Nước sạch về xã đảo

Cuối tháng 7 năm nay, Hội Sinh viên Quảng Ninh phối hợp với Đoàn thanh niên Viện KHCN (Bộ Xây dựng) và người dân địa phương khởi công xây dựng công trình nước sạch tại thôn Nà Sắn, xã Bản Sen (Vân Đồn). Công trình dài 600m cùng bể chứa 30m2 với tổng trị giá hơn 150 triệu đồng, trong đó, ĐTN Viện KHCN đóng góp 76 triệu đồng mua vật liệu xây dựng, còn lại là nguồn đối ứng của Hội Sinh viên tỉnh do huy động xã hội hoá từ nhiều nguồn lực. Công trình sẽ giải quyết nước sinh hoạt cho 60 hộ dân thôn Nà Sắn, giảm bớt một phần nỗi lo nước sạch ở Bản Sen hiện nay.

Hệ thống đường ống ở Bản Sen đang được khôi phục và làm mới để sử dụng nguồn nước tự nhiên, sau là dẫn nước từ hồ Lòng Dinh về khi công trình này đi vào hoạt động.

Bản Sen tuy là xã đảo nhưng không hộ dân nào có nghề đánh cá. Bà con trồng cam, chè, trồng lúa, nuôi trồng thuỷ sản và từ lâu đã làm nên thương hiệu chè Vân, cam Sen khá nổi tiếng. Thế nhưng có nhiều năm bà con lao đao vì các sản phẩm này mất mùa do thiếu nước. Trước đây, các mạch nước chủ yếu chảy từ rừng tự nhiên về, nay rừng đã được giao cho các hộ trồng keo. Rừng trồng giữ nước kém nên nguồn nước cũng cạn dần, không còn dồi dào như trước kia. Năm 2005, từ nguồn vốn của huyện Vân Đồn, các thôn Bản Sen, Đồng Gianh được đầu tư hệ thống nước gồm 1 bể chứa và hệ thống đường ống nối sang các hộ ở 2 thôn. Thế nhưng, hệ thống tưới tiêu này chỉ phục vụ cho bà con được một năm thì đã xuống cấp, đáy bể bị bục làm rò nước, kéo theo là sự mất mùa của các vườn cam. Huyện Vân Đồn cũng đã khắc phục hệ thống nước này, thế nhưng trận mưa lớn diễn ra vào cuối tháng 7, đầu tháng 8-2015 đã nhấn chìm 27 nóc nhà của người dân thôn Bản Sen trong nước và cũng làm hỏng hoàn toàn hệ thống cấp nước ở đây. Hiện các hộ dân ở thôn Bản Sen sẽ được chuyển sang khu tái định cư ở thôn Nà Sắn, là nơi có địa hình tốt hơn, nhưng cần phải có hệ thống nước mới.

Trên địa bàn xã có rất ít hồ đập, hoặc nếu có thì nguồn nước cũng rất ít, đủ cung cấp cho một phần dân cư và chỉ dồi dào vào mùa mưa. Bản Sen có hồ Cái Xuôi, nằm ở thôn Điền Xá với dung tích chứa nước khoảng 30.000m3. Năm 2013, công trình được đầu tư 14 tỷ đồng từ nguồn vốn của trung ương và tỉnh để mở rộng lòng hồ và xây hệ thống kè kiên cố xung quanh, cải tạo hồ hoang trở thành nguồn cung cấp nước. Thế nhưng sau khi khảo sát, nguồn nước hồ Cái Xuôi không thể phục vụ sinh hoạt nên hiện tại nước của hồ chỉ dùng để tưới tiêu cho 45ha trồng lúa cho các thôn Điền Xá và Na La, là các thôn tập trung toàn bộ diện tích trồng lúa của xã.

Hiện nay, hệ thống đường ống dẫn nước sạch dài 1,8km cung cấp nước cho các thôn của Bản Sen đang được nâng cấp, lắp đặt đường ống mới từ nguồn vốn của huyện. Nguồn nước cấp cho các hộ dân chủ yếu được lấy từ công trình đập Vạ Chàm ở thôn Nà La, được xây dựng từ nguồn nông thôn mới năm 2013. Tuy nhiên nước ở đây không có nhiều, chỉ đủ cung cấp cho khoảng 120 hộ dân, nên nhiều hộ phải lấy nguồn nước tự nhiên từ trên rừng, hoặc nước mưa. Hầu hết các hộ ở Bản Sen đều đã xây dựng được bể trữ nước, thế nhưng nước cũng chỉ dùng thoải mái vào mùa mưa, còn các mùa khác là thiếu.

Nỗi lo thiếu nước ở Bản Sen đang dần được giải toả, khi công trình hồ Lòng Dinh, ở thôn Tân Lập, xã Quan Lạn khởi công từ năm 2014 nay cơ bản đã hoàn thành. Công trình đã được UBND tỉnh phê duyệt tại Quyết định số 2166/QĐ-UBND năm 2013, với tổng đầu tư công trình 273 tỷ đồng, có dung tích gần 1 triệu m3 nước sẽ cung cấp nước tưới cho 56,6ha đất nông nghiệp và cấp nước sinh hoạt cho 1.600 hộ dân 3 xã đảo Bản Sen, Quan Lạn, Minh Châu của huyện Vân Đồn. Đồng thời, đây cũng là mục tiêu giải quyết nguồn nước phục vụ phát triển du lịch cho các xã đảo của huyện. Bản Sen sẽ được giải toả nỗi lo về nước sạch khi hồ Lòng Dinh đi vào hoạt động.

Anh Vũ