Để các trung tâm OCOP phát huy hiệu quả

Cùng với Trung tâm OCOP tỉnh tại Đông Triều, thời gian qua, các địa phương đã quan tâm, đầu tư, xây dựng các Trung tâm OCOP như Hoành Bồ, Uông Bí, Quảng Yên... nhằm trưng bày, giới thiệu, quảng bá các sản phẩm OCOP. Tuy nhiên, từ thực tế cho thấy, để các trung tâm OCOP phát huy được hiệu quả thì cần có những giải pháp thiết thực để tháo gỡ bất cập hiện nay.

Người dân tham quan, mua sắm tại Trung tâm OCOP tỉnh, phường Mạo Khê, TX Đông Triều.

Mục sở thị tại Trung tâm OCOP Quảng Yên, phường Quảng Yên, TX Quảng Yên vào một ngày cuối tháng 1-2016 chúng tôi rất thất vọng. Những tưởng sẽ được chứng kiến ở đây sự phong phú các sản phẩm nông sản đặc trưng của địa phương Quảng Yên như nem chua, trứng gà Tân An, hà Hoàng Tân, rau an toàn, bánh gio Hà Nam, gạo chất lượng cao Quảng Yên thì ở đây chỉ trưng bày “lèo tèo” vài sản phẩm như: Miến dong Bình Liêu, gạo, rượu ba kích tím. Nhiều kệ trưng bày hàng hoá bỏ trống. Thậm chí, tủ bảo ôn trước được sử dụng để bảo quản các thực phẩm tươi sống, thì nay trưng bày các sản phẩm nước giải khát như: Pepsi, Fanta, Cocacola… Một điều đáng chú ý, trung tâm còn bày bán một số sản phẩm không nhãn mác, bao bì, nguồn gốc, niêm yết giá sản phẩm như: Nấm hương, nước mắm, mật ong. Trong đó, nấm hương được đựng trong túi bóng kính, nước mắm được đựng trong can nhựa loại nhỏ màu trắng, mật ong được đựng trong chai thuỷ tinh không ghi xuất xứ nguồn gốc sản phẩm…

Ngoài ra, thực tế ghi nhận được tại một số trung tâm OCOP trên địa bàn tỉnh cho thấy lượng khách đến tham quan, mua sắm tại đây chưa nhiều. Điển hình như Trung tâm OCOP Uông Bí, phường Quang Trung, TP Uông Bí được đưa vào hoạt động từ cuối tháng 1-2016, song ngoại trừ ngày khai trương và dịp Tết Nguyên đán thì lượng khách đến trung tâm tham quan, mua sắm mỗi ngày chưa đến 10 lượt khách.

Lý giải cho điều này, ông Trịnh Việt Cường, Phó Phòng Kinh tế TP Uông Bí, cho biết: Mặc dù được thành phố tạo điều kiện thuận lợi trong việc quảng bá trung tâm OCOP nói riêng và sản phẩm OCOP nói chung, song trung tâm OCOP chưa thực sự thu hút được sự quan tâm của người dân. Thực trạng trên là do nhận thức, hiểu biết, tiếp cận với các sản phẩm OCOP của người dân còn hạn chế. Trong khi đó, việc quảng bá, trưng bày, giới thiệu các sản phẩm OCOP đến với người dân thông qua hội chợ, trung tâm, điểm bán hàng là chưa đủ. Cũng chính vì lý do này, ngoài một số sản phẩm quen thuộc như: Rượu ba kích Yên Tử, miến dong Bình Liêu, nước mắm Vân Đồn thì đa số các sản phẩm khác người dân tiếp cận khá dè dặt. Mặt khác, mẫu mã, bao bì, nhãn mác của các sản phẩm chưa thực sự bắt mắt. Một số mặt hàng có thời hạn sử dụng quá ngắn như: Bánh gật gù Tiên Yên, hàu Quảng Yên... cũng là một điều khó khăn trong việc tiêu thụ. Thực tế trên cũng đang là tình trạng chung của nhiều trung tâm OCOP trên địa bàn tỉnh hiện nay.

Ngoài ra, nguồn cung của các sản phẩm cũng là vấn đề mà hầu hết các trung tâm OCOP đều đang gặp khó khăn. Ông Nguyên Xuân Bách, Phó Giám đốc Công ty CP Thương mại và Dịch vụ Bình Liêu, cho biết: Trung tâm OCOP Bình Liêu bày bán các sản phẩm nông sản của các địa phương trong và ngoài huyện. Đây là điểm dừng chân của hầu hết các đoàn khách du lịch khi đến Bình Liêu, nên việc tiêu thụ hàng hoá rất tốt. Tuy nhiên, do sản xuất nhỏ lẻ nên nguồn cung không đảm bảo, chỉ đáp ứng được 20-30% yêu cầu về số lượng,  một số sản phẩm thường xuyên rơi vào tình trạng khan hiếm, như: Khau nhục Tiên Yên, kẹo lạc hồng Tiên Yên, măng tây Móng Cái, măng mai Ba Chẽ… Nhất là sau dịp Tết Nguyên đán vừa qua, hàng hoá thiếu nghiêm trọng, một số cá nhân, tổ chức lại chưa mặn mà với việc đưa hàng hoá vào bày bán tại trung tâm. Thêm vào đó, tỷ lệ chiết khấu % của các mặt hàng còn thấp chỉ từ 15-20%, trong khi đó, trung tâm lại phải trang trải nhiều chi phí thuê nhân công, tiền điện… Điều này cũng khiến cho không ít các trung tâm phải bù lỗ để trang trải các chi phí tiếp tục duy trì, hoạt động.

Thiết nghĩ, để nâng cao hiệu quả hoạt động của các trung tâm OCOP hơn nữa thì rất cần phải xây dựng một hệ thống quản lý chặt chẽ từ khâu sản xuất cho tới tiêu thụ sản phẩm; đẩy mạnh quảng bá thương hiệu và các sản phẩm OCOP; tăng cường hỗ trợ, thúc đẩy sản xuất; cải thiện mẫu mã, bao bì, nhãn mác sản phẩm… để hàng hoá, nông sản địa phương tìm được chỗ đứng ngay tại địa phương mình.

Cao Quỳnh