Lắp đặt bộ kiểm tra nhanh VSATTP tại các chợ: Cần khắc phục những bất cập

Nhằm tăng cường đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm (VSATTP) tại các chợ, theo kế hoạch, hết năm 2017, ngành Công Thương sẽ lắp đặt bộ test nhanh VSATTP tại 100% chợ hạng 1 trên địa bàn tỉnh. Tuy nhiên, để mô hình này thực sự phát huy hiệu quả thì cần kịp thời khắc phục những bất cập.

Nhân viên Ban Quản lý chợ Cái Dăm, phường Bãi Cháy, TP Hạ Long tiến hành test nhanh thực phẩm.

Tháng 8-2016, ngành Công Thương đã phối hợp với các địa phương tiến hành đặt bộ test nhanh VSATTP tại các chợ: Vườn Đào, Hạ Long I, Hồng Hà, Cái Dăm (TP Hạ Long) và chợ Trung tâm Cẩm Phả. Tại các chợ đều bố trí những điểm kiểm tra được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, như: Bàn ghế làm việc của nhân viên, tủ bảo quản dụng cụ, băng zôn phổ biến các chỉ tiêu... Tại đây, các nhân viên Ban Quản lý chợ sẽ thực hiện các thao tác kiểm tra nhanh để nhận biết các chất độc hại tồn dư trong thực phẩm, như: Thuốc trừ sâu trong rau, củ, quả; urê trong thuỷ sản, thịt; axit vô cơ trong dấm trắng... Người dân cũng được tận mắt chứng kiến quy trình kiểm tra một cách công khai, minh bạch, khách quan. Không chỉ người dân, các tiểu thương cũng chủ động mang mẫu thực phẩm bày bán tới kiểm tra. Cùng với đó, cán bộ, nhân viên ban quản lý các chợ cũng lấy mẫu thực phẩm bất kỳ. Qua đó, từng bước kiểm soát tốt nguồn thực phẩm lưu thông, góp phần đảm bảo VSATTP tại các chợ, xây dựng văn minh thương mại. Kết quả test nhanh VSATTP này là một trong những cơ sở để các cơ quan chức năng tiếp tục lấy mẫu kiểm nghiệm, phân tích, đánh giá cho kết quả chính xác cuối cùng. Nhờ đó đã giúp cơ quan quản lý nhà nước triển khai lấy mẫu được thường xuyên hơn, số lượng nhiều hơn và tiết kiệm được chi phí lấy mẫu giám sát.

Bên cạnh những kết quả đã đạt được, việc triển khai lắp đặt bộ test nhanh VSATTP tại các chợ cũng xuất hiện những bất cập. Hiện bộ test nhanh VSATTP này mới chỉ phát hiện được 13 chất tồn dư trong thực phẩm, trong khi đó thực tế là có hàng nghìn chất nếu tồn dư có thể gây nguy hại đến sức khoẻ. Bộ test nhanh này chỉ mang tính định tính, bởi không xác định được định lượng hoá chất độc hại tồn dư. Thời gian kiểm tra của một số chất như thuốc trừ sâu trong rau, củ, quả còn mất nhiều thời gian (từ 30-45 phút) gây mất nhiều thời gian cho người dân. Hiện, một số chợ trên địa bàn không còn duy trì hoạt động của khu vực test nhanh VSATTP hoặc hoạt động cầm chừng. Đơn cử như tại chợ Hạ Long I, tìm mỏi mắt cũng không thấy khu vực đặt bộ test nhanh VSATTP. Tương tự, chợ Trung tâm Cẩm Phả khu vực test nhanh VSATTP cũng được cho các tiểu thương kinh doanh thuỷ, hải sản “mượn tạm” để bày hàng hoá. Bên cạnh đó, nhận thức của người dân trong việc sử dụng thực phẩm an toàn cũng như bảo vệ sức khoẻ chính mình còn hạn chế. Theo ông Trần Đình Kiên, Trưởng Ban Quản lý chợ Hồng Hà (TP Hạ Long) thì những ngày đầu đưa vào hoạt động, khu vực test nhanh VSATTP thu hút rất đông người dân và các tiểu thương tới đây kiểm tra các mẫu thực phẩm. Tuy nhiên, số lượng người dân và các tiểu thương tới kiểm tra các mẫu thực phẩm ngày càng giảm, thậm chí có những ngày không có mẫu thử thực phẩm nào.

Thiết nghĩ, để nhân rộng việc lắp đặt thiết bị test nhanh thực phẩm, các cấp, ngành, địa phương cần tích cực phối hợp tháo gỡ những bất cập, đồng thời thực hiện đồng bộ các giải pháp. Trong đó, cần nhất là việc bố trí thêm kinh phí, đầu tư thiết bị, tăng cường công tác tuyên truyền... để thiết bị test nhanh thực phẩm phát huy hiệu quả, góp phần đảm bảo VSATTP.

Cao Quỳnh