Xây dựng nông thôn mới: Chuyển từ "lượng" sang "chất"

Năm 2016, tỉnh đã xác định rõ các nhiệm vụ trọng tâm, đổi mới một bước công tác chỉ đạo, điều hành trong xây dựng nông thôn mới. Các sở, ngành, địa phương đã triển khai quyết liệt, đồng bộ các chỉ tiêu, tiêu chí; đặc biệt quan tâm đến các việc nâng cao chất lượng cuộc sống người dân khu vực nông thôn nói chung và các xã thuộc Chương trình 135 nói riêng. Nhờ đó, lộ trình xây dựng nông thôn mới tiếp tục đạt được những chuyển biến quan trọng.

Người dân xã Hoàng Tân, TX Quảng Yên kết lồng bè để nuôi cá.

Cả hệ thống chính trị vào cuộc

Năm 2016 là năm Quảng Ninh tiếp tục thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới sau khi kết thúc 5 năm triển khai thực hiện Nghị quyết số 01-NQ/TU ngày 27-10-2010 của Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh (khoá XIII) về “Xây dựng nông thôn mới tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020”. Tiếp tục khí thế từ những năm trước, tỉnh, các sở, ban, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp và nhân dân đều tích cực vào cuộc xây dựng nông thôn mới với kế hoạch triển khai cụ thể, rõ ràng. Ban Chỉ đạo Xây dựng nông thôn mới của tỉnh đã điều chỉnh, bổ sung thành viên giai đoạn 2016-2020 để phù hợp với điều kiện thực tế của địa phương (Quyết định số 120-QĐ/TU ngày 4-1-2016). Đồng thời, thường xuyên kiểm điểm thực hiện nhiệm vụ xây dựng nông thôn mới. Ngày 27-5-2016, Ban Thường vụ Tỉnh uỷ đã ban hành Chỉ thị số 07-CT/TU với 12 nội dung, nhằm xác định rõ mục đích, yêu cầu và nội dung về việc thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, giai đoạn 2016-2020. Theo Chỉ thị, chương trình xây dựng nông thôn mới của tỉnh sẽ phát triển theo hướng: Chuyển từ “lượng” sang “chất”, bảo đảm thường xuyên, liên tục và lâu dài; phát triển sản xuất gắn với cơ cấu lại ngành nông nghiệp, chuyển dịch cơ cấu kinh tế nông thôn, giải quyết việc làm, nâng cao thu nhập, ổn định cuộc sống cho người dân, giảm nghèo bền vững; hoàn thiện cơ sở hạ tầng thiết yếu trên địa bàn thôn, xã để đáp ứng yêu cầu sản xuất và đời sống; xây dựng các xã đạt chuẩn nông thôn mới theo thực chất, tiến tới xây dựng nông thôn tiên tiến.

Ban Xây dựng nông thôn mới đã phát huy vai trò nòng cốt, ban hành và xây dựng chính sách để triển khai thực hiện chương trình; kế hoạch triển khai chương trình xây dựng nông thôn mới năm 2016 với mục tiêu 20 xã đạt chuẩn nông thôn mới và đưa ra 10 nhóm giải pháp để thực hiện. Đồng thời, ban hành Kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng cán bộ, công chức xã giai đoạn 2016-2020 với mục tiêu đào tạo, bồi dưỡng 5.605 cán bộ, công chức cấp xã; ban hành Quyết định phê duyệt Kế hoạch triển khai thực hiện Nghị quyết số 236/2015/NQ-HĐND ngày 12-12-2015 của HĐND tỉnh về những chủ trương, giải pháp tăng cường công tác quản lý bảo vệ môi trường tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2016-2020; chính sách hỗ trợ lãi suất vốn vay đầu tư phát triển sản xuất, kinh doanh sản phẩm nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2016-2020; chính sách hỗ trợ vật liệu xây dựng đầu tư công trình kết cấu hạ tầng nông thôn phục vụ chương trình xây dựng nông thôn mới... Trong năm, Ban đã đề xuất và triển khai thực hiện việc nâng cấp tiêu chí nông thôn mới thông qua Đề án xây dựng mô hình nông thôn tiên tiến; tập trung chỉ đạo nâng cao thu nhập tạo ra nhiều công ăn việc làm cho người dân, góp phần xoá đói, giảm nghèo thông qua chương trình OCOP; chỉ đạo điều chỉnh Quy định về việc xét, công nhận xã đạt nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2016-2020.

Tương tự như thế, ngay từ đầu năm 2016, Sở NN&PTNT đã tích cực triển khai thực hiện những nội dung xây dựng nông thôn mới giai đoạn 2016-2020 liên quan đến lĩnh vực ngành NN&PTNT quản lý. Đồng thời, chủ động tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các văn bản chỉ đạo về công tác vệ sinh an toàn sản phẩm nông nghiệp, phát triển kinh tế hợp tác, bố trí sắp xếp dân cư, đào tạo nghề... Trong năm, Sở đã thường xuyên kiểm tra, giám sát, đôn đốc việc triển khai các nghị quyết, kế hoạch, chương trình của Trung ương, của tỉnh về phát triển nông nghiệp, nông thôn đảm bảo các cấp, ngành, địa phương thực hiện nghiêm túc chủ trương, chính sách. Cùng với đó, tích cực triển khai các quy hoạch, kế hoạch, chương trình, cơ chế hỗ trợ cho người dân, doanh nghiệp trong xây dựng nông thôn mới.

Năm mới, cách làm mới

Trao đổi với chúng tôi, đồng chí Nguyễn Đình Tuấn, Trưởng Ban Xây dựng nông thôn mới, cho biết: “Với sự cố gắng của toàn tỉnh, chương trình xây dựng nông thôn mới năm 2016 tiếp tục đạt những kết quả rất tích cực. Mục tiêu phấn đấu từ đầu năm là 20 xã đạt chuẩn nông thôn mới đã trở thành động lực quan trọng để các địa phương phấn đấu. Hiện nay, các xã này đang hoàn thiện hồ sơ, thủ tục để công nhận xã nông thôn mới. Tỉnh cũng đã hoàn thiện hồ sơ đề nghị trung ương công nhận TP Uông Bí hoàn thành chương trình xây dựng nông thôn mới và đang làm hồ sơ đề nghị công nhận đối với TP Cẩm Phả. Đặc biệt, năm 2016 cũng là năm mà tỉnh cũng như các địa phương đã thẳng thắn nhìn nhận và kịp thời điều chỉnh những bất cập trong quá trình xây dựng nông thôn mới cho phù hợp với thực tiễn. Tỉnh và các địa phương cũng tổ chức các đoàn đi tham quan, học hỏi các mô hình xây dựng nông thôn mới ở các tỉnh có nhiều kinh nghiệm. Từ đó, học hỏi và áp dụng trên thực tế của địa phương mình”.

Phát huy thành quả của những năm trước, trong năm 2016, các cấp, các ngành trong tỉnh đã tích cực triển khai thực hiện chương trình với nhiều kết quả quan trọng, được nhân dân đồng tình, ủng hộ và tham gia tích cực. Trong năm, tỉnh đã triển khai các giải pháp thực hiện chương trình xây dựng nông thôn mới với 6 mục tiêu; tổ chức nhiều nội dung quan trọng như: Đánh giá kết quả thực hiện chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới 2011-2015, Đề án OCOP và nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2016-2020.  Cùng với đó, tỉnh cũng chỉ đạo xây dựng nhiều chính sách mới, tạo động lực cho chương trình xây dựng nông thôn mới như:  Chính sách hỗ trợ nâng cao hiệu quả chăn nuôi nông hộ giai đoạn 2016-2020; chính sách khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp đến năm 2017; tổng điều tra nông thôn, nông nghiệp và thuỷ sản năm 2016. Hiện tại, có 180 tổ chức kinh tế, cơ sở, sản xuất tham gia chương trình OCOP; có 103 dự án hỗ trợ phát triển sản xuất sản phẩm OCOP; đã có 25 sản phẩm đạt từ 3-5 sao, có chất lượng được sản xuất trên địa bàn tỉnh và được người tiêu dùng quan tâm; 25 quy hoạch chi tiết vùng sản xuất tập trung, với diện tích 1.138,7ha. Bên cạnh đó, tỉnh tiếp tục phát huy vai trò chủ thể của người dân trong thực hiện xây dựng nông thôn mới. Diện mạo nông thôn có nhiều đổi mới, hạ tầng kỹ thuật thiết yếu được đầu tư. Đời sống và thu nhập của nhân dân tăng lên. Hệ thống chính trị ở cơ sở được củng cố. Tỉnh cũng đã có các cơ chế, chính sách hỗ trợ để thúc đẩy sự tham gia của doanh nghiệp và ứng dụng KHCN trong sản xuất, tập trung triển khai thực hiện chương trình OCOP và phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung.

Bước sang năm 2017, Quảng Ninh sẽ tiếp tục thực hiện xây dựng nông thôn mới theo chỉ đạo tại Chỉ thị số 07-CT/TU ngày 27-5-2016 của Ban Thường vụ Tỉnh uỷ về việc thực hiện Chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh, giai đoạn 2016-2020. Đồng chí Nguyễn Đình Tuấn cũng cho biết: Bước sang năm 2017, Quảng Ninh sẽ tiếp tục có những cách làm mới trong xây dựng nông thôn mới với mục tiêu để người dân thực sự là chủ thể. Theo đó, tỉnh sẽ cấp vốn có địa chỉ về các địa phương, cụ thể là các thôn, các xã phải họp để chọn công trình đầu tư, huyện duyệt rồi tỉnh mới cấp vốn. Như thế, sẽ tránh tình trạng không hoàn thành việc giải ngân vốn xây dựng nông thôn mới hoặc đầu tư dàn trải, không hợp lý. Hiện nay, Ban Xây dựng nông thôn mới cũng đang đề xuất với tỉnh đưa tiêu chí “Thôn, khu dân cư kiểu mẫu” vào các tiêu chí xây dựng nông thôn mới.

Hà Chi