đồng người dân nhằm xác định đúng đối tượng, không bị trùng lặp, sót, phản ánh đúng thực trạng đời sống của nhân dân. Kết thúc điều tra, rà soát từng thôn, khu dân cư, xã, phường, thị trấn phải xác định được chính xác số hộ nghèo; lập một danh sách duy nhất về hộ nghèo, hộ cận nghèo, hộ có thu nhập bình quân bằng 150% chuẩn nghèo để theo dõi, quản lý; các huyện, thị xã, thành phố phải xác định được tỷ lệ hộ nghèo, nguyên nhân nghèo của địa phương mình…

Những năm qua, cùng với việc đẩy mạnh phát triển kinh tế theo hướng bền vững, Quảng Ninh đã thực hiện có hiệu quả nhiều chính sách xã hội, trong đó nổi bật là công tác giảm nghèo, đảm bảo an sinh xã hội. Cụ thể, năm 2012 tỷ lệ hộ nghèo của toàn tỉnh là 3,52% thì đến hết năm 2013 giảm xuống còn 2,52% và mục tiêu trong năm 2014 này giảm tiếp 0,65% (theo chuẩn nghèo mới)…

Mặc dù đã có rất nhiều nỗ lực và đạt được những kết quả quan trọng trong công tác giảm nghèo, nhưng thực tế ở nhiều địa phương hiện nay đang tồn tại một nghịch lý, đó là nhiều hộ dân không muốn thoát nghèo, hoặc đã đạt các tiêu chí của hộ thoát nghèo nhưng vẫn muốn được công nhận là hộ nghèo để được hưởng các chính sách hỗ trợ của Nhà nước. Thực tế này là một khó khăn, trở ngại cho công tác điều tra, rà soát hộ nghèo, hộ cận nghèo hiện nay.

Vì vậy để thu được số liệu, kết quả chính xác về hộ nghèo, hộ cận nghèo, đòi hỏi công tác điều tra, rà soát của các địa phương phải thật cụ thể, khoa học, sâu sát từng hộ gia đình, khu dân cư. Đặc biệt cần khắc phục tình trạng nể nang, làm qua loa đại khái, hình thức trong việc bình xét, công nhận hộ nghèo, hộ cận nghèo. Đồng thời phải đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục để đông đảo người dân nhận thức được trách nhiệm của bản thân, gia đình, dòng họ trong việc vươn lên thoát nghèo, không thể cứ ỷ lại, trông chờ mãi vào sự hỗ trợ của Nhà nước…

Thanh Tùng