Xây dựng nông thôn mới - Dân biết, dân bàn, dân làm và dân hưởng thụ

- Hiện nay cả nước đang cùng triển khai xây dựng nông thôn mới, vậy cách làm của Quảng Ninh có gì khác so với các địa phương khác không, thưa đồng chí?

+ Như chúng ta đã biết quan điểm của tỉnh trong chương trình xây dựng nông thôn mới đây là cuộc vận động toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, là cơ sở để xây dựng tỉnh Quảng Ninh trở thành tỉnh công nghiệp vào năm 2015. Quảng Ninh không làm điểm mà triển khai đồng loạt ở tất cả các xã, thực hiện đồng bộ ở tất cả các tiêu chí trong Bộ tiêu chí Quốc gia về nông thôn mới. Huy động cả hệ thống chính trị cùng vào cuộc, thành thị cùng góp sức xây dựng nông thôn mới. Lấy phát triển khu vực nông thôn ổn định làm địa bàn để đẩy mạnh phát triển kinh tế khu vực thành thị, từ đó có lực để đầu tư về cho nông thôn. Những xã làm tốt các tiêu chí không cần tiền thì tỉnh sẽ ưu tiên đầu tư cho thực hiện các tiêu chí cần tiền để tạo ra một phong trào thi đua lan rộng trong các xã, toàn dân tham gia xây dựng nông thôn mới; xây dựng nhà sinh hoạt cộng đồng không cứng nhắc theo các quy chuẩn của Trung ương mà dựa trên đặc thù nếp sống sinh hoạt văn hoá của đồng bào để đầu tư cho phù hợp. Có thể tỉnh sẽ không đạt một số tiêu chí như thu nhập của cư dân nông thôn tăng từ 1,3-1,5 lần so với mức thu nhập chung của cả tỉnh nhưng phấn đấu tăng gấp đôi so với mức sống hiện nay vào năm 2015.

Tại Hội nghị sơ kết 3 năm thực hiện Nghị quyết số 26 Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X về nông nghiệp, nông dân, nông thôn vừa được tổ chức trực tuyến tại Thủ đô Hà Nội đầu tháng 7, đồng chí Nguyễn Sinh Hùng khi đó còn làm Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ đã đánh giá rất cao cách làm của Quảng Ninh trong triển khai thực hiện Nghị quyết, đặc biệt là cách làm trong xây dựng nông thôn mới. Dù không phải là tỉnh trọng điểm về nông nghiệp (nông nghiệp chỉ chiếm 5% trong cơ cấu kinh tế của tỉnh), nhưng Quảng Ninh đã rất coi trọng lĩnh vực này. Lấy nông nghiệp làm cơ sở công nghiệp hoá, xây dựng thành công nông thôn mới để sớm hoàn thành mục tiêu là tỉnh công nghiệp. Cách chỉ đạo của tỉnh thời gian qua rất trúng, đúng, có trọng tâm, trọng điểm nhưng lại toàn diện, càng là tỉnh công nghiệp thì càng phải ưu tiên phát triển nông nghiệp, nông thôn để tạo sự hài hoà ổn định phát triển kinh tế trong tương lai và cách làm của Quảng Ninh là bài học tốt cho các địa phương khác. Vì vậy chúng ta hoàn toàn có thể yên tâm, tin tưởng cách làm của tỉnh trong thực hiện xây dựng nông thôn mới.

- Đến nay có thể đánh giá chương trình đã đạt được một số kết quả bước đầu rất đáng khích lệ, nhưng nhìn lại quá trình triển khai thực hiện thời gian qua thấy dường như nhìn nhận về việc triển khai chương trình đang rất nặng về tư duy đầu tư của Nhà nước?

+ Đúng là sau thời gian triển khai thực hiện chúng ta thấy nhận thức về bản chất của chương trình từ cán bộ đến người dân chưa ổn, tư duy coi chương trình là cuộc đầu tư của Nhà nước quá nặng nề. Bắt đầu từ công việc lập quy hoạch, lập đề án xây dựng nông thôn mới lúng túng, chính quyền thì phó mặc cho đơn vị tư vấn, người dân thì nghĩ đây là việc của lãnh đạo nên không tham gia. Dẫn đến thực trạng quy hoạch thì chung chung, cóp nhặt từ địa phương này sang địa phương khác, đề án thì sơ sài chưa bám sát vào đặc thù của địa phương, tâm tư nguyện vọng của người dân, định hướng phát triển trong thời gian tới. Phần lớn đề nghị của các địa phương thời gian qua tập trung vào đầu tư cơ sở hạ tầng chứ rất ít có đề nghị cụ thể nào cho phát triển sản xuất. Chưa địa phương nào có xác định rõ nguồn lực thực hiện chương trình phần nào là xin ngân sách Nhà nước hỗ trợ đầu tư, phần nào là nội lực của nhân dân?

- Được biết tỉnh đã quyết định tổ chức Hội nghị toàn tỉnh về xây dựng nông thôn mới, vậy mục đích của hội nghị là gì, thưa đồng chí?

+ Chính vì nhận thức chưa đúng với bản chất của chương trình nên UBND tỉnh quyết định tổ chức Hội nghị toàn tỉnh về xây dựng nông thôn mới để quán triệt lại một lần nữa quan điểm của tỉnh trong chương trình xây dựng nông thôn mới. Tại Hội nghị này sẽ mời đại diện của 125 xã, lãnh đạo, cơ quan thường trực cấp huyện, Ban chỉ đạo tỉnh để nghe các xã, huyện nói xem họ đang làm gì, họ nhận thức được đến đâu, khó khăn ở cơ sở là gì để có tháo gỡ, có cách chỉ đạo phù hợp trong thời gian tới. Cũng tại Hội nghị này tỉnh sẽ tổ chức buổi thẩm định mẫu đề án và đồ án quy hoạch nông thôn mới của xã Quảng La (Hoành Bồ) cho các địa phương khác cùng học tập và rút kinh nghiệm để triển khai thực hiện ở địa phương mình. Nhân đây tôi muốn khẳng định lại một lần nữa xây dựng nông thôn mới không phải là cuộc đầu tư mà đây là cuộc vận động dựa vào nội lực của cộng đồng dân cư để phấn đấu đến năm 2015 toàn tỉnh có 60% số xã cơ bản đạt tiêu chuẩn nông thôn mới; 10/13 huyện đạt chuẩn nông thôn mới và tỉnh Quảng Ninh cơ bản đạt các tiêu chí của tỉnh nông thôn mới. Vì vậy xây dựng nông thôn mới phải được thực hiện theo phương châm dựa vào nội lực của cộng đồng dân cư, mọi việc phải được dân biết, dân bàn, dân làm và dân hưởng thụ. Ngân sách Nhà nước sẽ tập trung đầu tư xây dựng các kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội trọng yếu mang lại hiệu quả thiết thực cho người dân và tỉnh sẽ ưu tiên vốn ngân sách đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng kinh tế - xã hội cho các địa phương thực hiện tốt các tiêu chí không cần vốn đầu tư và những địa phương có khả năng về đích sớm.

- Xin cảm ơn đồng chí!

Lan Hương