Phân cấp mạnh mẽ nhiệm vụ chi đầu tư phát triển

Giai đoạn 2016-2020, tổng nguồn vốn kế hoạch chi đầu tư phát triển trên địa bàn tỉnh là trên 71.000 tỷ đồng; trong đó vốn ngân sách trung ương trên 4.360 tỷ đồng, vốn ngân sách cấp tỉnh trên 39.267 tỷ đồng, vốn ngân sách cấp huyện, xã trên 27.445 tỷ đồng. Nguồn vốn ngân sách này được tỉnh phân cấp triệt để, công khai, minh bạch cho các sở, ngành, địa phương trên nguyên tắc đầu tư tập trung, có trọng tâm, trọng điểm.

Cầu Triều được đầu tư bằng nguồn vốn hỗ trợ ngân sách tỉnh và TX Đông Triều.

Việc phân cấp giúp các sở, ngành, địa phương chủ động trong công tác xây dựng kế hoạch, lập, thẩm định, phê duyệt dự án đầu tư phù hợp với nguồn lực và thực tế địa phương; đồng thời tạo điều kiện cho các đơn vị tập trung, chủ động hoàn thành dứt điểm các dự án, công trình dở dang, kể cả các công trình có cơ cấu vốn tỉnh, huyện và các công trình thực hiện kết luận của Thường trực Tỉnh ủy, HĐND, UBND tỉnh, hạn chế tối đa phát sinh nợ đọng xây dựng cơ bản.

Đặc biệt đối với nguồn vốn ngân sách cấp huyện (không bao gồm vốn ngân sách tỉnh hỗ trợ), sau khi thực hiện chủ trương phân cấp đầu tư, nhiệm vụ chi, các địa phương đã tập trung nguồn lực dành cho đầu tư giai đoạn 2016-2020 trên 22.391 tỷ đồng, gấp 2,57 lần so với giai đoạn 2011-2015, qua đó đã cải thiện mạnh mẽ hạ tầng kỹ thuật, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân, nhất là đối với những vùng sâu, vùng xa, biên giới, hải đảo của tỉnh.

Tuy nhiên, qua công tác tổng hợp của Sở KH&ĐT, một số nhiệm vụ chi phân cấp cho ngân sách cấp huyện hiện chưa phù hợp với khả năng cân đối của địa phương (đầu tư đường giao thông liên huyện, đường xuyên đảo, đê cấp IV); một số tiêu chí, hệ số điều chỉnh và mức phân bổ vốn đầu tư phát triển trong cân đối giữa các địa phương đến nay không còn phù hợp với thực tế, như tiêu chí dân số, diện tích, đơn vị hành chính; việc hỗ trợ đầu tư các dự án thuộc lĩnh vực quốc phòng, an ninh, tư pháp chưa phù hợp.

Nhà thầu thi công kè chắn sóng biển tại xã đảo Cái Chiên (huyện Hải Hà).

Trên tinh thần phát huy kết quả đã đạt được và khắc phục những tồn tại, hạn chế trong quá trình triển khai, UBND tỉnh đang giao các sở, ngành đẩy mạnh công tác tham mưu, báo cáo UBND tỉnh trình HĐND tỉnh xem xét, ban hành nghị quyết về phân cấp nhiệm vụ chi, nguyên tắc, tiêu chí, định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển trong cân đối từ ngân sách cấp tỉnh cho cấp huyện giai đoạn 2021-2025.

Quan điểm chỉ đạo của tỉnh là kế thừa những ưu điểm của quy định phân cấp giai đoạn 2017-2020 và bám sát Luật Ngân sách nhà nước năm 2015, Luật Đầu tư công năm 2019, Nghị quyết số 973/2020/UBTVQH14 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, để xây dựng nghị quyết triển khai. Trong đó sẽ sắp xếp lại phù hợp theo các ngành, lĩnh vực sử dụng vốn đầu tư công nguồn vốn ngân sách nhà nước phù hợp với tình hình thực tiễn của địa phương. Danh mục, nhiệm vụ chi đầu tư phát triển của ngân sách cấp tỉnh gồm 19 nhóm ngành, lĩnh vực (đầu tư các dự án, công trình trọng điểm; quy hoạch tỉnh, quy hoạch đơn vị hành chính kinh tế đặc biệt; công nghệ thông tin; du lịch; cấp, thoát nước; thương mại; KCN, KKT; giao thông; công nghiệp; bảo vệ môi trường…); danh mục, nhiệm vụ chi đầu tư phát triển ngân sách cấp huyện gồm 15 nhóm ngành, lĩnh vực (nông, lâm nghiệp, diêm nghiệp, thủy lợi và thủy sản; giao thông; thương mại; công trình công cộng tại các đô thị; xã hội; hoạt động xây dựng, cải tạo, nâng cấp trụ sở, nhà công vụ…).

Nguyên tắc phân bổ vốn giai đoạn 2021-2025 đảm bảo tương quan hợp lý giữa việc phát triển các huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh; giữa các địa phương có số thu lớn, khu vực đô thị với việc ưu tiên các vùng miền núi, biên giới, hải đảo, vùng đồng bào dân tộc thiểu số và các vùng khó khăn khác để góp phần thu hẹp dần khoảng cách về trình độ phát triển, thu nhập, mức sống của dân cư; vốn đầu tư phân bổ cho các địa phương theo tiêu chí chấm điểm bình quân giai đoạn 2021-2025 không thấp hơn 10% tổng nguồn vốn đầu tư phát triển ngân sách tập trung của tỉnh; vốn đầu tư ngân sách tỉnh bổ sung cho ngân sách huyện chỉ phân bổ cho dự án có quy mô từ nhóm B trở lên, bảo đảm sử dụng có hiệu quả nguồn ngân sách tỉnh, tạo điều kiện thu hút tối đa các nguồn vốn khác cho đầu tư phát triển.

Sở KH&ĐT đang tham mưu tiêu chí và mức phân bổ vốn đầu tư phát triển giai đoạn 2021-2025, theo đó, sẽ tiếp tục kế thừa 4 tiêu chí giai đoạn 2017-2020: Nhóm tiêu chí dân số; trình độ phát triển; diện tích và đơn vị hành chính cấp xã. Thay đổi tiêu chí “Địa phương tự cân đối ngân sách” thành 2 tiêu chí “Điều tiết về ngân sách tỉnh và tỷ lệ bổ sung cân đối từ ngân sách tỉnh cho ngân sách địa phương”; thay đổi tiêu chí “Tỷ lệ diện tích đất trồng lúa trên tổng diện tích đất tự nhiên” thành “Tỷ lệ che phủ rừng của các địa phương”.

Mạnh Trường