Thuỷ sản Quảng Ninh vượt "sóng lớn"

Thuỷ sản là một trong những ngành kinh tế thế mạnh và được đầu tư phát triển quy mô lớn tại Quảng Ninh thời gian qua, có đóng góp mạnh mẽ vào tăng trưởng chung của ngành Nông nghiệp. Thế nhưng, trước tác động từ dịch Covid-19 trong năm 2020, đây cũng là một trong những ngành lao đao nhất. Để gỡ khó cho ngành Thuỷ sản, hàng loạt giải pháp đã được khẩn trương triển khai và đều phát huy hiệu quả, dần đem lại sự phục hồi cho ngành Thuỷ sản.

Sản phẩm ruốc hàu của Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Thuỷ sản Quảng Ninh trưng bày tại Hội nghị liên kết phát triển du lịch với Quảng Ninh và 7 tỉnh Đông Bắc (20/11/2020).

Giải bài toán tồn đọng

Thời điểm tháng 4/2020, do ảnh hưởng của dịch bệnh Covid-19 nên phía Trung Quốc ngừng nhập khẩu các sản phẩm hàng hóa từ Việt Nam, sản lượng tiêu thụ nội địa của lĩnh vực du lịch cũng giảm mạnh. Vì vậy, tiêu thụ nông, lâm, thủy sản đến thời điểm thu hoạch gặp khó khăn. Nhiều loại thủy sản khi đó tồn đọng với số lượng lớn như: Ngao 2 cùi gần 3.000 tấn; hàu Thái Bình Dương 4.500 tấn; tập trung chủ yếu tại 3 địa phương Vân Đồn, Hải Hà, Quảng Yên.

Để tháo gỡ, giải quyết bế tắc về tiêu thụ thủy sản cho các hộ nuôi, UBND tỉnh đã chỉ đạo các địa phương, đơn vị liên quan triển khai giải pháp đẩy mạnh tiêu thụ mặt hàng thủy sản trên địa bàn tỉnh. Theo đó, tỉnh đã chỉ đạo các ngành chức năng thực hiện chương trình kết nối thủy, hải sản, hỗ trợ tạo điều kiện thuận lợi nhất cho các doanh nghiệp thu mua, vận chuyển và làm các thủ tục xuất khẩu sản phẩm thủy, hải sản qua các cửa khẩu; mở rộng tìm kiếm thị trường tiêu thụ quốc tế, xuất khẩu chính ngạch…

Ngay trong tháng 4, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đã hỗ trợ tiêu thụ gần 50 tấn nhuyễn thể, ký hợp đồng thu mua nông sản từ các địa phương trong tỉnh với tổng tiền giao dịch gần 850 tỷ đồng/năm. Ngoài ra, các cấp hội như Hội nông dân, Hội Phụ nữ... cũng chung tay kêu gọi hội viên tiêu thụ hàng chục tấn hải sản. Cùng với đó, hoạt động xuất khẩu cũng được quan tâm, đẩy mạnh, 9 tháng năm 2020, tỉnh đã xuất khẩu sang thị trường Trung Quốc 704 tấn hải sản tươi sống và đông lạnh, đạt trị giá 17,8 triệu USD.

Quý IV/2020, khi bước vào vụ thu hoạch của nhiều loại thủy sản, dự kiến trên địa bàn tỉnh có khoảng 103.211 tấn thủy sản các loại gặp khó khăn trong tiêu thụ, tập trung ở các địa phương: Vân Đồn, Quảng Yên, Đầm Hà, Cẩm Phả, Móng Cái, Hải Hà. Bên cạnh các giải pháp đã được triển khai trước đó, công tác xúc tiến tiêu thụ sản phẩm ở các địa phương ngoài tỉnh được đặc biệt chú trọng.

Cuối tháng 10/2020, tại Hà Nội, Sở Công Thương đã phối hợp với Sở NN&PTNT tổ chức Hội nghị quảng bá, kết nối, tiêu thụ sản phẩm thủy sản Quảng Ninh. Đồng thời, tổ chức Tuần giới thiệu sản phẩm OCOP và sản phẩm thủy sản Quảng Ninh năm 2020 tại Trung tâm Thương mại BigC Thăng Long, với quy mô 60 gian hàng và 237 mặt hàng thủy sản đến từ 40 doanh nghiệp, đơn vị sản xuất, kinh doanh.

Giám đốc Sở NN&PTNT Nguyễn Văn Công, cho biết: Thời gian qua, Sở NN&PTNT đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành các kế hoạch tiêu thụ thủy sản, thúc đẩy hợp tác với tỉnh Quảng Tây (Trung Quốc) trong hoạt động xuất khẩu, tiêu thụ thủy sản. Hiện Sở đang tiếp tục tăng cường các giải pháp kết nối tiêu thụ thủy sản vào các chợ truyền thống và kênh phân phối, siêu thị, cửa hàng an toàn thực phẩm, các doanh nghiệp lớn và khu công nghiệp trên địa bàn.

Ở một số địa phương có sản lượng tiêu thụ thủy sản lớn, công tác hỗ trợ tiêu thụ cũng được chính quyền quan tâm, nỗ lực thực hiện. Đơn cử như huyện Vân Đồn đã khuyến khích, tạo điều kiện tối đa để các doanh nghiệp tham gia chương trình xúc tiến, quảng bá, kết nối giao thương tại các tuần, hội chợ OCOP thường niên. Tại những hội chợ này đều được bố trí 5-7 gian hàng OCOP, thuỷ, hải sản của Vân Đồn. 

Thủy sản Vân Đồn được giới thiệu tại Triển lãm trưng bày, giới thiệu các sản phẩm tiềm năng xuất khẩu, sản phẩm thương hiệu, sản phẩm OCOP Quảng Ninh (13/11/2020). Ảnh: Tạ Quân.

Cuối tháng 10 vừa qua, huyện Vân Đồn tổ chức Liên hoan ẩm thực Vân Đồn lần thứ I-2020 với 40 gian hàng ẩm thực và sản phẩm OCOP của 36 đơn vị tham gia. Thông qua đó, giới thiệu, kết nối tiêu thụ những sản phẩm làm nên thương hiệu ngành thủy sản Vân Đồn với chất lượng cao.

Với sự nỗ lực của các sở, ngành, đơn vị, tình hình tiêu thụ đã có nhiều khởi sắc. Từ đầu tháng 10 đến nay, trung bình mỗi ngày sản lượng thủy sản nuôi trồng tiêu thụ từ 800 đến hơn 1.000 tấn. Đối với việc phân phối bán lẻ của các siêu thị, đặc biệt là thị trường Hà Nội, tỉnh đã kết nối tiêu thụ trên 300 tấn ngao 2 cùi, 600 tấn hàu nguyên vỏ. Một số sản phẩm thuỷ sản của tỉnh như cá song, ngao 2 cùi, hầu, hà... tiếp tục được cung ứng với số lượng lớn cho các đơn vị ngành Than. Cơ bản từ nay đến cuối năm, đảm bảo tiêu thụ nguồn thủy sản tồn đọng của người dân.

Sẵn sàng cho chặng đường dài

Dự báo, tình hình dịch bệnh Covid-19 vẫn diễn biến phức tạp, việc tiêu thụ các mặt hàng nông sản, nhất là thủy sản sẽ còn nhiều khó khăn. Trong khi, tiêu thụ thủy sản là vấn đề quan trọng nhất, khi lĩnh vực này chiếm tới 50% tỷ trọng cả ngành Nông nghiệp. Tỉnh xác định, xuất khẩu thủy sản là một trong những giải pháp giúp tiêu thụ tối đa lượng thủy sản còn tồn đọng.

Mới đây, UBND tỉnh đã có văn bản yêu cầu các cơ quan quản lý nhà nước tiếp tục tạo mọi điều kiện tháo gỡ khó khăn cho doanh nghiệp trong xuất khẩu thủy sản. Tuyệt đối không gây phiền hà, sách nhiễu, tiêu cực trong vận chuyển và xuất khẩu thủy sản. Đồng thời, phải tăng cường kiểm tra để tránh tình trạng lợi dụng tình hình, ép giá người nuôi trồng.

Để tăng tối đa sản lượng tiêu thụ, các sở, ngành phải xây dựng kế hoạch thu mua, tiêu thụ từng ngày, từng tuần, trong đó có tính toán kỹ càng về phương tiện, con người và cách tiếp cận để đảm bảo thu hoạch đến đâu tiêu thụ hết đến đó.

Đồng thời, tăng cường đưa sản phẩm thuỷ sản vào các thị trường tiêu thụ nội địa, cũng như tổ chức các tuần thuỷ sản tại những địa bàn có sức tiêu thụ lớn, như: Hạ Long, Móng Cái, Cẩm Phả, Uông Bí, Quảng Yên, Đông Triều và các phiên chợ đưa hàng nông sản về miền núi, hải đảo.

Ông Lê Hồng Giang, Phó Giám đốc Sở Công Thương, cho biết: Thực hiện chỉ đạo của tỉnh, từ nay đến cuối năm 2020, Sở Công Thương sẽ tiếp tục chủ trì, phối hợp với các đơn vị có liên quan tổ chức 3 hội chợ cấp tỉnh; 6 phiên chợ đưa hàng Việt Nam về nông thôn, miền núi, hải đảo; 10 hội chợ OCOP kết hợp thương mại tại 12/13 địa phương trong tỉnh. Trong khuôn khổ các chương trình xúc tiến thương mại, Sở sẽ bố trí 5-10 gian hàng/chương trình để giới thiệu và bán sản phẩm thủy sản của Quảng Ninh và khu ẩm thực hải sản của tỉnh.

Hệ thống quản lý vệ sinh an toàn thực phẩm được Công ty TNHH Sản xuất và Thương mại Thủy sản Quảng Ninh thực hiện theo tiêu chuẩn HACCP.

Về lâu dài, Sở sẽ phối hợp với Sở Công Thương các tỉnh, thành phố trong cả nước tăng cường tổ chức nhiều chương trình hội nghị kết nối cung - cầu bằng hình thức trực tiếp hoặc trực tuyến để kết nối các đơn vị phân phối với các đơn vị sản xuất trong tỉnh, nhằm hỗ trợ người sản xuất trong tỉnh tìm kiếm bạn hàng mới; tìm hiểu các yêu cầu của đơn vị bạn, dần hoàn thiện hồ sơ pháp lý liên quan để đưa sản phẩm của Quảng Ninh nói chung và sản phẩm thủy sản Quảng Ninh nói riêng vào tiêu thụ tại các đơn vị phân phối này. Thông qua đó sẽ giảm được các chi phí không cần thiết qua các khâu trung gian, giảm giá sản phẩm, tăng tính cạnh tranh so với giá sản phẩm cùng loại trên thị trường.

Về phía ngành Nông nghiệp, thời gian tới sẽ tiếp tục vào cuộc gỡ khó cho thuỷ sản theo hướng chủ động phối hợp đẩy mạnh xúc tiến tiêu thụ, đồng thời quan tâm hỗ trợ để các đơn vị thuỷ sản tập trung đầu tư khâu chế biến, tăng giá trị, chất lượng, thời gian sử dụng. Trong đó, sẽ thu hút đầu tư, phát triển các nhà máy chế biến thủy sản mới theo hướng hiện đại, chế biến sâu tại các địa phương Móng Cái, Đầm Hà, Cô Tô, Vân Đồn.

Đồng thời, đẩy mạnh phát triển các cơ sở chế biến tiêu thụ nội địa, gắn với chương trình OCOP của tỉnh; phát triển các mô hình liên kết theo chuỗi giá trị giữa các nhà máy chế biến với cơ sở sản xuất và cung ứng nguyên liệu, nhằm đa dạng hoá sản phẩm, nâng cao giá trị gia tăng, đáp ứng nhu cầu của thị trường. Khuyến khích đầu tư, ứng dụng công nghệ tiên tiến trong bảo quản sản phẩm, chế biến đa dạng hóa sản phẩm có hàm lượng giá trị gia tăng cao, như thực phẩm chức năng, sản phẩm ăn liền...

Cùng với đó là các giải pháp nhằm đẩy mạnh việc xuất khẩu thủy sản sang thị trường Trung Quốc; sớm đưa vào vận hành Trung tâm giao dịch nông, lâm sản, thủy sản tại Móng Cái với hệ thống cơ sở hạ tầng kho lạnh, chợ cá, cảng đồng bộ, hiện đại nhằm vận chuyển, lưu kho các sản phẩm thủy sản sang thị trường Trung Quốc...

Hoàng Quỳnh