Đông Ngũ và khát khao nâng cấp, sửa chữa kênh mương

Đông Ngũ là xã có thế mạnh về nông nghiệp của huyện Tiên Yên. Tổng diện tích đất gieo trồng của xã là 1.245ha với tổng sản lượng lúa hàng năm của Đông Ngũ đạt khoảng 4.000 tấn, tương đương với 1/4 sản lượng lúa của toàn huyện. Đại hội Đảng bộ xã Đông Ngũ lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2015-2020 đã đề ra Nghị quyết là lấy nông nghiệp làm trọng tâm phát triển kinh tế của xã. Thế nhưng, một rào cản cho phát triển nông nghiệp của xã, nhất là sản xuất vụ đông là hệ thống kênh mương trên địa bàn đã được làm từ hơn chục năm trước đã đến thời hạn phải sửa chữa lại. Các tuyến mương khô cạn do nước bị thẩm thấu khi chưa kịp dẫn ra các cánh đồng là mối lo của người dân và cán bộ xã Đông Ngũ.

Các cánh đồng vụ đông ở xã Đông Ngũ hiện không biết trông vào đâu để có nguồn nước tưới.

Trao đổi với tôi, ông Hoàng Văn Việt, Chủ tịch UBND xã cho hay: Đông Ngũ có hơn 4.000m kênh mương bao gồm tuyến T2 Khe Táu và tuyến Sỉ Hí, nhưng có tới 3.744m cần phải nâng cấp, sửa chữa. Chúng tôi muốn làm cũng đành chịu, bởi hiện nay tuyến kênh mương này là do Công ty TNHH Thuỷ lợi Miền Đông quản lý.

Chúng tôi cùng cán bộ xã Đông Ngũ đi thăm thực tế một số tuyến mương thì thấy hầu hết đều không có nước, nhiều chỗ các mảng vữa trát bên ngoài thành mương đã rụng ra, không còn liên kết, rất dễ để tháo những viên gạch ở thành mương ra. Anh cán bộ xã đi cùng tôi cho biết, thực trạng này đã tồn tại từ nhiều năm nay. Năm 2010, xã Đông Ngũ đã có công văn đề xuất với UBND huyện và Công ty TNHH Thuỷ lợi Miền Đông về việc sửa chữa, nâng cấp tuyến kênh mương, thế nhưng từ đó đến nay vẫn chưa có động tĩnh gì. Đầu  tháng 11 năm nay, UBND xã Đông Ngũ lại có công văn trao đổi quản lý công trình với Công ty TNHH MTV Thuỷ lợi Miền Đông, trong đó nêu rõ: “Trên địa bàn xã Đông Ngũ có một số tuyến mương đã bị xuống cấp nghiêm trọng không đáp ứng được nhu cầu tưới tiêu phục vụ sản xuất nông nghiệp trong năm 2015. Trong đó, có tuyến mương T2 Khe Táu từ sau đập Chặng Bé về các thôn Đông Hồng, Đông Ngũ, Đông Ngũ Kinh, Phương Đông do bị rò rỉ thoát nước nghiêm trọng, nhiều tháng nay tuyến mương này đã không đưa nước về ruộng của nhân dân, rất cần được nâng cấp sửa chữa”.

Công văn cũng nêu về việc tháng 10 năm nay, UBND huyện đã chỉ đạo giao nhiệm vụ cho UBND xã Đông Ngũ làm chủ đầu tư xây dựng mới và nâng cấp sửa chữa tuyến mương T2 Khe Táu để kịp dẫn nước sản xuất vụ đông. UBND xã Đông Ngũ đã tự bỏ tiền để làm một đoạn mương T2 Khe Táu dài khoảng 100m sau đập Trạng Bé. Thế nhưng ngày 13-11, Công ty TNHH MTV Thuỷ lợi Miền Đông đã có công văn số 159/TLMĐ “Đề nghị UBND xã Đông Ngũ tạm dừng thi công tuyến kênh và khôi phục đoạn kênh T2 Khe Táu đã tháo dỡ…”. Trong công văn này Công ty cũng không phủ nhận “Hiện trạng kênh T2 Khe Táu cơ bản là kênh đất. Một số tuyến được kiên cố có kết cấu đáy là bê tông và tường xây gạch từ nhiều năm, trong quá trình khai thác sử dụng tuyến mương này đã xuống cấp nghiêm trọng”. Công văn còn nêu thêm “Năm 2011, Công ty đã lập nhiệm vụ đầu tư kiên cố hoá các tuyến kênh Đông Ngũ trình UBND tỉnh và được phê duyệt tại Quyết định số 1342/QĐ-UBND và Quyết định số 1349/QĐ-UBND đều cùng ngày 4-5-2011 với tổng mức đầu tư 20,35 tỷ đồng. Do chưa được bố trí vốn nên Dự án chưa được triển khai thực hiện”.

Tuy nhiên, trong công văn 159/TLNĐ cũng không nói rõ bao giờ sẽ có vốn, các tuyến kênh bao giờ sẽ tiến hành sửa chữa. Ông Hoàng Văn Việt, Chủ tịch UBND xã chia sẻ: “Quả thật, nhiều khi chúng tôi cũng rất ngại khi bà con hỏi bao giờ kênh mương được sửa chữa mà chẳng biết trả lời thế nào”. Vụ đông lượng mưa rất ít, nên chúng tôi không biết trông vào đâu để tưới nước cho các cánh đồng, nếu mất mùa sẽ thất thu hàng nghìn tấn thóc lúa cùng nhiều loại rau màu khác. Chúng tôi không biết còn phải chờ đợi thêm bao lâu nữa. Hiện tại, huyện Tiên Yên đã có quyết định cho xã Đông Ngũ vay 1,1 tỷ đồng từ nguồn trái phiếu Chính phủ để sửa chữa tuyến kênh mương. Mong rằng, Công ty sẽ bàn giao lại công trình mương cho huyện quản lý, để huyện và xã chúng tôi tự lo việc nâng cấp, sửa chữa hoặc là sau khi sử dụng nguồn tiền này để sửa chữa, chúng tôi sẽ lại bàn giao công trình cho Công ty quản lý. Chúng tôi chỉ mong muốn người dân có nguồn nước tưới vụ đông, chứ không tham vọng việc quản lý tuyến kênh mương này”.

Anh Vũ