Mở rộng thu hút đầu tư công nghệ cao

Với hàng loạt các giải pháp thúc đẩy sản xuất nông nghiệp đã và đang được triển khai, Quảng Ninh đang thu hút được khá nhiều doanh nghiệp, nhà đầu tư trong lĩnh vực này đến tìm hiểu và mong muốn hợp tác. Đây là cơ hội lớn cho ngành nông nghiệp địa phương phát triển nhanh hơn, hiệu quả hơn...

Khắc phục những trở ngại

Theo thống kê của ngành nông nghiệp, trong lĩnh vực thuỷ sản, các trại sản xuất trong tỉnh hàng năm chỉ đáp ứng được khoảng 20-25% nhu cầu con giống cho toàn tỉnh, còn lại phải mua ở tỉnh ngoài hoặc nhập từ nước ngoài, do đó khó kiểm soát chất lượng giống. Các trại sản xuất giống trong tỉnh quy mô lại nhỏ chủ yếu do các doanh nghiệp, cá nhân đầu tư xây dựng, dây chuyền công nghệ lạc hậu không đáp ứng được yêu cầu cho sản xuất giống có chất lượng, sạch bệnh. Về giống cây trồng, tỉnh cũng chưa có cơ sở sản xuất giống chất lượng cao thích ứng với biến đổi khí hậu và thay thế các loài cây hiện đang già cỗi và thoái hoá. Cùng với thực trạng về nguồn cây, con giống, thì vấn đề chế biến, bảo quản nông sản sau thu hoạch trên địa bàn tỉnh cũng đang là khâu khó. Do không có công nghệ chế biến, bảo quản phù hợp nên sản phẩm nông sản địa phương chỉ là sản phẩm thô, giá trị gia tăng thấp; đối với nhiều loại trái cây chín theo mùa dù chất lượng tốt nhưng người nông dân vẫn luôn phải thấp thỏm lo lắng vì tình trạng “được mùa, mất giá” thường xuyên xảy ra.

Đồng chí Đặng Huy Hậu, Phó Chủ tịch UBND tỉnh (thứ hai, phải sang) kiểm tra Dự án ứng dụng khoa học sản xuất giống và nuôi thương phẩm cá song chấm nâu tại Công ty CP Đầu tư và Phát triển thuỷ sản Bắc Việt. Ảnh: Hữu Việt

Xác định những khó khăn, trở ngại này, thời gian qua, tỉnh đã quyết liệt chỉ đạo ngành Nông nghiệp tập trung triển khai xây dựng Đề án tái cơ cấu ngành theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững gắn với xây dựng nông thôn mới. Theo tổng hợp quy hoạch vùng sản xuất nông nghiệp tập trung đến năm 2020 được UBND tỉnh ban hành năm 2014, tỉnh phấn đấu đến năm 2020 sẽ hình thành 17 vùng sản xuất tập trung trên tất cả các lĩnh vực trồng trọt, chăn nuôi, lâm nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản; 14/14 địa phương trong tỉnh đều có vùng sản xuất nông nghiệp tập trung để ưu tiên phát triển các loại nông sản chủ lực của mình. Để tiến tới mục tiêu này, hiện nay, các sở, ngành, địa phương trong tỉnh đang đẩy nhanh tiến độ thực hiện rà soát, lập, điều chỉnh các quy hoạch thuộc các lĩnh vực ngành nông nghiệp và phát triển nông thôn, trong đó ưu tiên quy hoạch phát triển các sản phẩm chủ lực mà địa phương có thế mạnh như: Vùng trồng ba kích tại Ba Chẽ, thanh long ruột đỏ Uông Bí, na Đông Triều, mực ống Cô Tô… Cùng với việc nâng cao chất lượng sản phẩm nông sản, các địa phương đã tăng cường công tác quảng bá, phát triển các sản phẩm nông sản đặc trưng của địa phương ra thị trường. Nhờ vậy, sản phẩm nông sản của Quảng Ninh đang ngày một có chỗ đứng vững chắc hơn trên thị trường. Đây cũng là một trong những yếu tố quan trọng để thúc đẩy việc phát triển ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp. Bởi khi đã có nguồn nguyên liệu dồi dào, ổn định, chất lượng nông sản đảm bảo thì việc ứng dụng công nghệ cao cũng trở nên thuận lợi hơn.

Bà Nguyễn Thị Thanh Nhàn, Chủ tịch HĐQT Công ty CP Tiến bộ Quốc tế AIC - một trong những đơn vị tư vấn cho tỉnh về đầu tư công nghệ cao cho biết: Tại Quảng Ninh đang có rất nhiều loại nông sản chất lượng như: Vải, nhãn, na, thanh long, mía… Nhưng hầu hết các loại nông sản này chưa có công nghệ chế biến, bảo quản để tạo thành các sản phẩm có giá trị kinh tế cao hơn. Mặt khác, các sản phẩm nông sản của Quảng Ninh tuy phong phú về chủng loại nhưng chất lượng chưa đồng đều hoặc số lượng chưa đạt tới yêu cầu của doanh nghiệp. Tuy nhiên, thời gian qua tỉnh Quảng Ninh cũng đã từng bước khắc phục được những hạn chế trong khâu sản xuất nông nghiệp đồng thời rất tích cực trong việc thu hút đầu tư và có tư duy đổi mới trong lĩnh vực này. Các nhà đầu tư đã nhìn thấy nhiều “điểm mạnh” khi đầu tư ứng dụng công nghệ cao trong nông nghiệp tại Quảng Ninh và ngày càng có nhiều nhà đầu tư, doanh nghiệp mong muốn được tìm hiểu, nghiên cứu để đầu tư, phát triển, ứng dụng công nghệ cao trong lĩnh vực nông nghiệp tại tỉnh.

Tạo cơ chế để thu hút nguồn lực đầu tư

Phát biểu tại lễ ký kết hợp tác chuyển giao công nghệ trong lĩnh vực nông - lâm - ngư nghiệp giữa tỉnh Quảng Ninh và một số tỉnh miền Bắc với các đối tác Nhật Bản diễn ra vào đầu tháng 6 vừa qua tại Hà Nội, đồng chí Nguyễn Đức Long, Phó Bí thư Tỉnh uỷ, Chủ tịch UBND tỉnh khẳng định: KHCN từ lâu đã được Quảng Ninh xác định là khâu quan trọng để thúc đẩy sự phát triển trong nhiều ngành, lĩnh vực. Theo đó, hàng năm tỉnh dành từ 4-5% tổng chi ngân sách cho hoạt động phát triển KH&CN (tương đương 400-500 tỷ đồng mỗi năm). Tỉnh cũng được Bộ KH&CN xác định là địa bàn động lực về ứng dụng và phát triển KH&CN. Bên cạnh những giải pháp hiệu quả phát triển ngành nông nghiệp từ nội lực của địa phương, tỉnh cũng tích cực tìm kiếm các nhà đầu tư, các doanh nghiệp có hoạt động trong lĩnh vực công nghệ cao để hợp tác. Theo đó, tỉnh vẫn sẽ tiếp tục dành nhiều cơ chế ưu đãi, hấp dẫn để thúc đẩy các tổ chức, cá nhân, doanh nghiệp… mạnh dạn hơn khi đầu tư phát triển các ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp.

Được biết, ngoài các hỗ trợ chung của Nhà nước, từ cuối tháng 12-2014, tỉnh cũng đã thực hiện chính sách khuyến khích phát triển sản xuất hàng hoá nông nghiệp tập trung trên địa bàn tỉnh giai đoạn 2012-2016 (theo Nghị quyết 164/2014/NQ-HĐND của HĐND tỉnh). Theo đó, các đối tượng là người dân, doanh nghiệp, nhà đầu tư sẽ nhận được hỗ trợ, ưu đãi lớn về kinh phí, chuyển giao công nghệ, ứng dụng kỹ thuật từ phía tỉnh khi đầu tư, phát triển hàng hoá nông nghiệp tập trung như: Hỗ trợ công tác dồn điền đổi thửa với mức không quá 6 triệu đồng/ha; hỗ trợ 100% kinh phí xây dựng các hạng mục cơ sở hạ tầng dùng chung (đường điện trục chính, hệ thống cấp, thoát nước, hệ thống xử lý nước thải, đường giao thông trục chính theo dự án được cấp có thẩm quyền phê duyệt); hỗ trợ 50% chi phí để xây dựng nhà sơ chế, bảo quản, chế biến tối đa không quá 2 tỷ đồng/người sản xuất/dự án; hỗ trợ 50% chi phí để xây dựng các điểm trưng bày sản phẩm thuộc Chương trình mỗi xã, phường một sản phẩm; hỗ trợ 50% chi phí để mua máy móc, trang bị dây chuyền sản xuất, dây chuyền chế biến nông - lâm - thuỷ sản, kho lạnh… Cùng với những chính sách trên, tuỳ thuộc vào quy mô, đối tượng đầu tư đối với mỗi dự án đầu tư ứng dụng công nghệ trong nông nghiệp, tỉnh cũng sẽ tính toán để có những cơ chế ưu đãi riêng về đất đai, giải quyết thủ tục hành chính, hỗ trợ tìm nguồn nhân lực…

Với cơ chế thông thoáng như vậy, liên tiếp trong thời gian qua, tỉnh Quảng Ninh đã tiếp nhận khá nhiều dự án công nghệ cao của nhiều nước trên thế giới vào lĩnh vực nông nghiệp. Đáng chú ý, trong đầu tháng 6, tỉnh cùng với 2 tỉnh khác là Hải Dương và Bắc Giang đã ký kết chương trình hợp tác với các doanh nghiệp Nhật Bản về việc xuất khẩu quả vải. Mục tiêu trọng tâm của chương trình hợp tác là tổ chức triển khai đưa các ứng dụng KHCN vào việc trồng vải, bảo quản, chế biến đạt tiêu chuẩn và xuất khẩu. Năm 2015 các bên sẽ phối hợp để hỗ trợ xuất khẩu hơn 1.000 tấn vải cho 3 tỉnh Quảng Ninh, Hải Dương và Bắc Giang sang thị trường 6 nước (Nhật Bản, Singapore, Maylaysia, Úc, Mỹ, Israel). Chương trình hợp tác giữa các bên sẽ xây dựng và áp dụng tiêu chuẩn quốc tế để triển khai tới các địa phương và đưa nông sản địa phương xuất khẩu ra nhiều nước trên thế giới. Chương trình cam kết sẽ xuất khẩu từ 50.000-100.000 tấn vải/năm. Ngoài vải, dự kiến trong trung tuần tháng 6 này, Quảng Ninh cũng sẽ tiếp nhận hệ thống công nghệ cao của Israrel trong lĩnh vực thuỷ sản. Đây là cơ hội tốt để nông sản của tỉnh nâng cao giá trị kinh tế và mở rộng thị trường tiêu thụ không chỉ trong nước mà còn vươn xa hơn nữa ra thị trường nước ngoài…

Hồng Nhung