Khó khăn trong xây dựng sản phẩm mang thương hiệu quốc gia

Quảng Ninh là địa phương có khá nhiều sản phẩm mang tính thế mạnh, đặc trưng của từng vùng miền. Tuy nhiên, việc xây dựng thương hiệu mang tầm quốc gia cho các sản phẩm của tỉnh còn vô vàn khó khăn.

Theo Sở KH&CN, trên địa bàn tỉnh hiện chưa có 1 sản phẩm nào được công nhận thương hiệu quốc gia. Vậy giải pháp nào để các sản phẩm đặc sản của Quảng Ninh có thể bứt phá, tiến tới được công nhận thương hiệu quốc gia, tạo điều kiện để nâng cao giá trị xuất khẩu của hàng hoá, từ đó, đảm bảo tính bền vững khi tham gia cạnh tranh tại thị trường nội địa và quốc tế đang là vấn đề đặt ra.

Người dân thu hoạch vải chín sớm Phương Nam, TP Uông Bí. Ảnh: VIỆT HOA

Có thể khẳng định những năm gần đây Quảng Ninh đã khá mạnh tay trong việc đầu tư, hỗ trợ giúp các doanh nghiệp, người dân trong xây dựng, triển khai xây dựng thương hiệu cho nhiều sản phẩm nông sản. Tỉnh là địa phương đầu tiên trong cả nước xây dựng một chương trình riêng về phát triển thương hiệu cho các sản phẩm nông sản. Qua tìm hiểu chúng tôi được biết, Quảng Ninh hiện đã xây dựng được 21 nhãn hiệu, trong đó có 3 chỉ dẫn địa lý được bảo hộ, 13 nhãn hiệu chứng nhận, 5 nhãn hiệu tập thể. Với nhãn hiệu tập thể, phải kể đến “Vải chín sớm Phương Nam” cho sản phẩm vải chín sớm của TP Uông Bí, “Nếp cái hoa vàng Đông Triều” cho sản phẩm gạo nếp cái hoa vàng của TX Đông Triều; nhãn hiệu chứng nhận “Rau an toàn Quảng Yên” cho sản phẩm rau của TX Quảng Yên; “Gà Tiên Yên” cho sản phẩm gà của huyện Tiên Yên; “Thanh long Uông Bí” cho sản phẩm thanh long của TP Uông Bí; chỉ dẫn địa lý cho ngán Quảng Ninh, chả mực Hạ Long, mai vàng Yên Tử.

Thực tế, sau khi xây dựng được thương hiệu, các sản phẩm này đã được các địa phương tập trung xây dựng theo các vùng quy hoạch sản xuất tập trung, đẩy mạnh ứng dụng KH&CN, nên đã nâng cao được giá trị, tạo được niềm tin của đông đảo người tiêu dùng. Mặt khác, để giúp các sản phẩm của địa phương tăng sức cạnh tranh với thị trường, tỉnh cũng đã có nhiều động thái quyết liệt để giải quyết vấn đề “đầu ra” cho nhiều sản phẩm nông nghiệp. Nổi bật, tỉnh đã đẩy mạnh hợp tác, liên kết trong hoạt động KH&CN với nhiều viện nghiên cứu, trường đại học uy tín trong và ngoài nước; học tập kinh nghiệm về phát triển KH&CN tại Trung Quốc, Hàn Quốc; hợp tác đầu tư với Tập đoàn FECO, Đài Loan về: Sản xuất và gia công các loài hoa lan; trồng và chế biến chè; đầu tư trung tâm sản xuất nấm; sản xuất giống, ươm tạo và nuôi bào ngư thương phẩm...

Mặc dù vậy, để được công nhận thương hiệu quốc gia sẽ là một hành trình đầy gian nan, khó khăn của các đặc sản Quảng Ninh. Theo Phòng Sở hữu trí tuệ, Sở KH&CN, trên địa bàn tỉnh hiện vẫn chưa có một sản phẩm nào được công nhận thương hiệu quốc gia. Theo đó, xây dựng và phát triển thương hiệu quốc gia là một chương trình xúc tiến thương mại quốc gia dài hạn, nhằm xây dựng, quảng bá nhãn hiệu sản phẩm, tên thương mại, chỉ dẫn địa lý và tên gọi xuất xứ hàng hoá, được mang biểu trưng của thương hiệu quốc gia trên thị trường trong và ngoài nước. Để mang thương hiệu quốc gia, các sản phẩm phải đáp ứng khá nhiều tiêu chí khó. Đơn cử là kết quả của quy trình sản xuất và quản trị kinh doanh hiện đại, đáp ứng các yêu cầu, quy định của các cơ quan chức năng có thẩm quyền trong từng thời kỳ; được sản xuất và cung ứng bằng công nghệ tiên tiến, thân thiện môi trường, sử dụng nguyên vật liệu trong nước và có khả năng xuất khẩu và thay thế sản phẩm nhập khẩu; chất lượng sản phẩm được đảm bảo bằng hệ thống quản lý chất lượng tiên tiến và được công nhận theo các quy định của pháp luật hiện hành; chiếm tỷ trọng lớn trên thị trường nội địa và trong kim ngạch xuất khẩu...

Trong khi đó, sản phẩm của Quảng Ninh khó khăn lớn nhất là nguồn tiêu thụ chưa ổn định, chưa đảm bảo về đầu ra, giá cả. Nhiều người dân còn phụ thuộc vào thương lái, còn tư duy bán chạy, bán đuổi giá và mất chi phí cho các khâu trung gian, môi giới bán sản phẩm lớn. Một số sản phẩm lại khó vào được kênh phân phối lớn...

Việc xây dựng và phát triển các sản phẩm mang thương hiệu quốc gia luôn được các cấp lãnh đạo tỉnh chú trọng chỉ đạo thực hiện. Tuy nhiên, để hiện thực hoá giấc mơ này còn là một chặng đường dài, gian nan, đòi hỏi sự vào cuộc mạnh mẽ, quyết liệt của các cấp chính quyền, doanh nghiệp, người dân.

Lan Anh