Tại Vịnh Hạ Long, Bác Hồ từng nói về chủ quyền biển đảo

Sau lần cùng đoàn công tác thăm huyện đảo Trường Sa, chúng tôi có viết nhiều bài báo phản ánh chuyến đi này. Song có một điều khiến chúng tôi băn khoăn, đó là tìm hiểu mãi mà vẫn chưa rõ lai lịch một câu nói của Bác Hồ.

Tại các đảo của Trường Sa, chúng tôi đều thấy đã ghi trang trọng lời Bác Hồ: “Ngày trước ta chỉ có đêm và rừng. Ngày nay ta có ngày, có trời, có biển. Bờ biển ta dài, tươi đẹp, ta phải biết giữ gìn lấy nó”. Khi tìm hiểu lai lịch câu nói này của Bác Hồ thì chỉ được biết, Bác Hồ nói câu này tại Quảng Ninh, khi Người thăm lực lượng Hải quân, ngày 15-3-1961. Bác Hồ nói câu trên trong hoàn cảnh nào, cụ thể nơi nào ở Quảng Ninh là điều chúng tôi luôn tìm hiểu.

Thật may mấy năm sau, chúng tôi được biết rõ lai lịch của câu nói trên của Bác Hồ qua bài báo “Ngày nay ta có ngày, có trời, có biển...” của tác giả Bùi Đình Nguyên, trên Báo Quân đội Nhân dân, số ra ngày 4-8-2009. Tác giả bài báo viết theo tư liệu lời kể của Đô đốc Giáp Văn Cương, nguyên Tư lệnh Quân chủng Hải quân.

Theo bài báo trên thì Bác Hồ nói câu nói đó khi vào thăm hang Đầu Gỗ (còn gọi là hang Dấu Gỗ), trên Vịnh Hạ Long:

“Tháng 3-1961, Bác Hồ đến thăm Bộ đội Hải quân lần thứ hai. Lần này đến, vấn đề Bác quan tâm nhiều là kết quả xây dựng lực lượng của hải quân, tình hình bảo vệ bờ biển và các hải đảo, nhất là các đảo xa. Sau khi nghe lãnh đạo đơn vị báo cáo, Bác căn dặn: Các chú phải tìm ra cách bảo vệ đảo sao cho phù hợp với điều kiện con người, địa hình bờ biển, hải đảo của ta, và vũ khí trang bị mình có.

Trong lần thăm này, Bác dành nhiều thời gian để nói chuyện với cán bộ lãnh đạo, chỉ huy Hải quân về trách nhiệm bảo vệ chủ quyền lãnh hải Việt Nam. Bác nói: Bờ biển của ta có vị trí chiến lược rất quan trọng cả trước mắt và lâu dài. Vì vậy nhiệm vụ của Hải quân ta rất nặng nề và cũng rất vẻ vang. Các chú đã đạt được những thành tích bước đầu, Bác khen, nhưng không được chủ quan thoả mãn, phải luôn cố gắng để tiến bộ nhiều hơn.

Đến khi ra Vịnh Hạ Long, lúc thuyền đưa Bác vào thăm hang Dấu Gỗ - chiến tích ngàn xưa của tướng quân Trần Hưng Đạo đã dùng nơi đây làm căn cứ hậu cần sản xuất cọc gỗ để cắm trên sông Bạch Đằng chống quân Nguyên - Mông xâm lược, Bác nói: “Ngày trước ta chỉ có đêm và rừng. Ngày nay ta có ngày, có trời, có biển. Bờ biển ta dài, tươi đẹp, ta phải biết giữ gìn lấy nó”.

Quảng Ninh thêm tự hào, trên Vịnh Hạ Long, Bác Hồ từng nói về chủ quyền biển đảo. Lời Người hôm ấy đã trở thành khẩu hiệu hành động của chúng ta!

Nguyên Đan