Động lực dẫn dắt tăng trưởng

Quảng Ninh có diện tích đất liền rộng trên 6.100km² kéo dài từ Đông sang Tây, với đa dạng nguồn tài nguyên; là địa phương nằm trong top những tỉnh có nhiều KCN nhất miền Bắc (11 KCN); nguồn lao động trẻ chiếm 60%...

Sau giai đoạn tăng tốc thực hiện 3 đột phá chiến lược theo tinh thần chỉ đạo của Chính phủ, từ năm 2010 đến nay, Quảng Ninh được Trung ương đánh giá là địa phương thành công nhất trong phát triển hạ tầng giao thông kết nối, sở hữu đa dạng các loại hình giao thông từ đường cao tốc, cảng biển quốc tế đến sân bay quốc tế. Tỉnh cũng sở hữu hệ thống các cặp cửa khẩu song phương với Trung Quốc, tạo thành chuỗi dây chuyền, liên kết khép kín... Với các điểm nổi bật trên, theo nhiều chuyên gia kinh tế, Quảng Ninh có là lợi thế vượt trội để phát triển mạnh mẽ ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.

Quảng Ninh được Trung ương đánh giá là địa phương thành công nhất trong phát triển hạ tầng giao thông kết nối.

Giai đoạn 2010-2020 bức tranh tổng thể của ngành công nghiệp chế biến, chế tạo có nhiều điểm sáng, tổng nguồn vốn đầu tư đạt gần 69.000 tỷ đồng, chiếm 13,29% tổng vốn đầu tư toàn tỉnh, chiếm 28,7% tổng vốn toàn ngành công nghiệp, nhưng giá trị tăng thêm của ngành này đóng góp vào GRDP lại chưa tương xứng.

Nguyên nhân là do đa phần các doanh nghiệp đóng góp tỷ trọng lớn trong ngành công nghiệp chế biến, chế tạo tại Quảng Ninh là các doanh nghiệp FDI. Còn lại, chủ yếu là các doanh nghiệp nhỏ, thiết bị máy móc, công nghệ, nguyên liệu đầu vào phải nhập khẩu từ nước ngoài, làm giảm giá trị gia tăng của hàng hóa xuất khẩu. Thêm vào đó, trong 24 mã ngành công nghiệp chế biến, chế tạo của tỉnh, nhiều mã ngành chưa đáp ứng được kỳ vọng, chưa theo kịp xu hướng phát triển của thế giới, còn trong giai đoạn sơ chế và chế biến thô, chưa có sản phẩm tinh, chưa tạo được mối liên kết có hiệu quả và ổn định giữa các doanh nghiệp chế biến với cơ sở sản xuất nguyên liệu đầu vào và thị trường đầu ra.

Trước sức ép về nguồn tài nguyên than ngày một khan hiếm, cạn kiệt dần và tác động của đại dịch Covid-19 khiến chuỗi cung ứng toàn cầu bị đứt gẫy, ngành dịch vụ, du lịch đã rơi vào tình trạng “đóng băng”. Hơn bao giờ hết, Quảng Ninh cần định vị lại những lợi thế để phát huy đa dạng nền kinh tế, tạo ra giá trị gia tăng, nguồn cung việc làm ổn định trong giai đoạn mới.

KCN Đông Mai (TX Quảng Yên) đang là KCN có tỷ lệ lấp đầy cao nhất tỉnh (72%).

Trên tinh thần đó, ngay sau thành công của Đại hội đại biểu Đảng bộ tỉnh lần thứ XV, nhiệm kỳ 2020-2025, Hội nghị lần thứ 2 của BCH Đảng bộ tỉnh đã tập trung thảo luận và ban hành nghị quyết đầu tiên của nhiệm kỳ mới là phát triển nhanh, bền vững ngành công nghiệp chế biến, chế tạo.

Quan điểm của tỉnh sẽ phát triển ngành công nghiệp chế biến, chế tạo với cơ cấu hợp lý theo ngành, có khả năng cạnh tranh, ưu tiên thu hút doanh nghiệp sử dụng công nghệ hiện đại, công nghệ sạch, ít hao hụt tài nguyên, tạo ra sản phẩm có giá trị gia tăng cao và tham gia chuỗi giá trị toàn cầu ở một số chuyên ngành, lĩnh vực, có khả năng đáp ứng cơ bản các yêu cầu của nền kinh tế và xuất khẩu. Mục tiêu đến năm 2025, tỷ trọng ngành công nghiệp chế biến, chế tạo trong GRDP của tỉnh đạt 15%; đến năm 2030 đạt 20%. Thu hút vốn đầu tư trong giai đoạn 2020-2025 đạt trên 45.000 tỷ đồng (bình quân trên 9.000 tỷ đồng/năm); giai đoạn 2025-2030 đạt trên 30.000 tỷ đồng (bình quân trên 6.000 tỷ đồng/năm).

Phó Thủ tướng Chính phủ Trịnh Đình Dũng trao Quyết định thành lập KKT ven biển Quảng Yên.

Trên cơ sở tiềm năng khác biệt, cơ hội nổi trội, lợi thế cạnh tranh, Quảng Ninh đã sớm xây dựng các cơ chế, chính sách phát triển cụm liên kết ngành, chuỗi giá trị công nghiệp hỗ trợ, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư đổi mới thiết bị công nghệ theo hướng tiên tiến, hiện đại, công nghệ cao, phát triển xanh. Đồng thời, nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước; cải cách hành chính, cải thiện môi trường đầu tư kinh doanh thông thoáng, thuận lợi phát triển công nghiệp chế biến, chế tạo; nâng cao năng lực cạnh tranh cấp tỉnh; quyết tâm giữ vững vị trí nhóm đầu cả nước về Chỉ số PCI, PAR Index, SIPAS và PAPI.

Song song với đó, thực hiện công khai, minh bạch hệ thống thông tin KT-XH, pháp luật, chính sách, các quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất, phát triển ngành, lĩnh vực, danh mục các dự án kêu gọi, thu hút đầu tư; chủ động hỗ trợ, tháo gỡ khó khăn, vướng mắc của doanh nghiệp, nhà đầu tư, nhất là các doanh nghiệp mới tham gia thị trường về thủ tục hành chính, tiếp cận đất đai.

Thông điệp của Quảng Ninh đã nhanh chóng lan tỏa mạnh mẽ và được sự ủng hộ rất cao từ phía các doanh nghiệp. Mới đây, Tổ hợp công nghiệp phụ trợ ô tô Thành Công Việt Hưng đã được động thổ xây dựng trên quy mô tổng diện tích 340ha thuộc KCN Việt Hưng (TP Hạ Long), khởi đầu cho chuỗi đột phá mới của tỉnh. Tổ hợp không chỉ là nguồn cung cho các hoạt động sản xuất kinh doanh ô tô cốt lõi hiện tại của Tập đoàn Thành Công - doanh nghiệp hàng đầu trong lĩnh vực sản xuất và phân phối ô tô tại Việt Nam, mà còn hướng tới xuất khẩu, mang giá trị của ngành công nghiệp phụ trợ ô tô Việt Nam tiếp cận tới các thị trường khu vực và thế giới. Vì thế, tổ hợp này sẽ thu hút và quy tụ thêm nhiều doanh nghiệp trong ngành phụ trợ ô tô, sản xuất linh kiện, phụ tùng, đặc biệt là những bộ phận có hàm lượng công nghệ cao.

Các đồng chí lãnh đạo Trung ương, tỉnh Quảng Ninh và nhà đầu tư thực hiện nghi thức động thổ, xây dựng dự án Tổ hợp công nghiệp phụ trợ ô tô Thành Công Việt Hưng.

Tiếp đó, ngày 17/11 vừa qua, nhà máy của Tập đoàn Foxconn tại KCN Đông Mai (TX Quảng Yên) - Tập đoàn toàn cầu xếp thứ 24 trong nhóm 500 tập đoàn lớn nhất thế giới (theo Tạp chí Fortune Mỹ), đã cho ra đời lô sản phẩm công nghệ cao, công nghiệp chế biến, chế tạo đầu tiên sản xuất tại Quảng Ninh. Theo tính toán của Tập đoàn, năm 2021 nhà máy sản xuất khoảng 1 triệu màn hình tinh thể lỏng và ti vi, giá trị xuất khẩu khoảng 250 triệu USD... Qua đó sẽ góp phần nâng giá trị xuất khẩu lên 500 triệu USD và những năm tiếp theo là 1 tỷ USD.

Quảng Ninh cũng vừa trao Giấy chứng nhận đăng ký đầu tư cho 9 doanh nghiệp đều thuộc lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo... làn sóng đầu tư mạnh mẽ từ các nhà đầu tư thứ cấp vào lĩnh vực công nghiệp chế biến, chế tạo vẫn đang tiếp tục tăng. Ngày 24/12/2020 Quảng Ninh đã chính thức công bố Quyết định của Thủ tướng Chính phủ thành lập KKT ven biển Quảng Yên...

Cơ hội phát triển ngành công nghiệp chế biến, chế tạo của Quảng Ninh đang rất lớn. Đây sẽ là ngành động lực dẫn dắt tăng trưởng của địa phương trong giai đoạn tới.