Công ty CP Than Vàng Danh: Giải pháp đóng mở ghi đường sắt từ xa

Công ty CP Than Vàng Danh - Vinacomin là một trong những đơn vị sản xuất than hầm lò lớn của Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV), với sản lượng than bình quân trên 3 triệu tấn/năm. Để đáp ứng yêu cầu sản xuất trong điều kiện khai thác than ngày càng khó khăn, đơn vị tập trung làm tốt công tác vận tải hầm lò. Trong đó, nghiên cứu, lắp đặt thí điểm các bộ điều khiển đóng, mở ghi đường sắt từ xa phục vụ công tác vận tải người và thiết bị là một giải pháp hiệu quả.

Bất cập từ quy trình cũ

Đường sắt vận tải lò tại Công ty CP Than Vàng Danh - Vinacomin.

Với đặc thù một mỏ khai thác than hầm lò, tỷ trọng vận tải người, vật tư, thiết bị bằng hệ thống tàu điện đường sắt của Công ty CP Than Vàng Danh - Vinacomin còn khá lớn. Theo sơ đồ công nghệ, Than Vàng Danh đang quản lý, sử dụng gần 49km đường sắt và 61 tàu điện các loại. Trung bình một ca sản xuất, đơn vị này huy động 42 tàu để phục vụ công tác vận tải.

Cũng giống như vận tải đường sắt trên bộ, một trong những chi tiết rất quan trọng của hệ thống đường sắt dưới hầm lò là bộ phận chuyển ray (hay còn gọi là bẻ ghi). Bẻ ghi sẽ dẫn hướng cho tàu di chuyển từ đường ray này sang đường ray khác.

Để đến các vị trí sản xuất khác nhau, quá trình di chuyển trong lò, các công nhân lái tàu của Công ty CP Than Vàng Danh sẽ phải thao tác phanh hãm dừng phương tiện và đi bộ lên trước ghi rẽ từ 5-10m, thực hiện bẻ ghi bằng tay, sau đó quay trở lại cabin để điều khiển chuyển hướng đoàn tàu. Toàn bộ quy trình này sẽ mất từ 3-5 phút để thao tác.

Theo tính toán của Công ty, với mỗi đoàn tàu đi và về, người công nhân sẽ phải có ít nhất 4 lần lên và xuống tàu để bẻ ghi rẽ bằng tay. Đoạn đường nếu có 10 bộ ghi rẽ thì công nhân phải lên và xuống tàu 40 lần. Công đoạn này không chỉ khiến năng suất vận tải giảm do phải dừng tàu nhiều lần mà còn hao tốn sức khỏe của người lao động, đồng thời tiềm ẩn nguy cơ mất an toàn.

“Nhiều lần lên và xuống tàu để bẻ ghi, công nhân cũng khó tránh được các thao tác sai, dẫn đến sự cố như dập ngón tay, ngã, chầy xước chân tay. Thậm chí có những vụ sự cố lao động do người lái không dừng hẳn tàu mà chỉ phanh hãm, sau đó nhảy xuống để bẻ ghi” - Anh Trần Đình Lợi, công nhân lái tàu của phân xưởng Vận tải Giếng 2 cho biết.

Từng bước tự động hóa công tác vận tải lò

Để khắc phục những bất cập trong công tác vận tải và cải thiện điều kiện làm việc cho người lao động, từ tháng 3 năm 2020, những kỹ sư của Than Vàng Danh đã nghiên cứu và thử nghiệm giải pháp lắp đặt bộ điều khiển tự động đóng mở ghi đường sắt tại ghi số 8 mặt bằng +130 giếng Cánh Gà. Đây là vị trí thường xuyên có tàu, goòng vận chuyển than, đá và vật tư trao đổi giữa mức +130 khu giếng Cánh Gà với mặt bằng +135 khu giếng Vàng Danh.

Như vậy, chỉ với một thao tác nhấn nút điều khiển, người công nhân đã có thể chuyển hướng cả đoàn tàu mà không cần phải lên, xuống tàu để bẻ ghi thủ công như trước.

Đến nay, sau gần 10 tháng áp dụng thử nghiệm, giải pháp điều khiển ghi từ xa của Công ty CP Than Vàng Danh đã mang lại nhiều lợi ích cho đơn vị. Năng suất vận tải của các phương tiện được nâng lên, sức lao động thủ công của người thợ được giảm. Đặc biệt, công tác an toàn trong quá trình vận tải đường sắt của đơn vị được cải thiện đáng kể so với thời gian trước.

Anh Ngô Minh Hoàng, Phó Quản đốc Phân xưởng Vận tải Giếng 2, cho biết thêm: “Từ khi công ty lắp đặt bộ điều khiển ghi từ xa, công tác trao đổi goòng của phân xưởng được thông suốt, liên tục, thời gian vận chuyển giảm so với trước đây từ 20-30 phút/chuyến. Ngoài ra, những chi phí sửa chữa, thay má phanh tàu cũng được giảm đáng kể. Hiện nay, trung bình 2 tháng phân xưởng mới phải thay má phanh tàu một lần thay vì 1 tháng như thời gian trước”.

Có thể nói, giải pháp đóng mở ghi đường sắt từ xa của Than Vàng Danh là một “điểm sáng” trong công tác vận tải hầm lò của ngành than. Theo ông Phạm Thế Hưng, Phó Giám đốc Công ty CP Than Vàng Danh - Vinacomin, giải pháp này không những nâng cao năng suất vận tải, giảm thiểu nguy cơ mất an toàn, mà còn giúp đơn vị từng bước tiệm cận mục tiêu xây dựng mỏ hầm lò hiện đại, ít người, trả lương cao theo chủ trương của TKV.

Cùng với đầu tư hệ thống vận tải giúp đưa người và vật tư tới sát vị trí làm việc, thì việc nghiên cứu, lắp đặt và vận hành thành công hệ thống bẻ ghi tự động sẽ là tiền đề của việc tự động hóa công tác vận tải của mỏ Vàng Danh nói riêng và ngành than nói chung.

Hoàng Yến