Tất cả chuyên mục
Thứ Sáu, 29/03/2024 15:22 (GMT +7)
Thực hiện Luật Giao thông đường thuỷ nội địa: Bộc lộ nhiều khó khăn, tồn tại
Thứ 4, 20/06/2012 | 22:07:13 [GMT +7] A A
Ngày 15-6-2004, Quốc hội đã ban hành Luật Giao thông đường thuỷ nội địa. Qua 7 năm đi vào thực hiện, đến nay, bức tranh giao thông thuỷ nội địa trên địa bàn tỉnh đã có thêm phần sáng sủa… Đây chính là yếu tố quan trọng để Quảng Ninh giảm đáng kể số vụ tai nạn giao thông đường thuỷ qua các năm.
Những gam màu sáng
Quảng Ninh có khoảng 30 sông lớn, nhỏ; trong đó, 26 sông nhỏ phân bố dọc theo bờ biển và 4 sông lớn gồm: nhánh sông Thái Bình đi qua địa phận Quảng Ninh dài 60km; sông KaLong, sông Tiên Yên, sông Chanh. Ngoài ra, Quảng Ninh còn có hệ thống luồng đường thuỷ nội địa (ĐTNĐ) trên biển, trải dài trên 200km. Thêm nữa, mạng lưới giao thông thuỷ nội địa trên địa bàn Quảng Ninh còn mang đặc thù riêng. Với trên 50% ĐTNĐ nằm trên biển, trải dài từ Quảng Yên đến Móng Cái nên luồng hàng hải và luồng ĐTNĐ đan xen nhau, nhiều đoạn trùng nhau… Những đặc điểm trên khiến cho hoạt động ĐTNĐ trên địa bàn tỉnh rất phức tạp. Đó còn chưa kể, đến các yếu tố khác như: hầu hết các tuyến, luồng khai thác tự nhiên chưa có đầu tư, nâng cấp theo nhu cầu vận tải; nhiều bến khách ngang sông tự phát chưa đủ điều kiện cấp phép; phương tiện phát triển nhanh trong đó, nhiều người điều khiển phương tiện chưa có chứng chỉ chuyên môn… Vì thế, có giai đoạn, Quảng Ninh “nổi tiếng” với những “chiếc tàu không số” do không thực hiện đăng ký, đăng kiểm; rồi số vụ tai nạn giao thông đường thuỷ xảy ra từ 5 - 6 vụ/năm… Nhưng đó là bức tranh giao thông thuỷ nội địa của hơn 7 năm về trước khi mà Luật Giao thông đường thuỷ nội địa chưa được ban hành. Còn giờ đây, bức tranh ấy đã được cải thiện đáng kể với nhiều tông màu sáng.
Tháng 5-2012, Ban ATGT tỉnh đã thành lập đoàn kiểm tra liên ngành kiểm tra các phương tiện vận tải khách trên các tuyến ĐTNĐ. Trong ảnh: Kiểm tra điều kiện đảm bảo ATGT đối với các phương tiện chở người làm việc trên biển của Công ty Kho vận Đá Bạc - Vinacomin. |
Đến nay, tổng số cảng, bến trên địa bàn tỉnh được cấp phép hoạt động là 106, tăng 97% so với năm 2005; trong đó Cục đường thuỷ nội địa cấp phép 56 cảng, bến; Sở GT - VT cấp phép 68 cảng, bến. Ngoài ra, còn có 13 bến khách ngang sông được các địa phương trong tỉnh cấp phép, quản lý theo quy định. Tỷ lệ phương tiện đăng ký đã tăng từ 40% (năm 2005) lên 87% (năm 2010). Đến hết năm 2011, đã có 5.595 phương tiện đăng ký. Đặc biệt, số vụ tai nạn giao thông đã giảm đáng kể. Nếu như trong 2 năm 2005-2006 thường 6 vụ/năm thì đến năm 2007, 2008, 2009 giảm còn 3 vụ/năm; năm 2010, 2011 giảm 1 vụ/năm. Từ đầu năm 2012 đến nay chưa xảy ra vụ tai nạn nào. |
Xác định Luật Giao thông đường thuỷ có ý nghĩa quan trọng trong việc quy hoạch, phát triển và đảm bảo trật tự ATGT đường thuỷ nội địa, tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng ra quân triển khai Luật đồng bộ từ quản lý luồng tuyến; cảng, bến đến quản lý phương tiện vận tải gồm đăng ký, đăng kiểm, kiểm tra, xử lý vi phạm trong đó, đặc biệt quan tâm đến phương tiện vận tải khách ĐTNĐ. Với vai trò là cơ quan chủ quản, ngay khi Luật có hiệu lực, Sở GT - VT đã chủ trì, phối hợp với các sở, ngành liên quan như: Công an tỉnh, Ban ATGT tỉnh, các địa phương tổ chức tuyên truyền Luật đến các tổ chức, cá nhân trên địa bàn, nhất là ở các khu vực có luồng, tuyến giao thông thuỷ nội địa; tiến hành thống kê, điều tra cơ bản, phân loại các phương tiện thuỷ nội địa tại địa phương… Đặc biệt, UBND tỉnh đã phân cấp cho các địa phương tổ chức đăng ký phương tiện thuỷ phù hợp với điều kiện của địa phương; phê duyệt quy hoạch tổng thể phát triển giao thông đến năm 2020 tầm nhìn 2030; quy hoạch tổng thể cảng, bến tập kết, tiêu thụ than. Hiện Sở GT - VT đang tiếp tục tham mưu cho UBND tỉnh phê duyệt quy hoạch chi tiết hệ thống luồng, cảng bến thuỷ nội địa trên địa bàn toàn tỉnh.
Theo báo cáo của Sở GT - VT, từ năm 2005 đến nay, lực lượng chức năng đã kiên quyết xử lý vi phạm 106.875 trường hợp; phạt trên 14 tỷ đồng. Công tác quản lý luồng, lạch được tăng cường đầu tư; trong đó, nhiều tuyến luồng đường thuỷ nội địa được công bố, đưa vào quản lý; lắp đặt hoàn chỉnh hệ thống báo hiệu, nạo vét nâng cấp luồng… Hiện toàn tỉnh có 42 tuyến với chiều dài 741,4km (tăng 20% số tuyến so với năm 2005). Công tác quy hoạch, cấp phép, quản lý hệ thống cảng, bến thuỷ nội địa từng bước đi vào nền nếp. Đặc biệt, sau khi triển khai Luật Giao thông đường thuỷ nội địa, rất nhiều phương tiện trước đây không được đăng ký do thiếu hồ sơ gốc đã được đăng ký; công tác đăng kiểm, an toàn kỹ thuật được triển khai nghiêm túc, có chất lượng. Riêng trạm đăng kiểm phương tiện thuỷ nội địa của Sở GT - VT đã bố trí đăng kiểm viên thường trực tại các địa phương để hướng dẫn, kiểm tra cấp giấy chứng nhận an toàn kỹ thuật và bảo vệ môi trường cho các phương tiện…
Và những khó khăn, tồn tại
Mặc dù đã có được những chuyển biến khá rõ nét trong công tác quản lý giao thông đường thuỷ nội địa, song nhiều ý kiến từ các cơ quan chức năng vẫn khẳng định, công tác quản lý cũng như bảo đảm ATGT đường thuỷ nội địa vẫn còn những tồn tại, khó khăn. Nguyên nhân là do, một số văn bản, hướng dẫn, quy định chưa phù hợp với thực tế ở Quảng Ninh; ý thức chấp hành Luật Giao thông thuỷ của các tổ chức, cá nhân tham gia hoạt động trên các luồng, tuyến chưa cao… Theo báo cáo của Sở GT - VT, hiện nay, trong hệ thống các phương tiện thuỷ nội địa, Quảng Ninh có khá nhiều phương tiện loại nhỏ không có động cơ, trọng tải toàn phần từ 5 đến 15 tấn; phương tiện có động cơ tổng công suất máy chính 15 mã lực hoặc có sức chở 5 người… Những loại phương tiện này chỉ hoạt động trong phạm vi hẹp, ven bờ, giá trị thấp, yêu cầu kỹ thuật không cao, không có thiết kế được duyệt, thời gian sử dụng ngắn. Vì vậy, việc đăng kiểm rất khó khăn. Hay như theo quy định mới tại Thông tư 21/2011/TT-BGTVT, trường hợp phương tiện bị mất giấy chứng nhận đăng ký thì chủ phương tiện chỉ cần làm đơn xin cấp lại (không cần xác minh) và chỉ sau 3 ngày, cơ quan đăng ký phải cấp lại đăng ký đã tạo kẽ hở cho nhiều chủ phương tiện có thêm giấy chứng nhận đăng ký sử dụng cho những phương tiện khác cùng loại hoặc mục đích khác trái pháp luật. Trong Thông tư 25/2010/TT-BGTVT cũng quy định, chủ cảng bến chỉ cần đủ hồ sơ thì sau 5 ngày, cơ quan có thẩm quyền phải cấp phép hoạt động. Trong thông tư này không quy định phải kiểm tra thực tế trước khi cấp phép. Vì thế rất khó để xác định điều kiện an toàn cảng, bến để cấp phép. Bên cạnh khó khăn này, công tác cấp phép, quản lý hoạt động cảng, bến tại Quảng Ninh còn bất cập khác là nhiều bến thuỷ nội địa thuộc phạm vi quản lý, cấp phép của Cục đường thuỷ nội địa nhưng do quy mô nhỏ nên chưa được Cục ĐTNĐ quan tâm cấp phép. Do đó, hiện còn tồn tại một số bến thuỷ nội địa hoạt động trái phép nhiều năm không quản lý.
Do đặc thù có nhiều đảo, nhà bè trên biển nên trong hệ thống phương tiện thuỷ nội địa ở Quảng Ninh hiện nay còn tồn tại một loại hình khá phổ biến là tàu công tác chở người đi làm việc trên biển. Các phương tiện chở khách tuyến cố định đi các đảo thường xuyên đón khách dọc tuyến tại những nơi không có bến, nhà bè… Trong khi đó, lại chưa có quy định cụ thể nào của nhà nước đối với loại phương tiện này nên rất khó khăn trong công tác quản lý, tìm kiếm, cứu nạn khi phương tiện gặp sự cố. Thêm nữa, hoạt động của tàu kinh doanh vận chuyển khách là loại hình đặc thù cũng rất cần có quy định riêng chứ không nên áp dụng quy định cứng đối với vận tải khách tuyến cố định hay hợp đồng…
Theo ý kiến của một đồng chí lãnh đạo Công an TP Cẩm Phả, đi vào triển khai thực tế mới thấy rõ được những khó khăn, tồn tại. Công tác quản lý, đảm bảo ATGT thuỷ nội địa so với giao thông đường bộ khó khăn và phức tạp hơn rất nhiều. Chỉ đơn cử như việc xử phạt và tạm giữ phương tiện. Những lỗi như: không phát hành, niêm yết vé hành khách, bỏ lịch chạy tàu theo biểu đồ đã đăng ký đối với các trường hợp kinh doanh vận tải tuyến cố định… hiện chưa có chế tài xử lý. Riêng với lỗi chở quá số người được phép chở thì mức phạt áp dụng theo giá vé hoặc theo % giá trị hợp đồng/mỗi hành khách. Nếu áp quy định này với những phương tiện hoạt động trên tuyến không phát hành vé theo tuyến cố định hoặc không có hợp đồng vận chuyển khách đối với phương tiện vận chuyển khách hợp đồng thì sao?. Còn vấn đề tạm giữ phương tiện, làm gì có bến, bãi. Nếu có tạm giữ, chúng tôi cũng chỉ biết gửi tạm vào bến, cảng nào đó. Không bão gió thì không sao, chẳng may bão, gió làm vỡ, hỏng tàu lấy gì mà đền cho dân?...
Để giải quyết những khó khăn, tồn tại nêu trên rất cần cơ quan quản lý nhà nước bổ sung, chỉnh sửa và thay đổi các văn bản quy phạm pháp luật trong lĩnh vực giao thông thuỷ cho phù hợp với điều kiện thực tế của từng địa phương.
Cẩm Nang
Để giữ vững kết quả công tác đảm bảo ATGT 6 tháng đầu năm, Ban ATGT tỉnh đã đề ra 4 nhiệm vụ trọng tâm trong thời gian tới. Đó là: UBND địa phương các cấp, các sở, ngành trên địa bàn tỉnh tập trung quan tâm chỉ đạo thực hiện quyết liệt, đồng bộ các nhiệm vụ, giải pháp nêu tại các nghị quyết của Chính phủ được cụ thể hoá bằng các văn bản chỉ đạo của Tỉnh uỷ, UBND tỉnh, đồng loạt tổ chức ra quân thực hiện Kế hoạch hành động “Năm ATGT” từ đầu tháng 1-2012, nhằm giảm TNGT trên 3 chỉ tiêu bình quân 20%; đẩy mạnh tuyên truyền, giáo dục phổ biến pháp luật về ATGT; tăng cường tuần tra, kiểm soát và xử lý vi phạm đảm bảo khép kín địa bàn, không có thời gian trống lực lượng, phối hợp chặt chẽ với các lực lượng chức năng trong việc tổ chức hướng dẫn giao thông tại các khu vực ùn tắc vào giờ cao điểm; nâng cao chất lượng công tác quản lý hạ tầng giao thông. Đề án “Khu dân cư văn hoá ATGT” do Uỷ ban MTTQ tỉnh phối hợp cùng Ban ATGT tỉnh tổ chức bắt đầu triển khai từ năm 2009. Đến nay đã có 15 khu dân cư ở 8 huyện, thị xã, thành phố (gồm: Đông Triều, Uông Bí, Hạ Long, Cẩm Phả, Tiên Yên, Đầm Hà, Hải Hà, Móng Cái) tham gia. Với việc đặc biệt chú trọng tới công tác tuyên truyền vận động nâng cao nhận thức của cộng đồng trong việc tham gia xây dựng mô hình, các địa phương có khu dân cư thực hiện thí điểm đề án đều đã tổ chức lễ phát động, tổ chức tuyên truyền về nội dung ATGT tại các khu dân cư thông qua các phương tiện truyền thanh, truyền hình của địa phương; thành lập các đội xung kích, tổ bảo vệ trật tự ATGT, triển khai xuống đường vận động nhân dân tự tháo dỡ và giải toả kịp thời việc lấn chiếm lòng đường, vỉa hè, tạo cảnh quan môi trường sạch đẹp; đồng thời, vận động 100% người dân ký cam kết không vi phạm ATGT. Kết quả sau 3 năm triển khai cho thấy Đề án đã góp phần nâng cao nhận thức của những hộ dân sống bám quốc lộ 18A về ý thức chấp hành Luật Giao thông đường bộ. Số vụ tai nạn ở hầu hết các địa phương tham gia đề án đều giảm đáng kể ở cả 3 tiêu chí. Triển khai cuộc vận động “Phao cứu sinh cho người nghèo” do UBND tỉnh phát động, Ban ATGT tỉnh đang vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hảo tâm hỗ trợ kinh phí mua áo phao, phao cứu sinh tặng các bến đò trọng điểm, hộ gia đình làm nghề sông nước có hoàn cảnh khó khăn. Từ đầu năm đến nay, các khu vực đường thuỷ trọng điểm như bến đò chùa Lôi Âm, chùa Đại Yên trên vùng lòng hồ Yên Lập ở TP Hạ Long và các hộ gia đình làm nghề chài lưới có hoàn cảnh kinh tế khó khăn đã được tặng hơn 300 phao, áo phao cứu sinh và các tài liệu phổ biến kiến thức pháp luật ATGT đường thuỷ. Đẩy mạnh xã hội hoá công tác đảm bảo ATGT là một trong những mục tiêu chính Quảng Ninh đã thực hiện trong thời gian qua. Theo đó, từ đầu năm 2011 đến nay, 14 huyện, thị, thành phố trong toàn tỉnh đã dựng được 1.000 panô tuyên truyền trên QL18A, kinh phí thực hiện do doanh nghiệp trên địa bàn tài trợ. Được biết, một doanh nghiệp trên địa bàn tỉnh đã đồng ý tài trợ hơn 1 tỷ đồng để xây dựng 2 biển tuyên truyền ATGT khổ lớn đặt tại TP Cẩm Phả và TP Hạ Long. Cẩm Nang (Tổng hợp) |
Liên kết website
Ý kiến ()