Ba Chẽ: Để hoàn thành mục tiêu trồng 283ha dược liệu

Được đánh giá là địa phương có tiềm năng lớn về cây dược liệu, Ba Chẽ có tới 30 loài dược liệu có giá trị kinh tế cao trong tổng số 1.027 loài thực vật ở địa phương. Đây cũng chính là điều kiện thuận lợi để huyện tiếp tục tập trung ưu tiên ứng dụng khoa học kỹ thuật trong việc phát triển các sản phẩm từ cây dược liệu quý.

Nhằm bảo tồn và phát huy tiềm năng của các loại cây dược liệu có thế mạnh, những năm qua, huyện Ba Chẽ đã hỗ trợ giống, vốn, cùng các ưu đãi đến các hộ dân, doanh nghiệp trên địa bàn. Đến nay, trên địa bàn huyện có 4 doanh nghiệp, hợp tác xã, cùng hàng trăm hộ dân tham gia trồng và chế biến dược liệu.

Đặc biệt, với giá trị của trà hoa vàng, từ năm 2015 huyện Ba Chẽ bắt đầu quy hoạch vùng trồng loại cây này. Đồng thời, xây dựng Đề án bảo tồn và phát triển một số loài dược liệu quý trên địa bàn đến năm 2020, định hướng năm 2030, trong đó có cây trà hoa vàng. Với mục tiêu này, hằng năm huyện đều khuyến khích, hỗ trợ người dân tham gia và nhân rộng mô hình trồng trà hoa vàng thông qua các dự án phát triển sản xuất của Chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng NTM và Chương trình phát triển KT-XH các xã ĐBKK vùng dân tộc thiểu số và miền núi.

Vườn ươm cây trà hoa vàng tại Công ty CP Kinh doanh lâm sản Đạp Thanh.

Ngoài việc phát triển vùng trồng cây nguyên liệu, Ba Chẽ tích cực hỗ trợ phát triển sản xuất, chế biến một số loại cây dược liệu thành sản phẩm hàng hóa, sản phẩm thuộc Chương trình OCOP. Huyện đã ưu tiên dành nguồn ngân sách lớn hỗ trợ các đơn vị chế biến dược liệu trên địa bàn về khoa học - công nghệ, cải tiến mẫu mã sản phẩm. Trong đó, hỗ trợ hơn 100 triệu đồng trang bị máy sấy, máy đóng gói và giao quản lý khu ươm giống cây trà hoa vàng cho Công ty CP Kinh doanh lâm sản Đạp Thanh; hỗ trợ HTX Kinh doanh dịch vụ lâm sản ngoài gỗ Ba Chẽ một máy sấy trị giá 40 triệu đồng…

Với những lợi thế như vậy, năm 2020 UBND huyện giao chỉ tiêu cho các xã, doanh nghiệp phát triển thêm 283ha cây dược liệu. Tuy nhiên, tính đến ngày 15/7 toàn huyện mới trồng được 34,82ha, bằng 12,3% kế hoạch giao. Trong đó, hộ dân trồng 32,82ha, doanh nghiệp trồng 2ha.

Đóng gói sản phẩm rượu ba kích tại gia đình chị Nguyễn Thị Thơ, HTX Kinh doanh dịch vụ lâm sản ngoài gỗ Ba Chẽ.

Vậy nguyên nhân do đâu mà việc trồng cây dược liệu trên địa bàn Ba Chẽ đạt thấp? Theo tìm hiểu được biết: Do cách thức triển khai, tuyên truyền vận động nhân dân trồng dược liệu của cấp ủy, chính quyền ở một số xã chưa quyết liệt. Các doanh nghiệp trên địa bàn huyện được cho thuê đất chưa thực sự vào cuộc, chưa tạo được vị trí đầu tầu để thúc đẩy nhân dân phát triển cây dược liệu.

Không những thế, định mức đầu tư trồng chăm sóc 1ha cây dược liệu trong 5 năm còn thấp, trong khi vốn đối ứng lớn, kỹ thuật canh tác yêu cầu cao, nên chỉ có các hộ dân có điều kiện về kinh tế, lao động am hiểu kỹ thuật canh tác mới thực hiện được dự án. Nguồn giống cung cấp cho dự án không đáp ứng được số lượng, chủng loại (hiện nay toàn huyện chỉ có 2 cơ sở cung ứng giống, nhân dân chủ yếu tự khai thác nguồn giống từ rừng tự nhiên để trồng).

Nhằm hoàn thành mục tiêu trồng 283ha dược liệu, Ba Chẽ hiện đang chỉ đạo UBND các xã, rà soát, thống kê các hộ gia đình còn quỹ đất được giao chưa trồng rừng, phù hợp với điều kiện phát triển dược liệu; có điều kiện về kinh tế, vốn đối ứng, nhân lực để vận động trồng cây dược liệu. Tăng cường công tác xúc tiến đầu tư, mời gọi doanh nghiệp thực hiện dự án trồng và chế biến dược liệu ba kích, trà hoa vàng tại các xã Minh Cầm, Đạp Thanh, Thanh Sơn với diện tích 379ha, vốn tỉnh hỗ trợ 30 tỷ đồng; dự án chế biến nông lâm sản, dược liệu tại CCN Nam Sơn, vốn tỉnh hỗ trợ 30 tỷ đồng.

Tới đây, huyện sẽ phối hợp với Viện nghiên cứu và phát triển vùng (Bộ KH&CN) đánh giá lại hiện trạng phát triển dược liệu, xác định được vùng trồng trà hoa vàng, ba kích và dược liệu khác phù hợp với điều kiện thổ nhưỡng, xây dựng quy trình kỹ thuật trong sản xuất giống, kỹ thuật trồng, chăm sóc, thâm canh tổng hợp, quy trình thu hái… để tuyên truyền, phổ biến cho nhân dân thực hiện.

Trung Thành