Xây dựng NTM giai đoạn 2016-2020: Chuyển dần "lượng" sang "chất"

Trong chương trình xây dựng nông thôn mới (NTM) giai đoạn 2016-2020, Quảng Ninh đặt mục tiêu thực hiện song song 2 nhiệm vụ lớn, đó là: Hoàn thiện các tiêu chí chưa đạt chuẩn; đồng thời, nâng cấp các tiêu chí đã đạt.

Tại Nghị quyết số 39/2010/NQ-HĐND của HĐND tỉnh (ngày 10-12-2010) “về xây dựng NTM tỉnh Quảng Ninh giai đoạn 2010-2020” đặt mục tiêu đến năm 2015 tỉnh phải hoàn thành 60% số xã cơ bản đạt tiêu chuẩn NTM, nhưng thực tế đến hết năm 2015, tỉnh đã đạt 68,8% số xã cơ bản đạt tiêu chuẩn NTM (21 xã đạt chuẩn, 65 xã cơ bản đạt chuẩn). Đến hết năm 2015, tỉnh đã hoàn thành 8/20 chỉ tiêu theo Nghị quyết số 01-NQ/TU của BCH Đảng bộ tỉnh (ngày 27-10-2010) về chương trình xây dựng NTM tỉnh Quảng Ninh đến năm 2020. Với những nỗ lực này, đến hết năm 2015, Quảng Ninh đã cơ bản là tỉnh NTM.

Cán bộ Công ty CP Đầu tư xây dựng Việt Long hướng dẫn nông dân quy trình chăm sóc rau, củ an toàn.

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình thực hiện chương trình xây dựng NTM của tỉnh giai đoạn 2010-2015 cũng đã bộc lộ nhiều tồn tại, hạn chế. Trong đó có 5 hạn chế lớn, đó là: Nhận thức của bộ phận cán bộ và nhân dân về chương trình xây dựng NTM chưa đầy đủ, chưa chủ động, sáng tạo; công tác lập, quản lý quy hoạch, đầu tư xây dựng, xác định đối tượng hỗ trợ dàn trải, thiếu trọng tâm, trọng điểm; điều hành vốn ngân sách chương trình còn để xảy ra vi phạm; sản xuất nông nghiệp nhỏ lẻ, liên kết trong sản xuất vẫn hạn chế; vấn đề ô nhiễm môi trường sống vùng nông thôn chưa được quan tâm đúng mức. Nguyên nhân chủ yếu của những tồn tại, hạn chế trên là do công tác chỉ đạo điều hành của một số sở, ngành và cơ sở chưa cụ thể, quyết liệt; hạ tầng khu vực nông thôn còn thấp, nên phải đầu tư nhiều, nhất là ở các xã miền núi, hải đảo; nguồn lực hỗ trợ chương trình chưa đạt được yêu cầu…

Theo mục tiêu Nghị quyết số 01-NQ/TU, tỉnh còn phải hoàn thiện 12/20 chỉ tiêu. Đó là chỉ tiêu về số huyện đạt chuẩn NTM; nhà văn hoá thôn đảm bảo đủ điều kiện hoạt động; xây dựng trung tâm văn hoá - thể thao đủ điều kiện hoạt động; 100% trường mầm non, mẫu giáo có cơ sở vật chất đủ điều kiện hoạt động; 100% số xã có đường trục xã được nhựa hoá hoặc bê tông hoá, đường liên thôn được cứng hoá đạt chuẩn; hệ thống kênh mương các xã; tỷ lệ hộ nghèo; xây dựng nghĩa trang tại 100% xã; xây dựng hệ thống thoát nước thải tại trung tâm xã và cụm dân cư; đưa HTX tại các xã hoạt động hiệu quả; tỷ lệ đào tạo nghề cho lao động nông thôn; tỷ lệ tổ chức đoàn thể trong xã trong sạch vững mạnh.

Tại cuộc họp của Ban Chỉ đạo (BCĐ) chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM tỉnh diễn ra vào tháng 3-2016, các thành viên trong BCĐ đã thống nhất về định hướng, nhiệm vụ trọng tâm giai đoạn 2016-2020 tập trung vào thực hiện 5 nhóm chính là: Quy hoạch, hạ tầng, kinh tế và tổ chức sản xuất, văn hoá - xã hội - môi trường, hệ thống chính trị. Trong đó, chú trọng đối với nhóm kinh tế và tổ chức sản xuất bằng các dự án, chương trình cụ thể, như: Chương trình OCOP, chương trình sản xuất nông nghiệp tập trung theo các lĩnh vực có lợi thế là thuỷ sản, lâm sản, dược liệu; ứng dụng KHCN trong sản xuất; phát triển doanh nghiệp vừa và nhỏ, HTX… Nhóm hạ tầng tập trung đầu tư hạ tầng thiết yếu, gắn với phục vụ sản xuất, đời sống các xã, thôn khu vực khó khăn. Cùng với đó, tỉnh sẽ triển khai thí điểm triển khai mô hình nông thôn tiên tiến tại TX Đông Triều và tại 111 xã trong tỉnh.

Cũng tại cuộc họp này, đồng chí Nguyễn Văn Đọc, Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch HĐND tỉnh, Trưởng BCĐ xây dựng NTM tỉnh đã chỉ đạo: Chương trình xây dựng NTM của tỉnh giai đoạn 2015-2020 phải chuyển từ “lượng” sang “chất”. Các tiêu chí đã thực hiện cần đảm bảo về chất lượng, độ bền vững và hiệu quả. Mỗi địa phương phải xây dựng những giải pháp phù hợp cho riêng mình trong giai đoạn mới. Theo đó, tỉnh sẽ rà soát lại việc thực hiện các tiêu chí tại các xã, phân tích làm rõ tiêu chí nào đã đạt và chưa đạt để có giải pháp thực hiện. Đối với các xã đã đạt chuẩn thì phải giữ ổn định tiêu chí, nâng cao đời sống cho người dân và tiến tới mức cao hơn là nông thôn tiên tiến. Về việc hỗ trợ nguồn lực, quan điểm của tỉnh là Nhà nước hỗ trợ, nhân dân thực hiện. Đối với 22 xã đặc biệt khó khăn, các địa phương cần rà soát lại những nhu cầu chủ yếu để phân bổ nguồn vốn hợp lý, tránh dàn trải, chồng chéo. Phải hướng tới sản xuất hàng hoá thông qua các giải pháp thu hút đầu tư nông nghiệp, xây dựng sản phẩm OCOP, nâng cao nhận thức của nông dân trong sản xuất nông nghiệp, đưa sản phẩm nông nghiệp thành hàng hoá chất lượng cao. Song song với đó, các cấp, ngành, địa phương trong tỉnh cần phải tập trung giải quyết các vấn đề về ô nhiễm môi trường, đào tạo lao động, đảm bảo ANTT tại khu vực nông thôn trong tỉnh…

Hồng Nhung