Xã Quảng Minh (Hải Hà): Người dân trắng tay vì ngao, nghêu chết hàng loạt

Những năm gần đây, khu vực bãi triều xã Quảng Minh (Hải Hà) liên tục xảy ra hiện tượng ngao, nghêu chết không rõ nguyên nhân. Vụ nuôi này, trong khi ngao, nghêu đang vào thời điểm thu hoạch thì hàng chục héc-ta bãi triều nuôi ngao, nghêu của người dân ở đây xảy ra hiện tượng chết hàng loạt khiến nhiều hộ nuôi trắng tay.

Ngao, nghêu chết trắng bãi

Mỗi m2 bãi triều có hàng trăm con ngao, nghêu chết.

Đến khu vực bãi triều các thôn: Minh Tân, thôn 1,2,3,4 xã Quảng Minh vào một buổi chiều nước kém, chúng tôi chứng kiến hàng loạt các ô, bãi nổi lên một màu trắng của vỏ ngao, nghêu. Cả khu vực bãi triều rộng hàng trăm héc-ta bốc lên mùi hôi, tanh. Người nuôi ngao, nghêu thì “Than vắn, thở dài” vì bao tiền của, mồ hôi công sức đầu tư xuống bãi nay đã trôi theo bọt nước. Có những hộ nuôi thì bận rộn với việc thu gom vỏ ngao, nghêu để cải tạo lại bãi trong khi một số khác thì không còn đủ tiền để thuê công dọn bãi.

Ngừng tay thu gom vỏ ngao chết, chị Bùi Thị Vững, thôn 3, xã Quảng Minh thở dài cho chúng tôi hay: Vụ nuôi này, hai gia đình chúng tôi (gồm cả gia đình anh trai chị Vững) đã đầu tư hơn chục tấn ngao giống thả nuôi trên diện tích 4 héc-ta. Trong khi ngao đang lớn nhanh chuẩn bị được thu hoạch thì từ cuối tháng 11/2018 lác đác xuất hiện tình trạng ngao chết và đến nay, toàn bộ 4 héc-ta nuôi đã chết hết. Với giá ngao vào khoảng 60.000 đồng/kg như hiện nay, ước tính gia đình tôi thiệt hại hơn 1 tỷ đồng.

Người nuôi thu nhặt vỏ ngao, nghêu để vệ sinh bãi nuôi.

Nói về nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngao, nghêu chết hàng loạt tại địa phương, chị Vững cho biết thêm: Trước hiện tượng ngao, nghêu chết hàng loạt, cơ quan chức năng đã xuống kiểm tra rồi kết luận không có dấu hiệu của dịch bệnh. Người dân chúng tôi không biết phải làm sao vì cũng với mật độ nuôi như hiện nay, các năm trước vào thời điểm giao mùa cũng xuất hiện hiện tượng ngao, nghêu chết rải rác, nhưng chỉ khoảng 10-20 kg/héc-ta.

Cán bộ thú y lấy mẫu nước để xét nghiệm, xác định nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngao, nghêu chết hàng loạt.

Gần khu bãi nuôi của gia đình chị Vững là khu bãi rộng gần 10 héc-ta của gia đình anh Nguyễn Văn Đoàn cũng đang trắng bãi bởi vỏ ngao, nghêu. Anh Đoàn cho biết: Nhiều ngày nay, gia đình tôi phải thuê người nhặt vỏ ngao, nghêu để dọn bãi, hạn chế ô nhiễm môi trường. Vụ nuôi này, gia đình tôi thả hơn 70 tấn giống ngao, nghêu với kinh phí hơn 1 tỷ đồng tiền giống. Đến nay, khoảng 70-90% ngao, nghêu đang trong kỳ thu hoạch đã bị chết. Không chỉ gia đình tôi có ngao, nghêu bị chết không rõ nguyên nhân mà cả khu vực bãi triều này có gần 200 hộ nuôi thì 90% số hộ nuôi đều có ngao, nghêu nuôi bị chết.

Cần sớm xác định rõ nguyên nhân

Trao đổi với chúng tôi, ông Phạm Văn Giang, Phó Chủ tịch UBND xã Quảng Minh cho biết: Khu vực bãi triều xã Quảng Minh được huyện Hải Hà quy hoạch 400 héc-ta nuôi ngao, nghêu và hiện nay có 89 hộ thả nuôi với diện tích khoảng 300 héc-ta. Nghề nuôi ngao, nghêu ở địa phương có nhiều thăng trầm, khi được, khi mất. Những năm trước, vào thời điểm giao mùa, thời tiết lạnh cũng xuất hiện tình trạng ngao chết nhưng với diện tích không lớn như vụ này.

Theo thống kê, hiện nay, toàn xã có khoảng hơn 60 héc-ta nuôi ngao, nghêu của 35 hộ dân có ngao, nghêu chết. Theo đánh giá sơ bộ, bình quân, mỗi héc-ta cho thu hoạch hơn 10 tấn ngao, nghêu thì đến thời điểm này, người nuôi ngao, nghêu trên địa bàn xã thiệt hại ước chừng hơn 2.000 tấn ngao, nghêu thương phẩm.

Sau khi có phản ánh của người dân xã Quảng Minh về hiện tượng ngao, nghêu chết hàng loạt, Chi cục Chăn nuôi và Thú y (Sở NN&PTNT) đã xuống hiện trường kiểm tra thực tế, lấy mẫu xét nghiệm xác định nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngao, nghêu chết hàng loạt.

Ông Thiều Văn Thành, Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và Thú y cho biết: Qua kiểm tra, đoàn công tác đã lấy 3 mẫu ngao, nghêu, 2 mẫu nước tại khu vực bãi triều xã Quảng Minh để phân tích, xét nghiệm tác nhân vi sinh vật gây bệnh và các yếu tố môi trường cơ bản. Kết quả phân tích, xét nghiệm của Cơ quan Thú y Vùng II - Cục Thú y, Trung tâm quan trắc Môi trường và Bệnh thủy sản – Viện Nghiên cứu nuôi trồng thủy sản I cho thấy không phát hiện tác nhân gây bệnh là các loại ký sinh trùng; các yếu tố về môi trường nuôi đều đảm bảo, không phải là nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngao, nghêu chết hàng loạt. Do đó, ngành chức năng đang tiếp tục nghiên cứu nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngao, nghêu chết liên quan đến yếu tố thời vụ, thời tiết, cơ sở thức ăn, nhu cầu dinh dưỡng và mật độ nuôi.

Cán bộ Chi cục Thú y, Chi cục Thủy sản và Cơ quan Thú y Vùng II - Cục Thú y phân tích các mẫu bệnh phẩm, vấn đề môi trường để tìm nguyên nhân dẫn đến ngao, nghêu chết Ảnh: Thanh Trường (Chi cục Căn nuôi và Thú y tỉnh)

Trong khi nguyên nhân dẫn đến tình trạng ngao, nghêu nuôi tại xã Quảng Minh chết hàng loạt chưa được xác định rõ ràng, Sở NN&PTNT chỉ đạo Chi cục Chăn nuôi và Thú y, Chi cục Thủy sản, Trung tâm Khuyến nông chủ động phối hợp với cơ quan chuyên môn, chính quyền địa phương tiếp tục theo dõi tình hình, kịp thời xử lý hoặc báo cáo cấp có thẩm quyền xử lý các vấn đề phát sinh liên quan đến môi trường, dịch bệnh; tuyên truyền, phổ biến, hướng dẫn người dân quy trình, kỹ thuật nuôi, biện pháp quản lý môi trường, dịch bệnh, phòng chống rét cho ngao nghêu nuôi; thu hoạch ngao, nghêu đạt kích cỡ thương phẩm nhằm giảm thiệt hại, giảm mật độ nuôi; không thả giống mới khi chưa có khuyến cáo của cơ quan chuyên môn; vệ sinh bãi nuôi, thu gom vỏ ngao, nghêu chết về đúng nơi quy định.

Hữu Việt